Του Ιωακείμ Βράβα, πολιτικού επιστήμονα

Το ό,τι μιλάμε σε μια χώρα χωρίς κοινωνικό συμβόλαιο τείνει να γίνει αποδεκτό από όλα τα μέρη της, ακόμη και από αυτά που θεσμικά θα έπρεπε υπερασπίζονται την ακεραιότητά του Πολιτεύματος που συνεπάγεται το μέχρι πρότινος ισχύον κοινωνικό συμβόλαιο.

Γιατί πως αλλιώς παρά ως μομφή να ερμηνεύσει κανείς την επιλογή της νομοθετικής εξουσίας να παράσχει ψήφο εμπιστοσύνης σε μια κυβέρνηση με την προϋπόθεση να παραιτηθεί, ευτελίζοντας και το γράμμα και το πνεύμα της προβλεπόμενης διαδικασίας;Πώς αλλιώς παρά ως μομφή να ερμηνεύσει κανείς την επιλογή των δύο μέχρι πρότινος «μεγάλων» του κομματικού συστήματος και των ουρών τους να παραβλέψουν εντελώς τη συνταγματική πρόβλεψη για σχηματισμό κυβερνήσεων, εφαρμόζοντας μια ad hoc διαδικασία, νομιμοποιούμενη από την παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας;

Ίσως αντιτάξει κανείς το επιχείρημα πως οι συνθήκες είναι κρίσιμες και επικίνδυνες, γι αυτό προτιμήθηκαν παρεκκλίνουσες διαδικασίες. Μα το Σύνταγμα ισχύει και γιαυτές, αν όχι κυρίως για αυτές τις συνθήκες. Είτε ο καταστατικός χάρτης της Ελλάδας είναι απαραβίαστος, είτε όχι. Δεν υπάρχουν μεσαίες λύσεις και επιλογές που υπονομεύουν το Πολίτευμα και την Πολιτειακή λειτοργία. Αλλά μήπως είναι η πρώτη παραβίαση του Συντάγματος που συντελείται από το 2009; Έχουν ήδη καταθέσει τα διαπιστευτήρια τους ως προς τη συνταγματική τους συμμόρφωση.

Αυτοί λοιπόν που ως σωτήρες έρχονται τώρα, δεν είναι αυτοί που οδήγησαν τη χώρα σε αυτήν την κατάσταση; Ποια επιφοίτηση τίνος Αγίου Πνεύματος τους έχει μεταμορφώσει από ανίκανους διαχειριστές σε περιούσιους σωτήρες; Κανείς μας δεν είδε πύρινες γλώσσες να κατέρχονται στο Προεδρικό Μέγαρο, παρά μόνο πύρινους δεκάρικους από τα παπαγαλάκια τους στους τηλεοπτικούς δέκτες, μεγάλων και περιφερειακών ΜΜΕ.

Το πρώτο βήμα ενάντια σε όλους αυτούς θα πρέπει να είναι η αποτίναξη της καλλιεργούμενης ενοχικότητάς μας. Ναι, ευθυνόμαστε σε μεγάλο βαθμό που τους ανεχόμασταν να νέμονται εξουσίες και παρασκήνια. Αλλά ως γνωστόν κανένα αποτέλεσμα δεν αναγνωρίζεται αν είναι προϊόν εκνόμου πράξεως. Και όλοι αυτοί που παίζανε με στοίβες χρημάτων και πακέτα προσφορών θέσεων και «στραβών ματιών» σε παραβάσεις, είναι και εκνομοι και επικίνδυνοι.

