Η απόφαση της διυπουργικής να εντάξει το έργο δημιουργίας εργοστασίου επεξεργασίας στερεών αποβλήτων στην Αλεξανδρούπολη με τη μέθοδο της Σ.Δ.Ι.Τ. συνολικού προϋπολογισμού 136.000.000 ευρώ δεν υπηρετεί την αναγκαιότητα επίλυσης ενός τόσο σοβαρού προβλήματος, όπως είναι η διαχείριση των απορριμμάτων της περιφέρειας. Αντιθέτως, ικανοποιεί πρωτίστως τις απαιτήσεις κερδοφορίας των ιδιωτικών- κατασκευαστικών ομίλων και του λόμπυ της καύσης.
Επί σειρά πολλών ετών, συνειδητά και συστηματικά, ακολουθείται ένα συγκεκριμένο στρεβλό μοντέλο διαχείρισης, με αποτέλεσμα να υπάρχουν ακόμη ανεξέλεγκτοι ΧΑΔΑ. και να επεκτείνονται οι ήδη κορεσμένοι Χ.Υ.Τ.Α. σε Καβάλα, Ξάνθη και Κομοτηνή. Στο εφιαλτικό τοπίο που έχει έτσι δημιουργηθεί, προστίθεται τώρα ως επιστέγασμα μια νέα σοβαρότατη στρέβλωση, καθώς η απόφαση της διυπουργικής εμφανίζει ως αναγκαία την προώθηση πανάκριβων εργοστασίων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων και καύσης του παραγόμενου δευτερογενούς καυσίμου (RDF kai SRF).
Αυτό το μοντέλο προωθείται στην περιφέρεια με την μονάδα της Αλεξανδρούπολης, υπονομεύοντας τη λογική της ανακύκλωσης με τη διαλογή στη πηγή και κομποστοποίηση. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι η Επιτροπή Περιφερειών της Ε.Ε. δεν χρηματοδοτεί εργοστάσια επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων και η οδηγία πλαίσιο 98-2008 της Ε.Ε. για την διαχείριση των απορριμμάτων αναφέρει ρητά: «έως το 2013 χωριστή συλλογή καθιερώνεται τουλάχιστον για τα ακόλουθα: χαρτί, πλαστικό, γυαλί, μέταλλο. Έως το 2020 η προετοιμασία για τη επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των υλικών αποβλήτων όπως τουλάχιστον για χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί από τα νοικοκυριά πρέπει να αυξηθεί στο 50% ως προς το συνολικό βάρος. Πριν από λίγες ημέρες προτάθηκε από την Eπιτροπή των Περιφερειών της Ε.Ε. το ποσοστό αυτό να ανέβει στο 70%.
Αυτή η καταφανής καταστρατήγηση της ευρωπαϊκής πολιτικής για τα απορρίμματα, θα έχει ολέθριες περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις με δεδομένο ότι αφενός η αυτοδιοίκηση στερείται πόρων, και αφετέρου υπάρχουν σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, καθώς τα εργοστάσια της καύσης είναι άρρηκτα δεμένα με την έκλυση διοξινών και άλλων τοξικών ουσιών. Με άλλα λόγια, μια τοξική βόμβα θα απειλεί σταθερά την περιοχή και η ζωή των πολιτών θα εξαρτάται από την καλή διάθεση του ιδιώτη (που βεβαίως ενδιαφέρεται για το κέρδος του) ενώ προφανώς θα υπάρχουν επιπτώσεις στην απασχόληση των εργαζομένων στους Ο.Τ.Α.
