Ο χειμώνας σχεδόν φτάνει στο τέλος του και σύντομα θα αρχίσει η έναρξη της νέας σκαστικής περιόδου. Όχι ότι το σκάκι έχει εποχή, αλλά ο χειμώνας ήταν πάντοτε προβληματικός για ένα άθλημα που χρειάζεται κλειστούς χώρους όταν κάνει κρύο. Καθώς όμως ο καιρός περνάει και το καλοκαίρι πλησιάζει, τα πράγματα αλλάζουν σταδιακά.

Οι τοπικοί σύλλογοι σκακιού ανασυντάσσονται ενόψει των νέων προκλήσεων που παρουσιάζονται μπροστά τους. Δεκάδες νεαρά αστέρια του αθλήματος υπόσχονται συγκινήσεις και ονειρεύονται ότι θα γίνουν ο επόμενος Γκάρι Κασπάροφ, ο θρυλικός πρωταθλητής των πρωταθλητών στο σκάκι ή η επόμενη Τζένιφερ Σαχάντε, αν προτιμάτε, η πολυσχιδής πρωταθλήτρια των ΗΠΑ που διαπρέπει ως επαγγελματίας των παιχνιδιών με τράπουλα, συγγραφέας, σχολιάστρια και υπέρμαχος των γυναικών σε κάθε τομέα της καθημερινότητας.

Πόσοι είναι, όμως, εκείνοι που γνωρίζουν ότι το ίδιο το σκάκι εμμέσως έχει τις ρίζες του στην περιοχή μας; Η ιστορία του αθλήματος ξεκινάει εκατοντάδες χρόνια πίσω, συνεπώς είναι λογικό ούτε καν οι κορυφαίοι παίκτες να μη γνωρίζουν τις λεπτομέρειες. Τα μεγάλα μυστικά του σκακιού περιβάλλονται από αρχαίο μυστήριο. Πιθανότατα πρόκειται για το πρώτο επιτραπέζιο παιχνίδι της ιστορίας, το πρώτο που παίζεται εναλλάξ από αντιπάλους και το πρώτο παιχνίδι στρατηγικής. Υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία σχετικά με το σύγχρονο σκάκι, τα οποία επίσης οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν, παρότι πρόκειται για μία εξαιρετικά δημοφιλή απασχόληση σε παγκόσμιο επίπεδο.

Και κάπου εκεί εμφανίζεται η Θράκη, αφού μία από τις ιστορίες σχετικά με το πώς δημιουργήθηκε το παιχνίδι αποδίδεται στην Κάισσα, τη θεότητα που φέρεται να έδωσε το σκάκι στην ανθρωπότητα, ενώ παράλληλα τη δίδαξε πώς να παίζει με την απαράμιλλη δεξιότητα που η ίδια κατείχε. Η θεά αποτέλεσε μία σημαντική φιγούρα για την ποίηση και τη ζωγραφική, στο κίνημα της Ρομαντικής Περιόδου που εμφανίστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα και κορυφώθηκε στο πρώτο μισό του 19ου. Η αλήθεια είναι ότι παρότι μοιάζει περισσότερο ως αρχαία ιστορία, η Κάισσα αποτελεί αποκύημα της φαντασίας εκείνων που θέλησαν να αποδώσουν το σκάκι σε κάποια θεϊκή οντότητα.

 

 

 

Ο πρώτος που τη φαντάστηκε ήταν ο Ιταλός ποιητής Μάρκο Βίντα στις αρχές του 16ου αιώνα, όμως την ονόμασε «νύμφη Σκάκις», ένα όνομα που δεν έγινε ποτέ αποδεκτό. Αντίθετα, ο βρετανός Γουίλιαμ Τζόουνς το 1763 ονόμασε «Κάισσα» το ποίημά του και έκτοτε όλα άλλαξαν. Σύμφωνα με τον μύθο λοιπόν, η θεά ήταν στην πραγματικότητα μία δρυίδα της Θράκης, την οποία ερωτεύτηκε ο Άρης. Στην προσπάθειά του να την εντυπωσιάσει, ο θεός του πολέμου χάρισε στην Κάισσα ένα σετ σκάκι. Η Κάισσα εντυπωσιάστηκε, ο Άρης τής ζήτησε να μεταδώσει τη γνώση της στους ανθρώπους κι έτσι η νεαρή δρυίδα μετατράπηκε στη δέκατη μούσα των τεχνών.

Από εκεί και πέρα, υπάρχουν δεκάδες μύθοι για την ιστορία του αθλήματος και άπειρες ιστορίες για την εξάπλωσή του. Στην πραγματικότητα πολλές ιστορικές φιγούρες έχουν «διεκδικήσει» την πατρότητά του, αλλά κανείς δεν ξέρει πού και ακριβώς πότε εφευρέθηκε. Ούτε ξέρει κανείς πότε ακριβώς χάθηκαν τα ίχνη του στην Ιστορία, ωστόσο οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι τα παλιότερα σωσμένα κείμενα αναφέρουν ότι το σκάκι πήγε στην Ινδία από την Περσία το 660 μ.Χ. Είχε δημιουργηθεί στο παλάτι, για την εξάσκηση των διαδόχων του θρόνου σε στρατηγικές πολέμου εν καιρώ ειρήνης.

Κατά καιρούς έχουν βρεθεί πιόνια σκακιού σε αρχαιολογικές ανασκαφές, αλλά ποτέ δεν είχε βρεθεί μία σκακιέρα. Αυτό ίσως σημαίνει ότι δεν χρειαζόταν, αφού οι παίκτες μπορούσαν να τραβούν γραμμές στο χώμα. Εναλλακτικά, οι σκακιέρες φτιάχνονταν από υλικά που δεν άντεξαν στον χρόνο, όπως φύλλα, δέρματα ζώων ή άλλα οργανικά υλικά.

Η πρώτη ασπρόμαυρη σκακιέρα εμφανίστηκε στην Ευρώπη περίπου το 1020, αλλά δεν είχε τη σημερινή πτυσσόμενη μορφή τους. Η μορφή αυτή προήλθε από την ανάγκη να κρύβεται η σκακιέρα ανάμεσα στα βιβλία, διότι ο Πάπας απαγόρευσε το 1061 το σκάκι. Το 1125 η πρώτη πτυσσόμενη σκακιέρα βρέθηκε σε μία βιβλιοθήκη, χωρίς να έχει γίνει γνωστό ποιος ιερέας, μοναχή ή μοναχός την κατασκεύασε.

Σετ σκακιού έχουν βρεθεί σε διάφορα σημεία του πλανήτη και ανάλογα την εποχή ή την περιοχή, υπήρχε διαφορετική φιλοσοφία. Σε ένα κορεάτικο ναυάγιο του 13ου αιώνα έχει βρεθεί ένα από τα αρχαιότερα σετ, που περιλάμβανε λίθους για πιόνια, σκακιέρα και ένα σακίδιο αποθήκευσης του εξοπλισμού. Αυτή η μεσαιωνική μορφή σκακιού είχε κινέζικους χαρακτήρες πάνω στους λίθους, γεγονός που κάνει ακόμη πιο ενδιαφέρουσα την προέλευση του παιχνιδιού.