Εκτιμήσεις και συγκρίσεις του ΙΝΕΜΥ της ΕΣΕΕ για τον τζίρο και το κόστος της φετινής πασχαλινής αγοράς
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου, όπως κάθε χρόνο, προέβη σε διερεύνηση του κόστους του φετινού πασχαλινού τραπεζιού. Όπως προκύπτει, το κόστος θα είναι χαμηλότερο σε σχέση με πέρυσι καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Τιμών για τα Σούπερ Μάρκετ, τις Λαϊκές – Δημοτικές Αγορές και την Κεντρική Αγορά Αθηνών (Βαρβάκειος), τα κρεατικά εμφανίζονται φθηνότερα κατά 10,44% κατά μέσο όρο, ενώ η μείωση στα λαχανικά και τα φρούτα είναι της τάξης του 5,80%. Ειδικότερα, για τα κρεατικά υπήρχε μεγάλη προτίμηση το φετινό Πάσχα στα ντόπια αμνοερίφια με μείωση της τιμής τόσο του νωπού αρνιού (17,11%) όσο και του κατσικιού (13,36%), ενώ πτώση παρουσιάζουν το κοτόπουλο (10,59%) καθώς και η χοιρινή μπριζόλα (0,68%). Οι τιμές στα λαχανικά παρουσιάζουν μία μεσοσταθμική μείωση που προσεγγίζει το 6%. Η τιμοληψία πραγματοποιήθηκε στις 26 Μαρτίου 2012, την ίδια ημέρα δηλαδή με πέρυσι, ενώ ολοκληρώθηκε στις 5 Απριλίου και περιλαμβάνει προϊόντα που ανήκουν τόσο στην κατηγορία των λαχανικών όσο και σε αυτή των κρεάτων.
Με βάση, λοιπόν, τα προαναφερθέντα στοιχεία, τα οποία προέρχονται από τιμοληψίες της Ε.Σ.Ε.Ε. σε Σούπερ Μάρκετ, Λαϊκές – Δημοτικές Αγορές και την Κεντρική Αγορά Αθηνών, το μέσο κόστος του φετινού πασχαλινού τραπεζιού, υπολογίζεται περίπου στα 102 ευρώ για μία πενταμελή οικογένεια, μειωμένο κατά περίπου 10,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, όπου το αντίστοιχο κόστος του ανερχόταν περίπου στα 114 ευρώ, με τις τιμές των βασικών ειδών διατροφής (λαχανικά – κρεατικά) να εμφανίζουν μία πτωτική τάση η οποία ξεπερνάει το 8%. Το Εμπόριο δεν έμεινε απαθές μπροστά στη δύσκολη θέση στην οποία έχουν περιέλθει τα ελληνικά νοικοκυριά εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και της μείωσης του διαθέσιμου προσωπικού εισοδήματος, όπως αυτή αποτυπώνεται ξεκάθαρα με την πτώση του Κύκλου Εργασιών (τζίρου) του Λιανικού Εμπορίου, εκτός των Μηχανοκίνητων Οχημάτων και των Μοτοσυκλετών, αλλά και του Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο των Τροφίμων, των Ποτών και του Καπνού. Η συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος οδήγησε -όπως άλλωστε αναμενόταν- στη δραματική μείωση της κατανάλωσης η οποία με τη σειρά της πυροδότησε νέα υποχώρηση του εισοδήματος, καθώς και νέα μείωση της κατανάλωσης, προκαλώντας και ενισχύοντας έναν ανατροφοδοτούμενο βρόγχο ύφεσης, ανεργίας και φτώχειας.
Αναλυτικότερα, από τον Απρίλιο του 2009, οπότε και οι πρώτες επιπτώσεις της παγκόσμιας ύφεσης είχαν μόλις αρχίσει να γίνονται αντιληπτές στην Ελλάδα, ο κύκλος εργασιών του Λιανικού Εμπορίου (πλην οχημάτων) υποχώρησε κατά 4,48% σε σχέση με τον Απρίλιο του 2008, ενώ η πτώση συνεχίστηκε και τον Απρίλιο των δύο επόμενων ετών, με ρυθμό της τάξης του 10,64% και 4,48% αντίστοιχα. Η συγκρατημένη, σε σχέση με το 2010, υποχώρηση του τζίρου το 2011, αν και καθόλου αμελητέα για εορταστική περίοδο (Πάσχα), φανερώνει και την αδυναμία και κόπωση των καταναλωτών να περικόψουν δραστικότερα τη ζήτησή τους.
