Στο δημοσιογράφο Λάμπρο Καλαρρύτη του περιοδικού Επίκαιρα παραχώρησε συνέντευξη ο υφυπουργός εξωτερικών Άκης Γεροντόπουλος. Ο κ. Γεροντόπουλος αναφέρεται στις σχέσεις των απόδημων με την Ελλάδα και στις δράσεις του τουρκικού προξενείου Κομοτηνής τονίζοντας ότι η Ελλάδα σέβεται τις διεθνείς συνθήκες.

Δημοσιογράφος: Κύριε υπουργέ, έχετε κάνει επαφές σε διάφορα μέρη του κόσμου με τις κοινότητες των ομογενών. Ποιό είναι το συμπέρασμα και ποιές οι κυβερνητικές προτεραιότητες σε σχέση με την ελληνική ομογένεια;

Κ. Γεροντόπουλος: Όλο αυτό το διάστημα έχω καταλάβει ότι η ομογένεια είναι το καλό πρόσωπο και «στρατηγικό όπλο» της Ελλάδος. Οι Έλληνες πρωταγωνιστούν στην κοινωνική, οικονομική, επιστημονική ζωή κάθε περιοχής. Ακόμα και στα πιο απομακρυσμένα μέρη. Και στη Μοζαμβίκη που πήγα, κι εκεί είδα Έλληνες, τους οποίους η Κυβέρνησή της τους εμπιστεύεται. Οι ομογενείς μας έχουν βοηθήσει στο να αλλάξει η εικόνα της Ελλάδος στο εξωτερικό. Το αρνητικό κλίμα που είχε δημιουργηθεί πριν από τρία χρόνια για τους Έλληνες έχει αλλάξει. Αυτοί είναι οι μόνιμοι πρεσβευτές μας στο εξωτερικό. Έχουν κάνει τους ξένους να βλέπουν την Ελλάδα διαφορετικά.

Δημοσιογράφος: Πώς θα αξιοποιήσουμε την ύπαρξη Ελλήνων σε όλα τα μέρη του κόσμου; Έχουν κομβικό ρόλο στις δεύτερες πατρίδες τους;

Κ. Γεροντόπουλος: Αυτό ακριβώς που λέτε προσπαθούμε. Μας ενδιαφέρει να μετέχουν και στην πολιτική ζωή του τόπου τους, να διαδραματίζουν ρόλο στα πολιτικά πράγματα της περιοχής, να μπορούν, όταν υπάρχει θέμα ελληνικού ενδιαφέροντος, να μας στηρίζουν. Ήδη ξεκίνησαν οι συζητήσεις για το νομοσχέδιο για το καινούργιο Σ.Α.Ε και μέσω αυτού θα προσπαθήσουμε να ξαναφέρουμε οργανικά κοντά τις ελληνικές παροικίες, την ελληνική ομογένεια με τη Μητέρα Πατρίδα.

Δημοσιογράφος: Τι μορφή θα έχει το καινούριο ΣΑΕ; Πώς θα γίνει η καινούργια εκπροσώπηση των ομογενών;

Κ. Γεροντόπουλος: Είμαι ανοιχτός σε οποιαδήποτε πρόταση. Η ομογένεια δεν μπορεί να μπει στα «στενά παπούτσια» κανενός κόμματος. Γι’ αυτό το νομοσχέδιο χρειάζονται μεγαλύτερες πλειοψηφίες από τη σημερινή που στηρίζει την κυβέρνηση. Η ομογένεια ξεπερνά κατά πολύ τη διάρκεια μιας κυβέρνησης. Τα συζητάμε όλα, θέλουμε να υπάρχει δίκτυο ομογενών σ’ όλο τον κόσμο που ν’ ανταλάσσουν πληροφορίες και να αλληλοβοηθούνται και συγχρόνως κι η Ελλάδα να μπορεί να συνεισφέρει και σε αυτό. Κι όταν εμείς χρειαζόμαστε τη βοήθεια τη δική τους, να ξέρουμε με ποιους ακριβώς έχουμε να συνομιλήσουμε και πως θα κάνουν τις κινήσεις τους. Το ΣΑΕ πραγματικά ως τώρα έπαιξε το ρόλο του, αλλά θέλει οπωσδήποτε ανανέωση για τη συνέχεια.

