Η Ελλάδα δεν έλυσε το πρόβλημα με τη διαχείριση των υδάτων των διασυνοριακών ποταμών πριν την ένταξη της Βουλγαρίας στη ζώνη Σένγκεν

Η απόφαση για την ένταξη των δύο χωρών στη ζώνη Σένγκεν ελήφθη μετά την άρση του βέτο της Αυστρίας. Η Αυστρία αποδέχθηκε τη συμφωνία καθώς προβλέπει τη διατήρηση ορισμένων τυχαίων ελέγχων στα χερσαία σύνορα.
Η συμφωνία προβλέπει την εισαγωγή ελέγχων στα χερσαία σύνορα μεταξύ Ρουμανίας και Ουγγαρίας, αλλά και μεταξύ Ρουμανίας και Βουλγαρίας για τουλάχιστον έξι μήνες, προκειμένου «να αποφευχθούν σοβαρές απειλές για την εσωτερική ασφάλεια».

Η πρόσβαση πλέον από την Ελλάδα στη Βουλγαρία και το αντίστροφο θα είναι άμεση, καθώς δεν θα υπάρχουν έλεγχοι ταυτοπροσωπίας στις συνοριακές διαβάσεις.

Οι συνοριακοί σταθμοί Ελλάδας – Βουλγαρίας σε Μακεδονία και Θράκη

Από έξι σημεία η πρόσβαση στη Βουλγαρία.  Στον Έβρο η Ελλάδα συνδέεται με τη Βουλγαρία από τους συνοριακούς σταθμούς Ορμενίου και Κυπρίνου, στη Ροδόπη από την Νυμφαία. Στην Ξάνθη  από τις Θέρμες, στη Δράμα από την Εξοχή και στις Σέρρες από τον Προμαχώνα.

Πάντως η ελληνική κυβέρνηση είχε την ευκαιρία να λύσει το πρόβλημα με τη διαχείριση των υδάτων των ποταμών, παράλληλα με την ένταξη της Βουλγαρίας στη ζώνη Σένγκεν, κάτι που τελικά δεν έγινε. Είναι χαρακτηριστικό ότι πλέον δεν υπάρχει καμία διακρατική συμφωνία μεταξύ Βουλγαρίας και Ελλάδας για τη διαχείριση των υδάτων του Άρδα, με αποτέλεσμα αγρότες του βορείου τμήματος του Έβρου να αγωνιούν για την άρδευση των χωραφιών τους το καλοκαίρι.

 

Τι είναι η ζώνη Σένγκεν;
Ο χώρος Σένγκεν αποτελεί έναν από τους κύριους πυλώνες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Η κατάργηση των συνοριακών ελέγχων άρχισε το 1995, δίνοντας στους πολίτες της ΕΕ το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και άρα τη δυνατότητα διαμονής, σπουδών, εργασίας και συνταξιοδότησης οπουδήποτε στην ΕΕ. Οι τουρίστες και οι επιχειρήσεις μπορούν επίσης να επωφεληθούν από τα δικαιώματα αυτά.

Τα κράτη της ζώνης Σένγκεν
Όλες οι χώρες της ΕΕ αποτελούν μέρος του Σένγκεν εκτός από την Ιρλανδία, η οποία έχει εξαιρέσεις, καθώς και την Κύπρο που πρόκειται να ενταχθεί στο Σένγκεν κάποια στιγμή στο μέλλον. Οι χώρες της ΕΕ συμφώνησαν να άρουν τους συνοριακούς ελέγχους στα εναέρια και θαλάσσια σύνορα για άτομα που ταξιδεύουν από και προς τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία από τις 31 Μαρτίου 2024. Από την 1η Ιανουαρίου 2025 Βουλγαρία και Ρουμανία εντάσσονται στη ζώνη Σένγκεν.
Επιπλέον, τέσσερις χώρες εκτός ΕΕ αποτελούν επίσης μέρος του χώρου Σένγκεν: η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Ελβετία και το Λιχτενστάιν.

Σκοπός και οφέλη
Έως 3,5 εκατομμύρια άτομα διασχίζουν καθημερινά τα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ. Η ελεύθερη κυκλοφορία μπορεί στην πράξη να συνεπάγεται διαφορετικά δικαιώματα για διαφορετικές ομάδες ανθρώπων, από τουρίστες έως οικογένειες.
Όλοι οι πολίτες της ΕΕ μπορούν να παραμείνουν, ως τουρίστες, σε άλλη χώρα της ΕΕ για διάστημα έως και τρεις μήνες με έγκυρο διαβατήριο ή ταυτότητα. Επίσης, μπορούν να διαμένουν σε άλλο κράτος μέλος για επαγγλεματικούς σκοπός, διατηρώντας το δικαίωμα ίσης μεταχείρισης με τους πολίτες του κράτους μέλους. Οι επιχειρηματίες έχουν το δικαίωμα της ελεύθερης εγκατάστασης και οι φοιτητές έχουν το δικαίωμα να σπουδάσουν οπουδήποτε στην ΕΕ.
Το κλείσιμο των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ θα μπορούσε να επιφέρει εκτιμώμενο κόστος μεταξύ 100 δισ. ευρώ και 230 δισ. ευρώ μέσα σε διάστημα 10 ετών, εμποδίζοντας τη διασυνοριακή μετακίνηση για 1,7 εκατ. άτομα.

Ζητήματα ασφάλειας
Οι κανόνες του Σένγκεν καταργούν τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα, εναρμονίζοντας και ενισχύοντας την προστασία των εξωτερικών συνόρων της περιοχής. Αφού εισέλθουν στο χώρο Σένγκεν, οι άνθρωποι μπορούν να ταξιδεύουν από τη μία χώρα στην άλλη χωρίς να υποβάλλονται σε συνοριακούς ελέγχους. Ωστόσο, οι εθνικές αρχές ενδέχεται να τους ελέγχουν (κοντά) στα εσωτερικά σύνορα εάν οι πληροφορίες και η πείρα της αστυνομίας δικαιολογούν προσωρινή επιτήρηση.
Η συμφωνία Σένγκεν περιλαμβάνει επίσης μια κοινή πολιτική θεωρήσεων για σύντομες διαμονές υπηκόων τρίτων χωρών και βοηθά τα συμμετέχοντα κράτη να ενώσουν τις δυνάμεις τους για την καταπολέμηση του εγκλήματος με τη βοήθεια της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας.
Το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν έχει ενισχυθεί για να προσφέρει περισσότερη ασφάλεια στους Ευρωπαίους.