Η κατάσταση στον τομέα των τροφίμων, ποτών και καπνού φαίνεται κάπως καλύτερη, αφού ο Κύκλος Εργασιών για τον Απρίλιο του 2009 εμφανίζεται αυξημένος κατά 1,38% σε σχέση με τον Απρίλιο του 2008, ενώ τα δύο επόμενα έτη κινείται μεν πτωτικά κατά 4,55% και 2,39%, αλλά σε μικρότερο βαθμό συγκριτικά με το σύνολο του Λιανικού Εμπορίου. Ο λόγος για αυτήν τη διαφορετική συμπεριφορά είναι διττός: Αφενός τον Απρίλιο του 2009 δεν είχε ανακοινωθεί η κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού στο δημόσιο τομέα αφετέρου δε τα τρόφιμα, τα ποτά και ο καπνός χαρακτηρίζονται από χαμηλή ελαστικότητα ζήτησης ως προς το εισόδημα (ανελαστική ζήτηση). Αυτό σημαίνει ότι η κατανάλωση αυτής της κατηγορίας αγαθών παρουσιάζει μικρή σχετικά ευαισθησία σε μεταβολές του εισοδήματος και έτσι, μία μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος θα επιφέρει μεν πτώση της ζήτησης αλλά σε μικρότερη έκταση.
Η εκτίμηση της ΕΣΕΕ ακολουθώντας την πορεία της αγοράς, το πρώτο τρίμηνο του 2012, για τη φετινή πασχαλινή αγορά δείχνει, ότι τόσο ο Δείκτης Κύκλου Εργασιών, όσο και ο Δείκτης Όγκου στο λιανικό εμπόριο, θα σημειώσει μείωση σε σύγκριση με πέρυσι κατά τουλάχιστον 10%. Αναλυτικότερα, ανά κλάδο υπολογίζεται μείωση στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων κατά 4%, στα μικρά καταστήματα τροφίμων και ποτών 9%, στα πολυκαταστήματα 11%, στα καταστήματα καλλυντικών 13%, στα καταστήματα ένδυσης και υπόδησης 18%, στα καταστήματα εποχιακών δώρων 12%. Ο συνολικος τζίρος της πασχαλινής αγοράς κυμαίνεται ετησίως στα περίπου 5 δις, εκ των οποίων τα 600 εκατ. ευρώ αφορούν στο λιανικό εμπόριο τροφίμων. Ο φετινός τζίρος της πασχαλινής αγοράς αναμένεται να μειωθεί στα 4,5 δις και ο τζίρος των τροφίμων στα 570 εκατ. ευρώ.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπογραμμιστεί η σημασία της συγκράτησης ή και πτώσης των τιμών στη διαμόρφωση του Κύκλου Εργασιών, ιδιαίτερα στα προϊόντα που σχετίζονται με τις πασχαλινές αγορές, σε μία προσπάθεια τόνωσης της αγοράς. Αυτή η προσπάθεια του εμπορικού κόσμου για συγκρατημένες τιμές συνέβαλε στο μετριασμό του ρυθμού υποχώρησης του Κύκλου Εργασιών, ιδιαίτερα το 2011.
Η προσεκτική τιμολόγηση από την πλευρά του εμπορίου, είναι απαραίτητη και αναμένεται να καταστήσει τις επιπτώσεις από τη δραστική μείωση των μισθών και εισοδημάτων και την κατακόρυφη αύξηση των φορολογικών βαρών όσο το δυνατόν λιγότερο επώδυνες το Πάσχα του 2012, προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο να δοθεί η ευκαιρία στους καταναλωτές να γιορτάσουν την Ανάσταση του Κυρίου όπως γνωρίζουν οι Έλληνες: με αξιοπρέπεια.
Η ΕΣΕΕ εκ μέρους όλων των εμπόρων, οφείλει να ευχαριστήσει όλους τους Έλληνες καταναλωτές για την στήριξη και τη βοήθειά τους στην ελληνική μικρομεσαία εμπορική επιχείρηση και υπόσχεται να συνεχίσει την προσπάθεια εξορθολογισμού των τιμών στην αγορά τροφίμων, ώστε να εξισορροπήσει τα χαμηλά εισοδήματα και την εσωτερική υποτίμηση.
Οι μικρομεσαίοι έμποροι γνωρίζουμε πολύ καλά, ότι σήμερα ο καταναλωτής δεν επιλέγει, πλέον, μεταξύ ακριβού και φθηνού, αλλά μεταξύ φθηνού και φθηνότερου και αυτό οφείλουμε να του προσφέρουμε τόσο πριν όσο και μετά το Πάσχα, ώστε να αναστηθούμε όλοι οι Έλληνες.

