ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ

ΑΝΘΙΜΟΣ

Πρὸς τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανοὺς τῆς Ἐπαρχίας μας

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Μᾶς ἀξίωσε ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ φτάσαμε στὸ ἀκρογιάλι τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Μπροστά μας εἶναι τὸ πέλαγος τῆς νηστείας καὶ τῆς ἀσκήσεως ἐνῶ ἀπέναντι φαίνεται ἡ ἀκτὴ τοῦ Πάσχα. Χρειάζεται νὰ διαπλεύσουμε τὴ θάλασσα καὶ νὰ φτάσουμε στὴν Ἀνάσταση. Ὅσο ὁρμητικὸ καὶ νὰ εἶναι τὸ νερό, ὅσο ἐπικίνδυνα κι ἄν παφλάζουν τὰ κύμματα, ἡ μοίρα μας εἶναι ἐκεί, ἀπέναντι. Πρέπει νὰ φτάσουμε ἐκεί, μᾶς σπρώχνει ἡ ζωή, δὲν ἔχουμε ἄλλη λύση.

Κάποτε ἀπὸ ἐκείνη τὴν ἀπέναντι ἀκτὴ φύγαμε ἐξόριστοι καὶ ξεπέσαμε ναυαγοὶ σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο. Τὸ θυμόμαστε κατὰ τὴν σημερινὴ Κυριακὴ «ἐν ᾗ ἀνάμνησιν ποιούμεθα τῆς ἀπὸ τοῦ παραδείσου τῆς τρυφῆς ἐξορίας τοῦ πρωτοπλάστου Ἁδᾶμ».

Ἡ Ἐκκλησία μας θέλει ἔτσι νὰ ἐρμηνεύσει τὸ γεγονὸς καὶ νὰ διδάξει σὲ ὅλους πόσο καταστρεπτικὴ εἶναι ἡ ὑποδούλωση τοῦ ἀνθρώπου στὶς ἀδυναμίες του. Ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀσχολεῖται ἀποκλειστικὰ μὲ τὸν ἑαυτό του καὶ μὲ τὴν ἰκανοποίηση τῶν δικῶν του ἐπιθυμιῶν, τελικὰ ἀπομονώνεται ἀπὸ τὸ Θεό, ὁπότε καὶ ἀπὸ κάθε συνάνθρωπό του κι ἔτσι χάνει τὸν παράδεισο τῆς τρυφῆς. Αὐτὸ ἦταν τὸ κακὸ ποὺ ἔπαθε ὁ Ἁδᾶμ καὶ ξέπεσε, ναυάγησε, ἀστόχησε, πέθανε. Δὲν ἐμπιστεύθηκε τὸ Θεό, ἀπαίτησε τὴν πλήρη ἰκανοποίηση τῶν ἰδικῶν του ἐπιθυμιῶν κι ἀνατρέποντας ἔτσι τὴν δημιουργικὴ ἁρμονία, διέφθειρε τὴ φύση του καὶ προσκάλεσε ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος στὴ ζωή του τὸ θάνατο. Εὐτυχῶς, τότε, πρόλαβε ὁ Θεὸς κι ἀπὸ ἀγάπη, περιόρισε τὴν καταστροφικὴ δράση τοῦ θανάτου μόνο στὸ ἀνθρώπινο σῶμα.

Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς μὲ τὴν τεσσαρακονθήμερη νηστεία του, μᾶς δίδαξε νὰ λέμε «ὄχι» στὸ δικό μας θέλημα γιὰ νὰ μποροῦμε νὰ λέμε «ναί» στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι μᾶς ἔδειξε τὸ δρόμο τῆς ἀντίστροφης πορείας ἀπὸ ἐκείνη τοῦ Ἁδᾶμ. Γι’ αὐτὸ θεσπίστηκε ἡ νηστεία τῆς Σαρακοστῆς γιὰ νὰ δίνεται ἡ εὐκαιρία στὸν ἄνθρωπο νὰ νικάει τὸ θέλημά του καὶ τὶς ἐπιθυμίες του, ποὺ εἶναι αὐτοκαταστροφικὰ καὶ νὰ πράττει τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι πάντοτε λυτρωτικὸ καὶ σωτήριο.

Εἶναι ἐπιτακτικὴ ἀνάγκη νὰ μάθουμε νὰ ἀντιστεκόμαστε στὶς ἐπιθυμίες μας, ἐπειδὴ θὰ μᾶς παρασύρουν σ’ ἕναν ἀκόρεστο βυθό. Ἡ Ἐκκλησία ζητάει ἀπὸ ἐμᾶς νὰ ἀντιτάσσουμε σ’ αὐτὸ τὸ βύθισμα, τὴν ἄσκηση καὶ τὴ νηστεία. Δὲν εἶναι, λοιπόν, αὐτοσκοπὸς ἡ νηστεία, ἀλλὰ ἀποβλέπει στὴν ἐσωτερικὴ ἀλλαγή μας. Ἡ ἄσκηση καὶ ἡ νηστεία προσβλέπουν στὴν αὐτάρκεια, δηλ. στὴν ὁλοκλήρωση τοῦ ἀνθρώπου.

