Του Κώστα Πατερόπουλου, Msc-καθηγητή Φ.Αγωγής,
έφορο στίβου ΜΓΣ Εθνικού.

Τα τελευταία χρόνια η χώρα μας ζει μια πρωτόγνωρη οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση, η οποία οι περισσότεροι πνευματικοί άνθρωποι, θεωρούν ότι οφείλεται στην ηθική κατάπτωση της κοινωνίας μας, δηλαδή στην μη τήρηση των γραπτών και άγραφων κανόνων της.

Καθημερινά ακούμε για αποκαλύψεις διαφθοράς, συναλλαγής, γκρέμισμα προτύπων που βρισκόταν ψηλά στην πυραμίδα της Ελληνικής κοινωνίας, γεγονότα που οφείλονται κυρίως στην χαλάρωση των ηθικών αρχών του Έλληνα, ο οποίος έβαλε τις τελευταίες δεκαετίες το εγώ πάνω από το εμείς και την επίτευξη της ατομικής ευημερίας με οποιοδήποτε τρόπο, κεντρική επιδίωξη του.
Φυσικά και ο αθλητισμός είχε τις στρεβλώσεις του τα προηγούμενα χρόνια και ειδικά στην χώρα μας , με τα κρούσματα dopping , τα οποία ήταν αποτέλεσμα της επίπλαστης ευημερίας της κοινωνίας μας και της θεωρίας περί εύκολης και γρήγορης ανέλιξης. Παραβατικές συμπεριφορές κυρίως φιλάθλων, μέσα και έξω από τα γήπεδα, παραμένουν δυστυχώς ακόμη στην επικαιρότητα.

Σήμερα οι κανόνες ηθικής των προγόνων μας, γίνεται εξ ανάγκης σημαία και πάλι της κοινωνίας μας. Επανερχόμαστε στις αρχές της χρυσής εποχής του Ελληνικού πνεύματος, τις αρχές δηλαδή που έφεραν την ανάπτυξη στο ανθρώπινο γένος και την μεγάλη πρόοδο του δημιουργώντας τους Ολυμπιακούς αγώνες, με βάση το «ευ αγωνίζεσθαι».

Οι αρχές του αθλητισμού και του Ολυμπισμού και όλοι οι κανόνες που τους διέπουν, περιλαμβάνουν τις απαραίτητες αρχές που έχει ανάγκη η κοινωνία μας σήμερα και που πρέπει να τηρεί και να μιμείται.

Ο αθλητισμός γίνεται απαραίτητος γιατί προσφέρει στην κοινωνία και ιδιαίτερα στη νέα γενιά, την εκπαίδευση στις αρχές του να παίξεις δίκαια, να παίξεις καθαρά, να είσαι σταθερός, να προσέχεις τους πειρασμούς. Το χρονόμετρο μαθαίνει την αξιοκρατία, η σφυρίχτρα του διαιτητή την εμπιστοσύνη και οι κανονισμοί των σπορ, τα όρια που πρέπει να έχουμε μέσα στην κοινωνία.

Ο καλλιεργημένος αθλητής, μπορεί να γίνει υγιές πρότυπο για τη νέα γενιά, δυστυχώς σε μια εποχή που τραγικά λείπουν αυτά.

Η ηθική του αθλητισμού μπορεί να λειτουργήσει ως δύναμη ισορροπίας σήμερα

Το «ευ αγωνίζεσθαι» έχει τη βάση του στο Ολυμπιακό πνεύμα, το οποίο και εκπέμπει ο όρκος του αθλητή «υπόσχομαι να πάρω μέρος στον αγώνα, σεβόμενος τους κανονισμούς που τους διέπουν, σύμφωνα με το αληθινό πνεύμα της ευγενούς άμιλλας, για τη δόξα του αθλητισμού και την τιμή της πατρίδος μας».

Αρκεί να αλλάξουμε τις έννοιες «αγώνα» και «αθλητισμό», με την «κοινωνία» και θα αντιληφθούμε την αλληλεπίδραση τους.

Το «ευ αγωνίζεσθαι» στηρίζεται σε πυλώνες ηθικής, τους οποίους πρέπει να σέβεται ο αθλητής, ο προπονητής, ο παράγοντας και ο φίλαθλος. Ο πολίτης της κοινωνίας. Αυτοί είναι:

1ος πυλώνας η εμπιστοσύνη, απαιτώντας ακεραιότητα και αξιοπιστία.
2ος πυλώνας ο σεβασμός, κερδίζοντας με μετριοπάθεια και χάνοντας με αξιοπρέπεια.
3ος πυλώνας η ευθύνη, επιλέγοντας να είναι ο καθένας μας ένα καθαρό πρότυπο.
4ος πυλώνας η δικαιοσύνη, επιζητώντας τη νίκη με τιμή και αξιοκρατικά.
5ος πυλώνας η φροντίδα, αποκαλύπτοντας τον σωστό αθλητικό χαρακτήρα μας.
6ος πυλώνας η κοινωνικότητα, αγωνιζόμενοι όλοι μέσα στο γενικό πλαίσιο κανόνων.

Το σύστημα αξιών του αθλητισμού και της κοινωνίας, πρέπει να βασίζεται σε ένα κώδικα τιμής ή δεοντολογίας μεταξύ των μελών τους, δηλαδή του «ευ αγωνίζεσθαι».

Η ηθική είναι προσωπική μας απόφαση.
Δεν πρέπει να αφήνουμε κανέναν να καθορίζει την ηθική μας ταυτότητα.
Η όποια νίκη στον αγώνα ή στην καθημερινότητα, μέσα σε κανόνες, είναι δικιά μας νίκη, νίκη της κοινωνίας.
Η Ελληνική κοινωνία έχει σήμερα ανάγκη περισσότερο από ποτέ τον αθλητισμό, για να διδαχθεί απ’ αυτόν.
Στο χέρι όλων μας είναι να ξαναγυρίσουμε στους πατροπαράδοτους κανόνες ηθικής της κοινωνίας μας.
Ο αθλητισμός δείχνει το δρόμο και μπορεί να αποτελέσει τον ασφαλή οδηγό για την επανάκαμψη της Ελληνικής κοινωνίας.