Πίνακας 1: Σύγκριση Κόστους Πασχαλινού Τραπεζιού 2011/2012
ΛΑΧΑΝΙΚΑ – ΦΡΟΥΤΑ ΚΡΕΑΤΙΚΑ
Προϊόντα 2011 2012 Μεταβολή
(%) Προϊόντα 2011 2012
Μεταβολή
(%)
Κρεμμύδι ξερό (κιλό) 0,79 0,67 -15,19 Αρνί (κιλό) 7,48 6,20 -17,11
Πατάτα (κιλό) 0,92 0,60 -34,78 Κατσίκι (κιλό) 8,31 7,20 -13,36
Ραδίκι Ιταλίας (κιλό) 1,14 1,34 17,54 Κοτόπουλο (κιλό) 3,87 3,46 -10,59
Πατζάρι (κιλό) 1,10 1,11 0,90 Χοιρινή μπριζόλα 5,90 5,8 6 -0,68
Καρότο (κιλό) 0,89 0,66 -25,84 Μ.Ο. μεταβολής κρεατικών
Η τιμοληψία διενεργήθηκε σε Σούπερ Μάρκετ, Δημοτικές Αγορές και στην Κεντρική Αγορά Αθηνών (Βαρβάκειος) -10,44%
Μαρούλι (τεμάχιο) 0,53 0,56 5,66 Λοιπά είδη Σούπερ Μάρκετ
Λεμόνια (κιλό) 0,77 0,81 5,19 Προϊόντα 2011 2012 Μεταβολή
(%)
Λάχανο (κιλό) 0,64 0,51 -20,31 Μουστάρδα 1,75 1,58 -9,71
Ντομάτα (κιλό) 1,52 1,15 -24,34 Αυγά (6 τεμ.) 1,31 1,35 3,05
Σπανάκι (κιλό) 1,09 1,00 -8,26 Πασχαλινό Τσουρέκι
(400 γραμ.) 2,98 2,90 -2,68
Αγγούρι (τεμάχιο) 0,68 0,55 -19,11 Βαφή αυγών 1,52 1,86 22,37
Κολοκυθάκια (κιλό) 1,87 2,18 16,58 Φέτα
(400 γραμ.) 4,27 4,19 -1,87
Πράσσο (κιλό) 1,02 1,11 8,82 Αναψυκτικό
(1,5 λίτρο) 1,42 1,52 7,04
Πιπεριά μακριά (κιλό) 2,22 2,37 6,76 Μπύρα
(500 ml) 1,19 1,23 3,36
Μήλα (κιλό) 1,39 1,27 -8,63 Μ.Ο. μεταβολής σε είδη Σούπερ Μάρκετ 3,08%
Πορτοκάλια (κιλό) 0,55 0,56 1,82
Ελαιόλαδο (λίτρο) 5,11 4,83 -5,48
Μ.Ο. μεταβολής λαχανικών και φρούτων σε Σούπερ Μάρκετ και Λαϊκές Αγορές
-5,80% Πηγή: Παρατηρητήριο Τιμών για τα Σούπερ Μάρκετ, Λαϊκές – Δημοτικές Αγορές και την Κεντρική Αγορά Αθηνών (Βαρβάκειος). (Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας 2011-2012)

Πίνακας 2: Κύκλος Εργασιών σε ευρώ & ποσοστιαία μεταβολή σχέση με τον Απρίλιο του προηγούμενου έτους
Απρίλιος 2008 Απρίλιος 2009 Απρίλιος 2010 Απρίλιος 2011
Κύκλος Εργασιών (Τζίρος) στο Λιανικό Εμπόριο εκτός Μηχανοκίνητων και Μοτοσυκλετών (κωδ.47) 5.874.417.001,46 5.611.421.213,98 5.014.174.088,30 4.789.773.385,46
Ποσοστιαία Μεταβολή (%) σε σχέση με τον Απρίλιο του προηγούμενου έτους – -4,48 -10,64 -4,48
Κύκλος Εργασιών (Τζίρος) στο Λιανικό Εμπόριο Τροφίμων, Ποτών και Καπνού (κωδ. 472) 647.287.049,47 656.198.112,54 626.308.769,74 611.313.802,03
Ποσοστιαία Μεταβολή (%) σε σχέση με τον Απρίλιο του προηγούμενου έτους – 1,38 -4,55 -2,39

Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ. – Εκτιμήσεις ΙΝ.ΕΜ.Υ-ΕΣΕΕ.