Θα μπει τελικά στη Σένγκεν η Βουλγαρία;
Ο Όρμπαν είναι διατεθειμένος να ασκήσει βέτο στην ένταξη της Βουλγαρίας στη ζώνη Σένγκεν.
Την ένταξη της Βουλγαρίας στη ζώνη Σένγκεν, αναμένουν όχι μόνο οι Βούλγαροι πολίτες, αλλά και οι γείτονές τους, ώστε να πάψουν οι καθυστερήσεις στα σύνορα και οι μετακίνησες μεταξύ της Βουλγαρίας και των άλλων χωρών μελών της Σένγκεν να πραγματοποιούνται απρόσκοπτα.
Ωστόσο η Ουγγαρία, για ακόμη μία φορά αναμένεται να πρωταγωνιστήσει στις συζητήσεις, καθώς ο υπουργός εξωτερικών της Ουγγαρίας Péter Szijjártó, δήλωσε το Σάββατο, ότι η χώρα του θα ασκήσει βέτο στην ένταξη της Βουλγαρίας στη Σένγκεν, αν η Βουλγαρία δεν καταργήσει την εισφορά διαμετακόμισης στο ρωσικό φυσικό αέριο που φτάνει στη χώρα του, μέσω της Βουλγαρίας.
Να θυμίσουμε ότι ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν στη Σύνοδο προκάλεσε πολλά προβλήματα μέχρι δια της απουσίας του, να επιτρέψει την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Ουκρανία.
Τι είναι η ζώνη Σένγκεν;
Ο χώρος Σένγκεν αποτελεί έναν από τους κύριους πυλώνες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Η κατάργηση των συνοριακών ελέγχων άρχισε το 1995, δίνοντας στους πολίτες της ΕΕ το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και άρα τη δυνατότητα διαμονής, σπουδών, εργασίας και συνταξιοδότησης οπουδήποτε στην ΕΕ. Οι τουρίστες και οι επιχειρήσεις μπορούν επίσης να επωφεληθούν από τα δικαιώματα αυτά.
Τα κράτη της ζώνης Σένγκεν
Η ζώνη του Σένγκεν περιλαμβάνει 26 χώρες, 22 χώρες της ΕΕ και τέσσερις εκτός της ΕΕ: την Ισλανδία, τη Νορβηγία, την Ελβετία και το Λιχτενστάιν.
Στη ζώνη Σένγκεν περιλαμβάνονται όλες οι χώρες της ΕΕ εκτός από πέντε: η Ιρλανδία, η οποία εξαιρείται, καθώς και η Βουλγαρία, η Κροατία, η Κύπρος και η Ρουμανία, οι οποίες αναμένεται να ενταχθούν στη ζώνη Σένγκεν κάποια στιγμή στο μέλλον.
Σκοπός και οφέλη
Έως 3,5 εκατομμύρια άτομα διασχίζουν καθημερινά τα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ. Η ελεύθερη κυκλοφορία μπορεί στην πράξη να συνεπάγεται διαφορετικά δικαιώματα για διαφορετικές ομάδες ανθρώπων, από τουρίστες έως οικογένειες.
Όλοι οι πολίτες της ΕΕ μπορούν να παραμείνουν, ως τουρίστες, σε άλλη χώρα της ΕΕ για διάστημα έως και τρεις μήνες με έγκυρο διαβατήριο ή ταυτότητα. Επίσης, μπορούν να διαμένουν σε άλλο κράτος μέλος για επαγγλεματικούς σκοπός, διατηρώντας το δικαίωμα ίσης μεταχείρισης με τους πολίτες του κράτους μέλους. Οι επιχειρηματίες έχουν το δικαίωμα της ελεύθερης εγκατάστασης και οι φοιτητές έχουν το δικαίωμα να σπουδάσουν οπουδήποτε στην ΕΕ.
Το κλείσιμο των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ θα μπορούσε να επιφέρει εκτιμώμενο κόστος μεταξύ 100 δισ. ευρώ και 230 δισ. ευρώ μέσα σε διάστημα 10 ετών, εμποδίζοντας τη διασυνοριακή μετακίνηση για 1,7 εκατ. άτομα.
Οι κανόνες του Σένγκεν καταργούν τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα, εναρμονίζοντας και ενισχύοντας την προστασία των εξωτερικών συνόρων της περιοχής. Αφού εισέλθουν στο χώρο Σένγκεν, οι άνθρωποι μπορούν να ταξιδεύουν από τη μία χώρα στην άλλη χωρίς να υποβάλλονται σε συνοριακούς ελέγχους. Ωστόσο, οι εθνικές αρχές ενδέχεται να τους ελέγχουν (κοντά) στα εσωτερικά σύνορα εάν οι πληροφορίες και η πείρα της αστυνομίας δικαιολογούν προσωρινή επιτήρηση.
Η συμφωνία Σένγκεν περιλαμβάνει επίσης μια κοινή πολιτική θεωρήσεων για σύντομες διαμονές υπηκόων τρίτων χωρών και βοηθά τα συμμετέχοντα κράτη να ενώσουν τις δυνάμεις τους για την καταπολέμηση του εγκλήματος με τη βοήθεια της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας.
Το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν έχει ενισχυθεί για να προσφέρει περισσότερη ασφάλεια στους Ευρωπαίους.
Η λειτουργία των κανόνων του Σένγκεν επηρεάστηκε από την αύξηση των μεταναστευτικών ροών προς την ΕΕ το 2015 και από την αυξανόμενη ανησυχία όσον αφορά την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων των τρομοκρατικών και σοβαρών διασυνοριακών εγκληματικών δραστηριοτήτων, με αποτέλεσμα την επανεισαγωγή των συνοριακών ελέγχων από πολλά κράτη μέλη. Το ξέσπασμα της πανδημία του κορονοϊού, το 2020, ώθησε επίσης πολλά κράτη μέλη να επαναφέρουν ελέγχους στα σύνορά τους σε μια προσπάθεια περιορισμού της εξάπλωσης του ιού. Ωστόσο, το Κοινοβούλιο έχει επανειλημένως αποδοκιμάσει την επιβολή ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα, τονίζοντας ότι πρέπει να αποτελούν μέτρο έσχατης ανάγκης. Σε ψήφισμα του Απριλίου 2020, οι ευρωβουλευτές κάλεσαν τα κράτη μέλη να εγκρίνουν μόνο αναγκαία, συντονισμένα και αναλογικά μέτρα όταν καθιερώνουν και παρατείνουν ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα, τονίζοντας την ανάγκη αποκατάστασης της πλήρους λειτουργίας του χώρου Σένγκεν.
Σε έκθεση που εγκρίθηκε στις 30 Μαΐου 2018, το Κοινοβούλιο επέκρινε τη συνέχιση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα στον χώρο Σένγκεν. Οι ευρωβουλευτές του Κοινοβουλίου ασκούν πίεση για σαφέστερους όρους για τη χρήση τους ως έσχατο μέτρο.
Τον Δεκέμβριο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την τροποποίηση του κώδικα συνόρων του χώρου Σένγκεν για να διασφαλίσει ότι οι έλεγχοι στα εσωτερικά σύνορα παραμένουν μέτρο έσχατης ανάγκης και να προωθήσει τη χρήση εναλλακτικών μέτρων, όπως οι στοχευμένοι αστυνομικοί έλεγχοι και η ενισχυμένη αστυνομική συνεργασία.
Η πρόταση βρίσκεται υπό επεξεργασία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι ευρωβουλευτές έχουν επανειλημμένως καταδικάσει τη συχνή επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ, τονίζοντας τον αντίκτυπό τους στην ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών της.