Δημοσιογράφος: Στο πλαίσιο των θεσμικών αλλαγών που αναμένεται να εξαγγείλει ο πρωθυπουργός υπάρχουν σκέψεις για εκπροσώπηση των ομογενών στη Βουλή;
Κ. Γεροντόπουλος: Οι ομογενείς πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να ψηφίζουν για τα δικά μας θέματα, να μπορούν να ψηφίζουν στις εθνικές εκλογές. Τη νομοθετική πρωτοβουλία την έχει το Υπουργείο Εσωτερικών και χρειάζεται πλειοψηφία διακοσίων βουλευτών. Αυτά θα τα εξαγγείλουμε, αλλά για να μπορέσουν να γίνουν πράξη, θα χρειαστεί να έχουμε και τη στήριξη της αντιπολίτευσης. Πιστεύω ότι και η αντιπολίτευση θα καταλάβει ότι και ο ρόλος των ομογενών είναι πολύ σημαντικός.

Δημοσιογράφος: Είναι γνωστή η προσπάθεια της Άγκυρας μέσω των προπαγανδιστικών και άλλων μηχανισμών της να παρεμβαίνει στα εσωτερικά θέματα της χώρας. Στη Θράκη π.χ., με αφορμή και όχημα τη μειονότητα, φαίνεται ότι από κάποια στιγμή και μετά έχει αποθρασυνθεί.

Κ. Γεροντόπουλος: Το προξενείο στην Κομοτηνή ιδρύθηκε στη βάση Συνθηκών και έχει συγκεκριμένες αρμοδιότητες και δυνατότητες. Πρέπει να τηρεί το νομικό πλαίσιο με βάση το οποίο υπάρχει και να μην κάνει υπερβάσεις. Η ελληνική κυβέρνηση, όποτε διαπιστώνει υπέρβαση, επαναφέρει στην τάξη αυτούς που την πράττουν. Οφείλουν να καταλάβουν οι πάντες ότι στη Θράκη, στην Ελλάδα, υπάρχει θρησκευτική μειονότητα, η μουσουλμανική και όχι εθνική μειονότητα. Αυτό στηρίζεται στη Συνθήκη της Λωζάννης και δεν μπορεί κανείς να το αμφισβητήσει. Πρέπει να το καταλάβουν οι Τούρκοι. Και για να το δούμε ευρύτερα, όταν ο Νταβούτογλου ανέλαβε έκανε λόγο για μηδενικά προβλήματα με όλους τους γείτονες της και κινδυνεύει να γίνει θύμα του μεγαλοϊδεατισμού της. Δεν έχει καταλάβει ποιες είναι οι πραγματικές της δυνατότητες και πώς μπορεί να συνεισφέρει στην εμπέδωση της ειρήνης και της ασφάλειας της περιοχής.

Δημοσιογράφος: Η Ελλάδα επιδεικνύει καλές προθέσεις απέναντι στην Τουρκία. Αυτό μέχρι στιγμής, αντικειμενικά, δεν έχει αποδώσει, όπως η στήριξη της ευρωπαϊκής πορείας της. Μήπως πρέπει να επανεξεταστεί η ελληνική πολιτική;

Κ. Γεροντόπουλος: Η Τουρκία οφείλει να καταλάβει ότι η πορεία της προς την Ευρώπη περνά από την Αθήνα και τη Λευκωσία. Αυτό το έχουμε δώσει να το καταλάβουν. Εμείς δεν δημιουργούμε προβλήματα, απλώς δεν είναι δυνατόν να ξεπεράσουμε τις «κόκκινες γραμμές» που έχουν ήδη τεθεί από το παρελθόν για τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα.

Δημοσιογράφος: Η Τουρκία ενδιαφέρεται για την ευρωπαϊκή πορεία της, την οποία υποτίθεται ότι εμείς «αξιοποιούμε» ως μοχλό πίεσης ή χρησιμοποιεί την Ευρώπη a la carte;

Κ. Γεροντόπουλος: Η Τουρκία μιλά για την ευρωπαϊκή πορεία της, έχει όμως στο μυαλό της κάποια άλλα πράγματα. Πάντως το σίγουρο είναι ότι θέλει να έχει καλές σχέσεις με την Ευρώπη, τόσο στον πολιτικό όσο και στον οικονομικό τομέα. Αλλά και αυτά τα ζητήματα και πάλι περνούν από την Αθήνα και τη Λευκωσία.

