Του Λευτέρη Χαμαλίδη*
Ένας κρυμμένος θησαυρός που δε χρειάζεται εξόρυξη για να ανακαλυφθεί αλλά, σωστός σχεδιασμός, μεθοδική προσέγγιση και υπεύθυνη υλοποίηση.

Πόσες φορές άραγε δεν έχουμε κατηγορήσει το κράτος των Αθηνών για την αδράνεια και τη στασιμότητα που αντιμετωπίζουμε στην ακριτική μας περιοχή;
Μερικές φορές δίκαια, αλλά τις περισσότερες άδικα, διότι δεν έχουμε το σθένος ν’ αναλάβουμε τις ευθύνες μας ή να πάρουμε ουσιαστικές πρωτοβουλίες για ν’ αλλάξουμε τα πράγματα. Έτσι αυτή η μίζερη δικαιολογία έχει καταντήσει το μόνιμο άλλοθι που υιοθετούμε για οτιδήποτε στραβό υπάρχει ή συμβαίνει κι έτσι έχει χάσει την αξία της όταν πραγματικά χρειάζεται. Ταυτόχρονα μεταφέροντας μόνιμα τις ευθύνες σε άλλους, δεν υλοποιούμε κάτι το ουσιαστικό που μπορεί να αλλάξει την οικονομική πορεία αυτού του τόπου.
Υπάρχουν διάφορα ζητήματα που θα μπορούσε κάποιος ν’ αναδείξει ή να προτείνει για την περιοχή μας. Προτάσεις οι οποίες αν αποτελούν ένα σοβαρό, καλά οργανωμένο σχέδιο, μπορούν πράγματι να συμβάλλουν στην πρόοδο και την προκοπή των πολιτών.
Θα επαναφέρω στο δημόσιο διάλογο μια πρόταση που είχα διατυπώσει παλαιότερα με ολοκληρωμένη μορφή.
Δημιουργία ενός Τοπικού Συμφώνου Ποιότητας με την επωνυμία «ΑΡΔΑΣ».
Ουσιαστικά αφορά στον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός Επιχειρησιακού Προγράμματος Τοπικής Εφαρμογής Αναπτυξιακού Χαρακτήρα.
Θα προσπαθήσω συνοπτικά να περιγράψω τη βασική δομή αυτού του σχεδίου.
Στο σχέδιο αυτό πρέπει να έχουν ενεργή συμμετοχή η Τοπική Αυτοδιοίκηση, η Περιφέρεια και οι τοπικοί παραγωγικοί φορείς.
Καταρχήν πρέπει να χαρτογραφηθεί η περιοχή εφαρμογής. Σ’ αυτήν περιλαμβάνεται η παραποτάμια περιοχή του Άρδα εκατέρωθεν και η απόληξη του ορεινού όγκου Πενταλόφου – Πετρωτών μέχρι το σημείο σύνδεσης με το ποτάμι, ευρύτερη περιοχή Θεραπειού και Μηλέας.
Το πρώτο βήμα είναι η ανάθεση της σύνταξης του Επιχειρησιακού Προγράμματος το οποίο θα περιλαμβάνει:
• Καταγραφή – αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης.
• Διαβούλευση με όλους τους τοπικούς φορείς.
• Καταγραφή δημόσιων έργων υποδομής που αφορούν στην αισθητική του χώρου, τις λειτουργικές ανάγκες και την περιβαλλοντική προστασία της περιοχής (μονοπάτια, προβλήτες, περιπατητικοί δρόμοι, αμμοχαλικοψηψία, αποκατάσταση ιρλανδικών διαβάσεων, αντιπλημμυρικά έργα, συντήρηση γεφυρών και ταμιευτήρων, κτλ).
• Αποτύπωση των δραστηριοτήτων που μπορούν ν’ αναπτυχθούν στην περιοχή και χωροθέτηση τους (ταβέρνες, καφενεία, αναψυκτήρια, ξενώνες, εμπορικά καταστήματα, κέντρα προβολής, παραποτάμιες ψυχαγωγικές δραστηριότητες, κτλ).
• Σύνταξη Οδηγών Ποιότητας για δομικά υλικά, κτιριακό εξοπλισμό, μουσική, γαστρονομία, υπηρεσίες που αφορούν στις προτεινόμενες δράσεις.
• Καθορισμό πολιτιστικών, κοινωνικών και αθλητικών γεγονότων που θ’ αναπτυχθούν στην περιοχή και θα υιοθετήσουν τα τοπικά ποιοτικά χαρακτηριστικά (συνάντηση νέων, γιορτές αγροτικών προϊόντων, αθλητικές διοργανώσεις 4Χ4 ή μοτοσικλετών, κτλ).
• Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας (σύμφωνο αποδοχής των κανόνων και λειτουργία σύμφωνα μ’ αυτούς όλων των τοπικών δραστηριοτήτων για την προβολή της περιοχής).
• Κοστολόγηση δράσεων (δημόσια και ιδιωτικά έργα, μελέτες, προβολή και τεχνική βοήθεια προγράμματος).
Το επιχειρησιακό πρόγραμμα ουσιαστικά θα είναι ένα σύνολο κανόνων που θα ομαδοποιούνται σε Παραρτήματα και θα λειτουργούν μέσα από το θεσμικό πλαίσιο της πολιτείας. Για τη συμμετοχή του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα θα είναι υποχρεωτική η αποδοχή του συνόλου των κανόνων που θα περιγράφονται.
Οι σκοποί της εφαρμογής αυτού του επιχειρησιακού προγράμματος είναι:
• Η παροχή τουριστικών υπηρεσιών αναβαθμισμένης ποιότητας.
• Η διαφύλαξη των αισθητικών και καταναλωτικών προτύπων της περιοχής.
• Η προστασία του περιβάλλοντος από τις τουριστικές δραστηριότητες.
• Η προστασία των καταναλωτών – επισκεπτών από κερδοσκοπικές πρακτικές.
• Η εξυπηρέτηση και η ενημέρωση των επισκεπτών.
• Η προστασία των συμβεβλημένων από τον αθέμιτο ανταγωνισμό.
• Η διασφάλιση της αειφορικής ανάπτυξης της περιοχής.
• Η εκπαίδευση, κατάρτιση και ευαισθητοποίηση των μελών του και του προσωπικού πού απασχολούν.
• Η συνεργασία με ειδικούς σε θέματα τουρισμού για τη μεταφορά τεχνογνωσίας στην περιοχή.
Το δεύτερο βήμα είναι η χρηματοδότηση των δράσεων του Τοπικού Επιχειρησιακού Προγράμματος. Κύριες πηγές χρηματοδότησης μπορεί να είναι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μακεδονίας – Θράκης και το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και ιδιωτικοί πόροι.
Είναι φανερό ότι απαιτείται για την υλοποίηση των δημόσιων έργων χρηματοδότηση 100%, ενώ των ιδιωτικών έργων ιδιωτική συμμετοχή. Για την χρηματοδότηση όλων των παραπάνω, προϋπόθεση αποτελεί η αποδοχή των όρων και κανόνων που θα προκύψουν από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα και η υπογραφή του Τοπικού Συμφώνου Ποιότητας.
Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα θα είναι πάρα πολλά. Η απόκτηση σήματος, η διαφοροποίηση του προϊόντος ή της παρεχομένης υπηρεσίας, η δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης με τους πελάτες, η ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις. Ίσως κάποια απ’ αυτά να είναι πρωτόγνωρα για την τοπική επιχειρηματικότητα και για τους εκπροσώπους της δημόσιας διοίκησης, όμως δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για καθυστερήσεις ή υπαναχωρήσεις.
Αποτελεί πεποίθηση και «πιστεύω» μου ότι η πιστή εφαρμογή του προαναφερθέντος σχεδίου, θ’ αλλάξει την πορεία του τόπου. Θα δημιουργήσει μια νέα τοπική οικονομία κλίμακας, που είναι ικανή να παρασύρει αναπτυξιακά την ευρύτερη περιοχή.
*Ο κ. Χαμαλίδης είναι δημοτικός Σύμβουλος Ορεστιάδας