παπανικολόπουλοςΤου Νίκου Παπανικολόπουλου*
Είναι γεγονός ότι τα εισιτήρια των πλοίων, συγκρινόμενα με άλλα μεταφορικά μέσα, σε ορισμένες δρομολογιακές γραμμές, όπως της Σαμοθράκης, είναι ακριβά.
Ο ναύλος που καταβάλει ο επιβάτης, είναι αυτός που προκύπτει από το άθροισμα του καθαρού ναύλου (έσοδο του εφοπλιστή) και τις κρατήσεις υπέρ τρίτων (έσοδο του κράτους και λοιπών φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα). Να σημειωθεί ότι αυτές οι κρατήσεις, ξεκίνησαν το 1969 επιβαρύνοντας το ναύλο με ποσοστό 5% επί του καθαρού ναύλου και έφτασαν το 2010 στο 40%.
Το Κράτος– σκόπιμα ή μη –επιτρέπει, να φαίνεται στο εισιτήριο μόνο το σύνολο του ναύλου, χωρίς να φαίνονται και οι κρατήσεις που τελικά το διαμορφώνουν.
Με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, άρχισε και η συζήτηση για τη μείωση της τιμής των εισιτηρίων μέσω της μείωσης των «υπέρ τρίτων κρατήσεων». Στις πάμπολλες «μνημονιακές υποχρεώσεις» του κράτους προστέθηκε και η κατάργηση των «υπέρ τρίτων κρατήσεων» στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια.

Ας δούμε ποιες ήσαν και ποιες από αυτές έμειναν :

α) Φ.Π.Α 23 %. Είναι ο γνωστός σε όλους, φόρος προστιθέμενης άξιας που επιβάλλεται σε αγαθά και υπηρεσίες από 1-1-1987 σύμφωνα με το Ν.1642/1986 και το Ν. 2859 /2000 «Κύρωση κώδικα ΦΠΑ». Για τη Σαμοθράκη όπως και για άλλα νησιά, προνομιακά και μέχρι 30-9-2015 είναι 13% αλλά στα πλαίσια του τρίτου μνημονίου θα επανέλθει στο 23%.
β) Κ.Α.Ε.Ο 6,5 %. Με το άρθρο 4 παρ. 6(α) του Ν. 2575/1998 καθιερώθηκε η εισφορά υπέρ του ΝΑΤ μέσω του ΚΑΕΟ (Κεφαλαίου Ασφάλισης Επιβατών Οχημάτων) και ορίστηκε σε ποσοστό 6,5 % επί του καθαρού ναύλου.
γ) Λ.Τ 5%. Το «Λιμενικό Τέλος» 5% επί του καθαρού ναύλου είναι ανταποδοτικό της χρήσης του λιμένα και εισπράττεται υπέρ του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης (Λιμενικού Ταμείου ή Οργανισμού Λιμένα) για την κατασκευή, συντήρηση και εκσυγχρονισμό των λιμενικών εγκαταστάσεων που εξυπηρετούν την ακτοπλοΐα. Καθιερώθηκε το 1969 με το Ν.Δ 158/1969 μόνο για τα εισιτήρια οχημάτων και στη συνέχεια με το Ν.2399/1996 επεκτάθηκε και στα εισιτήρια επιβατών.
δ) ΕΠΙΝΑΥΛΟΣ 3%. Ο «επίναυλος» 3% επί του καθαρού ναύλου επιβατών και οχημάτων καθιερώθηκε με το άρθρο δέκατο παρ.1 εδαφ. ζ του Ν. 2932/2001 για την ενίσχυση του κρατικού προϋπολογισμού στην επιδότηση των άγονων δρομολογιακών γραμμών.
ε) ΑΧΘΟΦΟΡΙΚΑ – ΛΕΜΒΟΥΧΙΚΑ. Τα δικαιώματα αυτά, κατάλοιπο μιας άλλης εποχής, υπήρχαν μόνο σε λίγα λιμάνια.

***
Πράγματι, με το Ν. 3978/2011, από 1η Ιουνίου 2011, καταργήθηκε το 6,5 % του ΚΑΕΟ καθώς και τα αχθοφορικά-λεμβουχικά δικαιώματα. Στη συνέχεια, με το Ν.4336/2015, το νόμο που επικύρωσε το τρίτο μνημόνιο, από 14 Αυγούστου 2015, καταργήθηκε και ο επίναυλος 3%.
Πολλές ακτοπλοϊκές εταιρείες για ευνόητους λόγους διατυμπάνισαν την μείωση της τιμής των εισιτηρίων. Ήταν σημαντικό γεγονός, αφού μετά από πολλά χρόνια, οι «κρατήσεις υπέρ τρίτων» έπεσαν από το 40% στο 28% με θετικό επακόλουθο τη μείωση των τελικών τιμών των εισιτηρίων.
Όμως, για τη γραμμή Αλεξανδρούπολης – Σαμοθράκης, αυτή η μείωση δεν διαφημίστηκε. Και πως άλλωστε να διαφημιστεί αφού στην πράξη όχι μόνο δεν έγινε, αλλά αντιθέτως υπήρξε αύξηση και έπεται και άλλη….
Ειδικότερα :
Το Μάιο του 2011, το εισιτήριο επιβάτη (απλή μετάβαση) ήταν 9,60 ευρώ στα επιδοτούμενα δρομολόγια και 15,10 ευρώ στα μη επιδοτούμενα.
Τον Οκτώβριο του 2015, παρά :
(ι) τη σταδιακή κατάργηση των υπέρ τρίτων κρατήσεων
(ιι) το γεγονός ότι δεν δόθηκε καμία αύξηση στις τιμές των καθαρών ναύλων (ιιι) το ΦΠΑ εξακολουθεί να είναι στο 13%
το εισιτήριο επιβάτη (απλή μετάβαση) είναι 9,90 ευρώ (αυξημένο κατά 30 λεπτά) στα επιδοτούμενα δρομολόγια και 15,80 ευρώ (αυξημένο κατά 70 λεπτά) στα μη επιδοτούμενα. Και επίκειται κι’ άλλη αύξηση καθώς στα πλαίσια της συμφωνίας με τους θεσμούς, από 1-10-2015 άρχισε σταδιακά να καταργείται στα νησιά, το καθεστώς του 13% και να γίνεται 23%. Αυτό σημαίνει ότι μελλοντικά (1-6-2016 ή 1-1-2017) όταν συμπεριληφθεί και η Σαμοθράκη, μέσω αυτής της αύξησης του ΦΠΑ, θα αυξηθεί και πάλι αναλογικά η τιμή του εισιτηρίου.
Και δεν είναι το ποσό της αύξησης που προβληματίζει – είναι της τάξης κάτω του ενός ευρώ – όσο το γεγονός ότι ενώ πανελλαδικά τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια μειώνονται, εδώ στην ακριτική Σαμοθράκη αυξάνονται.
Ποιος θα μας εξηγήσει γιατί ;
Αλεξανδρούπολη Οκτώβριος 2015
*Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)