Δημοσιογράφος: Σχετικά με την επανέναρξη των συζητήσεων για το Κυπριακό, υπάρχει η εκτίμηση ότι προωθείται ένα σχέδιο που παραπέμπει στο Σχέδιο Ανάν. Εάν αυτό τελικά επαληθευτεί, τί στάση πρέπει να τηρήσει η Ελλάδα;

Κ. Γεροντόπουλος: Το σχέδιο Ανάν έχει απορριφθεί με μεγάλη πλειοψηφία από τους Ελληνοκύπριους. Πρέπει να καταλάβουν ότι ένα τέτοιο σχέδιο, έστω και συγκαλυμμένο, δεν μπορεί να επανέλθει. Από εκεί και πέρα μην ξεχνάμε ότι στο προοίμιο των συζητήσεων υπάρχει σαφής αναφορά ότι η όποια συμφωνία θα κριθεί από τους ίδιους τους Κυπρίους. Οι Κύπριοι ξέρουν πώς θα σταθούν απέναντι σε οποιοδήποτε σχέδιο δημιουργεί προβλήματα.

Δημοσιογράφος: Με αφορμή τις εξελίξεις στο ενεργειακό πεδίο έχει ανοίξει συζήτηση για τα ελληνικά κοιτάσματα. Ο πρωθυπουργός είπε ότι μπορεί να αποτελέσει κλειδί για την ανάκαμψη της χώρας. Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η υπόθεση, με δεδομένα τα θέματα που εγείρει η Τουρκία για την ΑΟΖ;

Κ. Γεροντόπουλος: Έχουμε πει ξεκάθαρα ότι μπορούμε από τα θέματα ενέργειας να έχουμε σε βάθος τριακονταετίας κέρδη που θα ξεπερνούν τα 150 δις ευρώ. Θα είναι και μεγαλύτερο το όφελος για την Ελλάδα. Θα κάνουμε τα πάντα για να τα εξασφαλίσουμε. Επαναλαμβάνω ότι το θέμα ανακήρυξης της ΑΟΖ είναι αποκλειστικά δικό μας δικαίωμα και θα το κάνουμε όταν κρίνουμε ότι είναι η κατάλληλη στιγμή. Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να απεμπολήσουμε δικαιώματα. Η Ελλάδα με την Κύπρο έχουν σταθερή πορεία στα θέματα των ΑΟΖ και στα ενεργειακά θέματα. Θα καταφέρουμε ν’ αξιοποιήσουμε τα ευρήματα στην περιοχή μας. Γίνονται προσπάθειες και με την Αίγυπτο και με τη Λιβύη να βρεθούν λύσεις, όπως επίσης και με την Ιταλία και την Αλβανία. Η Ελλάδα προσπαθεί σε όλα τα επίπεδα να κάνει το λογικό με βάση το νόμο και το Διεθνές Δίκαιο. Να κατοχυρώσουμε τα δικαιώματα μας, χωρίς να προσπαθούμε να «ρίξουμε» κανέναν άλλο. Έχουμε όλοι να κερδίσουμε από αυτό. Και θα κερδίσουμε.

Δημοσιογράφος: Επειδή υπάρχει μεγάλη ελληνική κοινότητα στην Ουκρανία, θα ήθελα ένα σχόλιο για τις εκεί εξελίξεις.

Κ. Γεροντόπουλος: Από την πρώτη στιγμή της κρίσης είμαι σε σχεδόν καθημερινή επαφή με τους Γενικούς Προξένους στη Μαριούπολη και την Οδησσό, με τον πρέσβη μας, κ. Παπαδόπουλο, στο Κίεβο και με την πρόεδρο των ελληνικών κοινοτήτων, κυρία Αλεξάνδρα Προσένκο. Πιστεύω ότι οι Έλληνες αισθάνονται ασφαλείς. Πρόκειται για πάνω από 110.000 Έλληνες, οι οποίοι, από την πρώτη στιγμή, δεν διατρέχουν κανέναν κίνδυνο. Εμείς όμως είμαστε έτοιμοι, όχι μόνο για την Ουκρανία, αλλά για όλο τον κόσμο, αν προκύψει πρόβλημα να συνεισφέρουμε, ώστε να μην κινδυνεύσουν ζωές Ελλήνων. Οι ομογένειες της Ουκρανίας, της Κριμαίας και της ευρύτερης περιοχής είναι από τις σημαντικές, διότι είναι από τις αρχαιότερες παρουσίες του ελληνικού στοιχείου. Και σήμερα, παρ΄όλες τις διώξεις, παρ’ όλα τα εγκλήματα που έγιναν από τον Στάλιν στους Έλληνες εκεί – χιλιάδες Έλληνες σφαγιάσθηκαν τη δεκαετία του ’30 -, αυτή η μειονότητα θεωρείται από τις πιο «ζωντανές». Τα ελληνικά τους είναι περίφημα, τα παιδιά τους πηγαίνουν με ζήλο στο ελληνικό σχολείο και πραγματικά στηρίζουμε πολλά σ’ αυτούς.