Και το χρέος που αυτοί συνομολόγησαν δε βαρύνει τον ελληνικό λαό. Δεν είναι μόνο αυτά που μόνοι τους «έφαγαν». Είναι και ό,τι ζημιώθηκε ο ελληνικός λαός και η ελληνική οικονομία εξαιτίας κάθε μίζας τους. Γιατί αυτοί που τους λάδωναν, δεν θα είχαν λόγο να λαδώσουν αν τα προϊόντα τους ήταν τα καλύτερα. Έτσι, προμηθευόμασταν εξοπλισμούς και μηχανήματα όχι α’ διαλογής ή ελαττωματικά, σε τιμές υπερ-μηχανών. Έτσι, προωθούσαν σκευάσματα φαρμακευτικών σε υπέρογκες τιμές, αφήνοντας τα νοσοκομεία χωρίς προσωπικό. Έτσι, αποδεχόταν αγόγγυστα τις υπερτιμολογήσεις σε κάθε είδους κατασκευαστικά. Όλα αυτά ήταν δικές τους αποφάσεις και ζημίωναν το κράτος και τον προϋπολογισμό μας. Δε στοιχειοθετούν όλα αυτά παράβαση καθήκοντος; Και όταν ερχόταν η ώρα να δανειστούν για να καλύψουν τις τρύπες (απειλώντας ότι δεν θα έχουν για συντάξεις,μισθούς και δώρα) τι είδους δάνεια συνομολογούσαν; Με ποιους όρους;

Λίγο πολύ αυτά είναι γνωστά. Όμως δεν πρέπει να μείνουν και ατιμώρητα. Ούτε είναι λύση το «ο,τι έγινε, έγινε, τώρα μαζί θα πάμε μπροστά». Πρώτον, επειδή δε φαίνεται να γίνεται κάτι διαφορετικό, μια και ο κ.Παπαδήμος , που υποτίθεται πρεσβεύει το νέο ήθος, ήταν διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας επί Χρηματιστηρίου και μαγειρέματος στοιχείων για την ΟΝΕ, και σύμβουλος του κ. Παπανδρέου από το 2010. Άρα, είναι βαθειά ανανεμειγμένος στην πολιτική και οικονομική διαχείριση της χώρας. Και, δεύτερον, και σημαντικότερον, δε νοείται να ξεπουλήσει η Ελλάδα γή και ύδωρ, επειδή η Siemens έδινε καλές μίζες και η Goldman Sachs λάδωνε τους σωστούς ανθρώπους. Υπάρχει η Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου και οφείλουμε να της προσδώσουμε θεσμικό ρόλο.

Η αναθεώρηση του Συντάγματος είναι η πλέον δόκιμη λύση. Μέσα από διαδικασίες διαφάνειας, όπως αυτές της Ισλανδίας και όχι μέσα από ψεύτικες διαβουλεύσεις όπως τελούνται στη χώρα μας, στα χαρτιά, απλά και μόνο για να καλύπτεται η πρόβλεψη των ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Και το νέο Σϋνταγμα καλό θα ήταν να περιλαμβάνει μερικές αδιαπραγμάτευτες προβλέψεις: α)την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως εκλογικού συστήματος, με σκοπό την ανόθευτη εκπροσώπηση του εκλογικού σώματος, β) τη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας επί το ουσιαστικότερο με τη διατήρηση της Προεδρευομένης Δημοκρατίας ως πολίτευμα, και όχι τη μαριονέτα που κληροδότησε το ΠΑΣΟΚ του Α.Παπανδρέου από το φόβο του Καραμανλη του Α’, γ) την ανάδειξη ενός 2ου σώματος κοινοβουλευτικού έργου, όπως σε όλες τις σύγχρονες δημοκρατίες, στο οποίο θα μπορούσε π.χ.να συμμετέχει είτε κατόπιν κληρώσεως ο καθένας, είτε μέσα από της ανάδειξης σε αυτό το ρόλο της σημερινής «Βουλής της Κοινωνίας των Πολιτών» μέσα από τροποποίηση της, και δ)την καθιέρωση της αρχής της μη παραγραφής αδικημάτων πολιτικού χαρακτήρα που συνίστανται σε διαφθορά και χρηματισμό, με αυτόματη παραπομπή τους στη δικαιοσύνη.

Είναι καιρός πια να αποκατασταθούν οι σχέσεις του λαού με τη νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική εξουσία, και αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν αναγκασθούν οι τελευταίες να προστρέξουν στην πηγή νομιμοποίησής τους, τη λαϊκή κυριαρχία. Το απροκάλυπτο πραξικόπημα στρέβλωσης των θεσμικών διαδικασιών και προβλέψεων, με την ανοχή των συνεργών του συστήματος, πρέπει να σταματήσει. Το επιτάσσει το Σϋνταγμα σε όλους μας.