Η τρίτη ηλικία δεν είναι για τον «Καιάδα»
ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΟΥΣΙΔΗ
Επετειακό για την παγκόσμια ημέρα των ηλικιωμένων (1η Οκτώβρη )

Ο πανδαμάτωρ χρόνος είναι ακατανίκητος και αμείλικτος. Κανένας ζωντανός οργανισμός και κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να δαμάσει και να σταματήσει το χρόνο και φυσικά δεν μπορεί να ανακόψει τη διαδικασία της γήρανσης. Η φράση «καλά γεροντάματα» αποτελεί μια από τις καλύτερες ευχές για ένα ηλικιωμένο άτομο, ώστε τα γεράματα να είναι τα καλύτερα και πιο ευτυχισμένα χρόνια της ζωής του. Είναι σπουδαία ευχή σε ένα άτομο να αξιωθεί να διατρέξει την νεότητά του με επιτυχία και πρόοδο και να διανύσει τα γεράματά του με καλή υγεία και αξιοπρέπεια, απολαμβάνοντας μέχρι το τέλος της ζωής του τον σεβασμό, τον θαυμασμό και την αγάπη των οικείων του και των συνανθρώπων του. ΄Ενας υπερήλικας άνθρωπος στη φάση της απόσυρσης οφείλει να είναι συμβιβασμένος με την ηλικία του και εξοικειωμένος με την κοινή ανθρώπινη μοίρα. Αλλά ταυτόχρονα να είναι και ένας άνθρωπος που δεν παραιτείται από τη ζωή, ακόμη κι αν σταμάτησε την επίσημη εργασία του και συνταξιοδοτήθηκε. Μπορεί να διατηρεί το κέφι, τη ζωντάνια και την καλή διάθεση να συνεχίζει την προσφορά του, τη δημιουργικότητα, την ψυχαγωγία, τα χόμπι του και τα θετικά ενδιαφέροντά του.
Απόμαχοι της ζωής δεν υπάρχουν, διότι οι άνθρωποι μέχρι τα βαθιά τους γεράματα συνεχίζουν να «μάχονται», να παράγουν και να προσφέρουν στον εαυτό τους, στην οικογένεια και στην κοινωνία. ΄Οταν μάλιστα δεν αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας, τότε είναι περισσότερο παραγωγικοί λόγω πείρας. Η τρίτη ηλικία δεν είναι για τον «Καιάδα», ακόμη κι αν δημιουργεί προβλήματα στο άμεσο ή έμμεσο περιβάλλον της. Αντίθετα χρειάζεται τη βοήθεια, το σεβασμό και την αγάπη των νεότερων γενεών. ΄Εχει ανάγκη από οικογενειακή και κοινωνική αλληλεγγύη. Η τρίτη ηλικία, η γενιά που αποσύρεται για να δώσει τόπο στα νιάτα, δεν πρέπει να αποχωρεί με το παράπονο της μη αναγνώρισης για την προσφορά και το έργο της, προκειμένου να συνεισφέρει στους απογόνους της και στο κοινωνικό σύνολο. ΄Οσα απολαμβάνουν οι νεώτερες γενιές σήμερα, οφείλονται στην προσπάθεια και στις θυσίες των γενεών του παρελθόντος. Των γενεών που θεωρούσαν την τεκνοποιία και την διαιώνιση του ανθρώπινου είδους ώς κάτι κοινωνικά αυτονόητο.
Η κρίση της οικογένειας, η πληθυσμιακή αλλοίωση, το σπάσιμο της αλυσίδας των γενεών και της κοινωνικής συνοχής, επιβαρύνουν αφενός το δημογραφικό και αφετέρου την ποιότητα ζωής της τρίτης ηλικίας. Η αγαμία, η ατεκνία και η υπογεννητικότητα έχουν εξαφανίσει πολλές διάσημες και άσημες οικογένειες, επειδή οι ΄Ελληνες γενάρχες δεν άφησαν διαδόχους ή επειδή οι διάδοχοι δεν δημιούργησαν οικογένειες και δεν τεκνοποίησαν. Μεγάλο πρόβλημα θα δημιουργηθεί στις επόμενες γενιές με τα περιουσιακά και τα κληρονομικά. Πολλές περιουσίες θα περιέλθουν σε μακρινούς συγγενείς ή σε ξένους και κυρίως σε κρατικά, εκκλησιαστικά και ιδιωτικά ιδρύματα. ΄Οσο χάνονται οι παλιές γενιές, τόσο περισσότερο εισβάλλουν τα ξένα πρότυπα, οι ξένες συνήθειες, τα ήθη και τα έθιμα. Τόσο ευρύτερα θα συντελείται η πολιτιστική αλλοτρίωση και η ομογενοποίηση των Ελλήνων στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, Αυτό δεν σημαίνει ότι προτιμούμε τον απομονωτισμό της χώρας μας. Αντίθετα, υιοθετούμε την ένταξη της Ελλάδας σε ευρύτερες συνενώσεις, όπως αυτή της Ε.Ε και την ένταξη της χώρας μας σε μια παγκόσμια οικουμενικότητα κρατών-λαών, που διατηρούν την ταυτότητα και την ιδιαιτερότητά τους. Το ελληνικό έθνος, που δημιούργησε έναν παγκόσμιο πολιτισμό και διαθέτει βαθιές ρίζες στην ιστορία, πρέπει να διασωθεί φυλετικά, έστω και ως μια πολιτισμική και ιστορική μειονότητα, ως ένα αυθεντικό δείγμα του ανθρώπινου είδους. Δεν πρέπει να χαθεί η ελληνική φύτρα.
Επί πολλούς αιώνες οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας στην Ελλάδα αποτελούσαν αναπόσπαστο τμήμα της ελληνικής παραδοσιακής οικογένειας, όπου συμβίωναν οι τρεις γενιές. Τις τελευταίες, όμως, δεκαετίες αυξήθηκε σημαντικά η περιθωριοποίηση, η ασυλοποίηση και η απομόνωση της τρίτης ηλικίας. Όλα σχεδόν τα ζευγάρια που έχουν οικονομική ανεξαρτησία και αυτονομία προτιμούν την ανεξάρτητη διαβίωσή τους, μακριά από το γονεϊκό σπίτι και περιβάλλον. Ευτυχώς, όμως, στην Ελλάδα διατηρούν ακόμα στενές σχέσεις με το γονεϊκό και συγγενικό περιβάλλον. Υπάρχει μεγάλο δέσιμο μεταξύ των γενεών και μεγάλο ενδιαφέρον για την τρίτη ηλικία. Οι ηλικιωμένοι έχουν ανάγκη να χαίρονται και να απολαμβάνουν τα πάντα. Ο κύκλος ζωής των ηλικιωμένων μπορεί και πρέπει να έχει μεγαλύτερη διάρκεια και καλύτερη ποιότητα.