Ἡ ἄσκηση γιὰ τὴν ἀνάπτυξη τῆς ἰκανότητος τοῦ ἀνθρώπου νὰ ἀντιστέκεται στὶς ἐπιθυμίες του ἀρχίζει ἀπὸ τὸ σῶμα καὶ τὴν ἐπιθυμία τῆς τροφῆς. Στὸ ποσοστὸ ποὺ ἐξουσιάζεται ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν ἀγάπη τῆς σάρκας, λέει ὁ Ἰσαὰκ ὁ Σύρος, δὲν μπορεῖ νὰ ἀντισταθεῖ στὶς πιέσεις ποὺ τὸν ἐμποδίζουν νὰ καλλιεργήσει μέσα του τὴν ἀγάπη. Ὁ κορεσμὸς τοῦ στομαχιοῦ προκαλεῖ φλόγα λαγνείας. Ἐκείνοι ποὺ τρέφουν τὸ σῶμα ἀσταμάτητα, δημιουργοῦν τὶς προϋποθέσεις γιὰ τὴν ἰκανοποίηση ὅλων τῶν ἄλλων παθῶν. Βεβαιώνουν οἱ νηπτικοὶ Πατέρες μας, ὅτι ἡ λαιμαργία νεκρώνει κάθε ἀντίσταση καὶ ἀντοχὴ τοῦ ἀνθρώπου. Οἱ ἀπολαύσεις προκαλοῦν ζημιὰ καὶ πόνο, καὶ τὸ πολὺ φαγητὸ προκαλεῖ ἀνησυχία, ἀδυναμία καὶ τὸν ξεπεσμὸ τῆς ψυχῆς. Ἡ πολυτέλεια καὶ ἡ καλοπέραση προσβάλλουν καὶ διαφθείρουν τὰ πάντα. Ὅπως τὸ σύννεφο κρύβει τὸ φῶς τοῦ φεγγαριοῦ ἔτσι καὶ οἱ ἀναθυμιάσεις τοῦ γεμάτου στομαχιοῦ ἀπομακρύνουν τὴ θεία σοφία ἀπὸ τὴν ψυχή, σημειώνει ὁ Εὐάγριος. Ἡ ἐγκράτεια εἶναι ἡ εὐπρέπεια τῶν ἀγγέλων «ἡ πρὸς Θεὸν παρρησία». Μὲ τὴν ἐγκράτεια ποὺ ἐπέδειξε, ἀξιώθηκε ὁ Μωυσὴς νὰ γίνει «τῷ κτίστῃ συνόμιλος». Μὲ τὴ νηστεία ἐπιτυγχάνουμε ἐκεῖνο ποὺ ἀξίζει περισσότερο ἀπὸ τὴ νηστεία, τὴν ἀποχὴ ἀπὸ τὸ κακό.

Ἀγαπητοί μου,

Ἡ ἐποχή μας, ἔχει πιὸ πολὺ ἀνάγκη τὴ νηστεία. Μόλις ἔκλεισε μιὰ προηγούμενη ἐποχὴ ἀφθονίας καὶ εὐμάρειας ποὺ τὴ ζήσαμε, μά, δὲν μᾶς ὀφέλησε. Θέλαμε νὰ ἀνήκουμε στοὺς «καλοὺς ἀνθρώπους» χωρὶς ὅμως νὰ ξεβολευτοῦμε. Ὅμως ἡ νηστεία τὴν ὁποία προτείνει ἡ Ἐκκλησία εἶναι «ἄσκηση» ἀγάπης. Εἶναι φάρμακο ἡ νηστεία, ἀλλὰ ἕνα φάρμακο μπορεῖ νὰ ἀποβεῖ ἄχρηστο ἄν δὲν χρησιμοποιηθεῖ σωστά, καὶ πολλὲς φορὲς καὶ ἐπικίνδυνο γιὰ τὸν ἄνθρωπο. Ἡ ἐμπειρία τῆς νηστείας, ἀν καὶ προσαρμόζεται στὴ μοναδικότητα τοῦ κάθε πιστοῦ, εἶναι βασικὰ μιὰ ἐμπειρία ποὺ βιώνεται ἀπ’ ὅλο τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τὴν Ἐκκλησία, ὅταν ἑνωμένο προετοιμάζεται νὰ δεῖ τὸ φῶς τῆς Ἀναστάσεως ἤ γιὰ ὁποιαδήποτε ἄλλη συνάντηση μὲ τὸν Ἀναστημένο Κύριο.

Λοιπόν, ἀδελφοί μου, αὐτὴ τὴ νηστεία καὶ τὴν ἄσκηση ζητῶ νὰ προετοιμαστεῖτε νὰ περάσουμε ἐφέτος. Νηστεία τροφῶν, νηστεία λογισμῶν, νηστεία ἐγωϊσμῶν, νηστεία παθῶν. Νηστεία ποὺ θὰ μᾶς ἑνώσει μὲ τὸ Χριστὸ καὶ δὲν θὰ μᾶς ἀπομακρύνει ἀπὸ τὴν Μία καὶ Ἁγία του Ἐκκλησία. Νηστεία μὲ ταπείνωση φρονήματος καὶ μὲ ἐμπιστοσύνη στὴ χάρη τῶν Μυστηρίων τῆς Πίστεώς μας. Στὸ τέλος αὐτῆς τῆς πνευματικῆς περιόδου, ὅσο κουραστικὸς κι ἄν μᾶς φανεῖ ὁ διάπλους, εὔχομαι νὰ συναντηθοῦμε ὅλοι στὸ ἀπέναντι ἀκρογιάλι τοῦ Πάσχα, ὅπου θὰ μᾶς περιμένει ὁ Ἀναστημένος Χριστὸς μέσα στὴ δόξα τῆς Οὐράνιας Βασιλείας Του.

Σᾶς περιμένω τὸ ἀπόγευμα στὸ Συγχωρητικὸ Ἑσπερινὸ στὸ Μητροπολιτικὸ Ναό.

Καλὴ Σαρακοστὴ σᾶς εὔχομαι, μὲ δύναμη καὶ ἀντοχή.

Εὐχέτης πρὸς Κύριον ὑπὲρ ὅλων σας

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ

✥ Ὁ Ἀλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΣ