20-02-2012 » Εντός, εκτός και επί του ευρώ»
Άρθρο της Όλγας Ρενταρή*
Πολλές φορές τίθεται το ερώτημα στον Πολίτη γιατί οι Βουλευτές ψήφισαν το νέο Μνημόνιο, παρά τα σκληρά μέτρα και τις μεγάλες περικοπές εισοδημάτων. Το δίλημμα στο οποίο οι Βουλευτές κλήθηκαν να απαντήσουν ήταν ή να αφήσουμε τη χώρα να χρεοκοπήσει άτακτα ή να ληφθούν σκληρά μέτρα, για ένα χρονικό διάστημα, που θα επισπεύσουν την έξοδό μας από την κρίση.
Μία άτακτη χρεοκοπία θα είχε καταστροφικές συνέπειες τόσο για τη χώρα μας όσο και για την ίδια την Ευρώπη. Στο εσωτερικό μέτωπο, οι κουρασμένοι και εξαθλιωμένοι από τα σκληρά και συνήθως άδικα μέτρα θεωρούν την επιστροφή της Ελλάδος στη δραχμή ως τη λιγότερο ανώδυνη λύση, έχοντας την πεποίθηση ότι τόσο το βιοτικό τους επίπεδο όσο και η οικονομική ζωή θα επανέλθουν στα επίπεδα των δεκαετιών του 80-90. Αυτό όμως δεν είναι αλήθεια. Η επιστροφή σε ένα εθνικό νόμισμα από ένα ενιαίο ισχυρό νόμισμα σε μία ανοιχτή παγκόσμια οικονομία είναι πολύ πιο βίαιη και πιο δύσκολο το στάδιο προσαρμογής. Τα παρακάτω στοιχεία επιβεβαιώνουν μερικώς τις δύσκολες καταστάσεις που θα αντιμετωπίσει η χώρα σε περίπτωση χρεοκοπίας
1. Η ισοτιμία της δραχμής δεν θα είναι ένα προς 340,75 ευρώ , αλλά ένα προς 1000 περίπου. Αυτό σημαίνει για μία χώρα που οι εισαγωγές της είναι πενταπλάσιες των εξαγωγών της πως η ανταγωνιστικότητα που κερδίζεται από την υποτίμηση της δραχμής εξανεμίζεται στην πανάκριβη αγορά εισαγομένων ειδών και υλών. Συνεπώς, η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα ούτε την οικονομία θα βοηθήσει να γίνει ανταγωνιστικότερη ούτε τις βασικές ανάγκες των πολιτών θα μπορέσει να καλύψει.
2. Η απουσία ενός σχεδίου ομαλής μετάβασης σε εθνικό νόμισμα καλά επεξεργασμένου οδηγεί με βεβαιότητα στη δημιουργία μίας χαοτικής κοινωνικοοικονομικής κατάστασης. Τα ATM στιγμιαία θα αδειάσουν, οι τράπεζες θα σταματήσουν τις συναλλαγές και θα βάλουν περιορισμούς στο ποσό αναλήψεων.
3. Το τραπεζικό σύστημα με την παράλυση των εισροών κεφαλαίων και των συναλλαγών με το εξωτερικό θα καταρρεύσει, θα γίνει φραγή στις συναλλαγές με το εξωτερικό, θα υπάρξει προσωρινό κλείσιμο των συνόρων για τη συγκράτηση της διαρροής χρήματος προς τα έξω, θα σφραγιστούν τα αποθεματικά σε ευρώ, ενώ τα ευρώ σε κυκλοφορία δεν θα ισχύουν.
4. Οι επιδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα σταματήσουν να δίνονται.
5. Η χώρα θα βρίσκεται σε συνεχείς και μακροχρόνιες δικαστικές διαδικασίες με τους πιστωτές που θα απαιτούν την αποπληρωμή των δανείων σε ευρώ, καθιστώντας την αποπληρωμή τριπλάσια σε κόστος.
6. Η μη εισαγωγή καυσίμων, πρώτων υλών, ειδών πρώτης ανάγκης, φαρμάκων, τεχνολογίας θα παραλύσει κάθε κοινωνική και οικονομική δραστηριότητα του κράτους (νοσοκομεία, σχολεία, αστυνομία, στρατός) και του παραγωγικού ιστού της οικονομίας.
7. Η αγροτική παραγωγή από το ναδίρ που βρίσκεται σήμερα θα φτάσει στο απόλυτο κενό, μιας και όλα τα αγροτικά εφόδια και προϊόντα εισάγονται, όπως και τα μηχανήματα τα οποία θα μείνουν ακινητοποιημένα λόγω έλλειψης καυσίμων.
8. Η βίαιη περικοπή όλων των μισθών και των συντάξεων του δημοσίου για να καλυφθεί η τρύπα του πρωτογενούς ελλείμματος θα διευρύνει το χάσμα της φτώχειας και της εξαθλίωσης του λαού.
9. Ο περιορισμός της ηλεκτροδότησης, της παροχής τηλεπικοινωνιών και των ταχυδρομικών επικοινωνιών θα μας γυρίσει στις δεκαετίες του 50.
10. Το πολιτικό σύστημα που μέχρι τώρα ελέγχονταν από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα αυτονομηθεί και θα αρχίσει να σπαταλά το δημόσιο χρήμα κατά το δοκούν και να μοιράζει ξανά προνόμια σε ημετέρους.
Από την άλλη πλευρά ούτε η Ευρώπη έχει συμφέρον από μία Ελληνική άτακτη χρεοκοπία ή μία έξοδο της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ. Ειδικότερα:
1. Η Ε.Κ.Τ. θα χάσει αυτόματα 100 δις. Ευρώ τόσο από τα χρέη των Ελληνικών τραπεζών προς την ευρωζώνη όσο και από τα ελληνικά ομόλογα που αγόρασε από τον Μάη του 2010 (50 δις ευρώ)
2. Το Ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα θα καταρρεύσει λόγω του γεγονότος ότι οι τράπεζες στην Ευρωζώνη είναι αλληλοεξαρτώμενες και υποφέρουν από έλλειψη ρευστότητας εξ αιτίας της παγκόσμιας ύφεσης.
3. Οι αγορές και οι διεθνείς κερδοσκόποι φοβούμενοι ότι και οι άλλες χώρες με αδύναμες οικονομίες θα ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ελλάδας, θα ανεβάσουν τις τιμές δανεισμού σε απαγορευτικά μεγέθη για την ανάκαμψή τους. Το φαινόμενο ντόμινο θα ξεκινήσει από Ιρλανδία- Πορτογαλία και θα εξαπλωθεί σε όλη την Ευρωζώνη.
4. Η ανακεφαλαιοποίηση της Ε.Κ.Τ. και των τραπεζών θα επιβαρύνει τους φορολογούμενους των πλεονασματικών χωρών δηλαδή όλων όσων βρίσκονται στον πυρήνα του ευρώ (Γερμανία, Φινλανδία, Αυστρία, Ολλανδία).
5. Πιθανή άρνηση των φορολογούμενων των πλουσίων χωρών να επιμερισθούν ένα τόσο δυσβάσταχτο βάρος θα οδηγήσει στην διάλυση της Ε.Ε και στην κατάρρευση του ευρώ.
6. Η Γερμανία, πέρα από το γεγονός ότι θα χρεωθεί την διάλυση της ΕΕ και θα απομονωθεί πολιτικά, θα έχει δύο επιλογές ή να επιστρέψει στο Γερμανικό μάρκο ή να συνάψει μία νέα νομισματική ένωση με τις πλεονασματικές χώρες. Όμως και στις δύο περιπτώσεις η υπερεκτίμηση του νομίσματος θα είναι τόσο μεγάλη που θα καθιστά απαγορευτικές τις εξαγωγές προς τις χώρες της Ασίας και Ευρώπης.
Όλα τα παραπάνω συνέτειναν στην υπερψήφιση της νέας δανειακής σύμβασης με την προοπτική στα δύο επόμενα χρόνια να έχουμε πλήρη έξοδο από την οικονομική κρίση και να μπει η χώρα μας σε τροχιά ανάκαμψης. Για να συμβεί αυτό χρειάζεται η Κυβέρνηση να προχωρήσει σε βαθιές τομές και μεταρρυθμίσεις:
1. ένα μικρό και ευέλικτο Κράτος ικανό να σχεδιάζει και να υλοποιεί
2. αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου
3. ταχεία απονομή δικαιοσύνης
4. παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών στον κοινωνικό τομέα
5. μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
6. Ενιαίο σύστημα Υγείας
7. Παιδεία της ουσιαστικής γνώσης και καινοτομίας
Αυτό είναι το πλαίσιο για την προσέλκυση ξένων επενδυτικών κεφαλαίων και εσωτερικής ανασυγκρότησης.