Έχουν σοβαρότατες ευθύνες η Περιφερειακή Αρχή και οι αυτοδιοικητικοί που συνέπραξαν στην υπογραφή μιας σύμβασης που για 27 χρόνια θα δεσμεύει την περιοχή και τη χώρα στη διαχείριση απορριμμάτων και αντί για πανηγυρισμούς οφείλουν να εξηγήσουν:
1) Η επιλογή δημιουργίας ενός μεγάλου εργοστασίου στην Αλεξανδρούπολη που θα χρειάζεται τεράστιες ποσότητες απορριμμάτων για να είναι κερδοφόρο, ακυρώνει ή όχι την πολιτική για διαλογή στην πηγή, ανακύκλωση και ανάκτηση; Ποιος θα πληρώσει το κόστος; Ο πολίτης που μετατρέπεται σε καταναλωτή και πελάτη; Ποια τα διαφυγόντα έσοδα των Δήμων από τη μη υλοποίηση της ανακύκλωσης και της ανάθεσης σε ιδιώτες;
2) Με βάση ποια τεχνοοικονομική και περιβαλλοντική τεκμηρίωση αποδέχτηκαν το εργοστάσιο στην Αλεξανδρούπολη να συγκεντρώνει και να διαχειρίζεται το σύνολο των απορριμμάτων της περιφέρειας, που ζήτησε ο Υπουργός, όταν είναι γνωστό ότι η δυνατότητα του εργοστασίου είναι 150.000 τόνοι και το σύνολο των απορριμμάτων της περιφέρειας υπερβαίνει τους 350.000 τόνους;
3) Η δέσμευση της Περιφερειακής Αρχής στη συζήτηση για την Μ.Π.Ε. για την μονάδα επεξεργασίας στην Αλεξανδρούπολη ήταν ότι δεν θα περιλαμβάνει την μέθοδο της καύσης. Μετά την υπογραφή της σύμβασης εξακολουθεί να ισχύει;
4) Ο Υπουργός έθεσε ως όρο για την υπογραφή της σύμβασης αυτής την τροποποίηση του περιφερειακού σχεδιασμού ώστε το εργοστάσιο στην Αλεξανδρούπολη να καλύπτει όλη την περιφέρεια πράγμα που έγινε αποδεκτό από τον Περιφερειάρχη. Ποιος και πότε αποφάσισε την τροποποίηση αυτή;
Εκφράζουμε με κατηγορηματικό τρόπο την αντίθεση μας σε τέτοιου είδους σκανδαλώδεις συμβάσεις, για την διαχείριση των απορριμμάτων που εξυπηρετούν την εκμετάλλευση κοινοτικών και εθνικών κονδυλίων προς όφελος εργολαβικών συμφερόντων και την εκχώρηση των δημόσιων υποδομών και πόρων στα επιχειρηματικά συμφέροντα. Δίνουμε προτεραιότητα στις δράσεις σε επίπεδο δήμου, γειτονιάς, χώρων εργασίας και κατοικίας, με ανάπτυξη τοπικών διαχειριστικών σχεδίων που εντάσσονται στον ευρύτερο περιφερειακό σχεδιασμό με σκοπό την επαναχρησιμοποίηση και την ανάκτηση των υλικών μέσω της διαλογής στην πηγή, της ανακύκλωσης της κομποστοποίησης μικρής κλίμακας με την συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και των κινημάτων.
Απορρίπτουμε την παραγωγή δευτερογενούς καυσίμου και την καύση αποβλήτων σε οποιαδήποτε μορφή. Θεωρούμε αναγκαίο ένα σύστημα αποκεντρωμένων εγκαταστάσεων διαχείρισης απορριμμάτων σε επίπεδο μεγάλων δήμων ή ομάδων δήμων ενταγμένων οργανικά και λειτουργικά στο ευρύτερο περιφερειακό σχεδιασμό. Εγκαταστάσεις που πρέπει να είναι μικρού μεγέθους χαμηλής όχλησης απλού μηχανολογικού μηχανισμού να εξασφαλίζουν θέσεις εργασίας και αξιοποίησης εγχώριου παραγωγικού δυναμικού εύκολα διαχειρίσιμες από τις υπηρεσίες των Ο.Τ.Α. και ανοιχτές στον έλεγχο των πολιτών.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Δ. ΧΑΡΙΤΟΥ
ΠΕΡ/ΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