Μετανάστευση και άσυλο: ώρα να βρεθεί ισορροπία μεταξύ αλληλεγγύης και ευθύνης
Η ΕΕ πρέπει να βοηθήσει τα κράτη μέλη στα εξωτερικά σύνορα να διαχειριστούν τις μεταναστευτικές ροές και να διασφαλίσει ότι θα παρέχει προστασία σύμφωνα με τις βασικές αξίες της.
Κατά την έναρξη της διακοινοβουλευτικής διάσκεψης υψηλού επιπέδου για τη μετανάστευση και το άσυλο στην Ευρώπη που διοργάνωσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο πρόεδρος του ΕΚ David Sassoli τόνισε ότι «πίσω από τους αριθμούς για το μεταναστευτικό υπάρχουν άνθρωποι, καθένας από τους οποίους έχει δική του ιστορία», προσθέτοντας ότι «αυτοί οι άνθρωποι θα πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο οποιασδήποτε αποτελεσματικής ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση και το άσυλο».
Ο πρόεδρος Sassoli αναφέρθηκε στην πρόσφατη τραγωδία στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης, όπου ένα βρέφος έξι μηνών από τη Γουινέα έχασε τη ζωή του σε ναυάγιο. Τόνισε επίσης ότι τα ιταλικά, ισπανικά, ελληνικά και μαλτέζικα σύνορα είναι, στην πραγματικότητα, ευρωπαϊκά σύνορα, αποτελούν δηλαδή κοινή ευθύνη για ολόκληρη την Ένωση. Για το λόγο αυτό, δήλωσε ότι χρειάζεται αφενός να οριστούν εναλλακτικές νόμιμες δίοδοι για την παροχή ασύλου, όπως οι ανθρωπιστικές θεωρήσεις (βίζα), αφετέρου να θεσπιστεί κοινό πλαίσιο κανόνων για τη διάσωση και την αποβίβαση ανθρώπων, αντί να ποινικοποιείται η δραστηριότητα όσων εκπληρώνουν νομικά δεσμευτικές αλλά και ηθικές υποχρεώσεις.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναγνώρισε επίσης ότι «πάρα πολλοί άνθρωποι θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους για να έρθουν στην Ευρώπη» και τόνισε τη μεγάλη συμβολή που έχουν συχνά οι μετανάστες στις κοινότητες υποδοχής τους — αναφέροντας ως παράδειγμα το Γερμανοτουρκικό ζευγάρι πίσω από το εμβόλιο Pzifer-BioNTech. Το νέο Σύμφωνο για το Άσυλο και τη Μετανάστευση έχει ως στόχο να εξισορροπήσει την ανάγκη να καλωσορίσουμε τους πρόσφυγες, να καταπολεμήσει τους διακινητές και να εξασφαλίσει την ένταξη και την κατάλληλη μεταχείριση για όλους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν μπορούν να παραμείνουν στην Ευρώπη, εξήγησε.
Ο Wolfgang Schäuble, πρόεδρος του γερμανικού ομοσπονδιακού κοινοβουλίου (Bundestag), παραδέχεται ότι δεν υπάρχουν εύκολες ή βέλτιστες λύσεις για το ζήτημα αυτό. «Πρέπει να εκπληρώσουμε τις ανθρωπιστικές μας υποχρεώσεις και η διάσωση ζωών στη θάλασσα αποτελεί νομική υποχρέωση», δήλωσε, αλλά μερικές φορές πρέπει επίσης να συνεργαστούμε με αμφιλεγόμενα καθεστώτα. Προειδοποίησε ότι οι κυνικοί διακινητές χρησιμοποιούν τα ιδανικά της ΕΕ προς όφελός τους, επομένως «πρέπει να αποδείξουμε ότι είμαστε ικανοί να επιστρέψουμε ανθρώπους προκειμένου να μην δημιουργηθούν ψευδή κίνητρα».
Οι πρόεδροι των κοινοβουλίων της Πορτογαλίας και της Σλοβενίας, Eduardo Ferro Rodrigues και Igor Zorčič, συμμετείχαν επίσης στην έναρξη της διάσκεψης, δεδομένου ότι οι δύο αυτές χώρες αποτελούν από κοινού με τη Γερμανία την τριάδα των Προεδριών του Συμβουλίου της ΕΕ.
Ο Ferro Rodrigues επεσήμανε ότι η μετανάστευση αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο στο οποίο η ΕΕ πρέπει να ανταποκριθεί με βάση τις θεμελιώδεις αξίες της. «Πρέπει να γίνουν πολλά τα επόμενα χρόνια» με βάση ένα νέο ευρωπαϊκό σύμφωνο, πρόσθεσε. Ο Zorčič συμφώνησε ότι το ισχύον σύστημα ασύλου έχει παρουσιάσει υπερβολικά πολλές αδυναμίες τα τελευταία χρόνια και ελπίζει ότι η ΕΕ θα είναι σε θέση να δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό κοινό πλαίσιο, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση κάθε κράτους μέλους.