Έντεκα σοβαρές περιβαλλοντικές παραβάσεις οδήγησαν στο ακροατήριο του Κακουργιοδικείου Θεσσαλονίκης την εταιρία «Ελληνικός Χρυσός» για τα περιβαλλοντικά μέτρα που σύμφωνα με το κατηγορητήριο δεν λαμβάνονται στην περιοχή της Χαλκιδικής, στην περιοχή της εξόρυξης χρυσού και άλλων μετάλλων. Αναλύσεις νερών που δείχνουν όξινες απορροές βαρέων μετάλλων με υπέρβαση 194.300% (!), συγκέντρωση επικίνδυνων και μη αποβλήτων εκτεθειμένων σε ανοιχτούς κάδους, αλλά και υγρά απόβλητα πέραν των ορίων στο σημείο απορροής στη θάλασσα, είναι μερικά από τα ευρήματα των ελεγκτών στις Μαύρες Πέτρες, τον Μαντέμ Λάκκο και στην Ολυμπιάδα. Και παρ’ ότι γι’ αυτά επιβλήθηκαν πρόστιμα που ξεπερνούσαν το 1,7 εκ. ευρώ, αυτά δεν πληρώθηκαν ποτέ, καθώς έγινε δεκτή η προσφυγή της εταιρίας πως οι υπηρεσίες βεβαίωσαν τα πρόστιμα καθυστερημένα και όχι «σε εύλογο χρόνο», όπως προβλέπει η νομοθεσία.

Από τον ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΤΟΥΡΗ

«Εξαιτίας αυτών προκλήθηκε σοβαρή ρύπανση και υποβάθμιση του περιβάλλοντος και συγκεκριμένα προκλήθηκε ρύπανση τόσο του εδάφους, όσο και των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων της ευρύτερης περιοχής της ανατολικής Χαλκιδικής, ενώ συγχρόνως υπήρξαν και σοβαρές αρνητικές συνέπειες στα θαλάσσια ύδατα με ενδεχόμενο κίνδυνο δυσμενούς επιρροής και στους υδρόβιους οργανισμούς, επιτείνοντας σημαντικά την επιβάρυνση του ήδη επιβαρημένου, λόγω της μακρόχρονης μεταλλευτικής δραστηριότητας, υδάτινου οικοσυστήματος της περιοχής».

Σε αυτές τις γραμμές το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Χαλκιδικής προσδιορίζει τις ευθύνες και τη στάση των στελεχών της εταιρίας για τη ρύπανση και τη γενικότερη περιβαλλοντική υποβάθμιση της ανατολικής Χαλκιδικής, όπου βρίσκεται το εξορυκτικό πεδίο. Το δικαστικό συμβούλιο κάνοντας δεκτή την εισαγγελική πρόταση παρέπεμψε σε δίκη δύο ανώτερα στελέχη της εταιρίας (το ένα έχει πλέον συνταξιοδοτηθεί) για το κακούργημα της υποβάθμισης περιβάλλοντος που είχε ως συνέπεια σοβαρή υποβάθμιση κατ’ επάγγελμα και με όφελος μεγαλύτερο των 15.000 ευρώ. Η δίκη που είχε προσδιοριστεί για την περασμένη Τρίτη αναβλήθηκε λόγω πέρατος ωραρίου για τον προσεχή Ιούνιο στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Θεσσαλονίκης.

Η έρευνα για την υπόθεση ξεκίνησε ύστερα από αναφορές κατοίκων της περιοχής της εξόρυξης, αλλά και δύο καταγγελίες του δήμου Αριστοτέλη στις εισαγγελικές αρχές. Οι καταγγελίες αφορούσαν υπερβάσεις που διαπιστώθηκαν από τις έρευνες των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, από τις διαπιστώσεις ελεγκτών στις περιοχές όπου δραστηριοποιείται η εταιρία στη Χαλκιδική. Σε βάρος των δύο κατηγορουμένων ασκήθηκαν ποινικές διώξεις στις αρχές Ιουνίου 2016 και μετά τις απολογίες τους στον ανακριτή αφέθηκαν ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους και χρηματική εγγύηση. Μάλιστα για τις παραβάσεις επιβλήθηκαν δύο πρόστιμα – μαμούθ. Το πρώτο ύψους 994.500 ευρώ και το δεύτερο 739.800 ευρώ. Τα πρόστιμα ακυρώθηκαν με απόφαση του Τριμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών ενώπιον του οποίου προσέφυγε η «Ελληνικός Χρυσός» αμφισβητώντας τα, καθώς η βεβαίωσή τους έγινε μετά τουλάχιστον τρία χρόνια από τη διαπίστωση των παραβάσεων.

Τα σημεία – φωτιά

Στο πολυσέλιδο βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Πολυγύρου επισημαίνονται έντεκα σημεία – παραβάσεις, πάνω στις οποίες βασίζεται το κατηγορητήριο σε βάρος των στελεχών της εταιρίας «Ελληνικός Χρυσός». Οι παραβάσεις που διαπιστώθηκαν από ελεγκτές περιβάλλοντος και συνιστούν σύμφωνα με το δικαστικό συμβούλιο υποβάθμιση στην μεταλλευτική περιοχή της ανατολικής Χαλκιδικής διαχωρίζονται ότι διαπιστώθηκαν σε δύο τμήματα. Στις μεταλλευτικές εγκαταστάσεις των Μαύρων Πετρών και του Μαντέμ Λάκκου από τον Οκτώβριο του 2012 έως τον Αύγουστο του 2014 καταγράφηκαν έξι σοβαρές παραβάσεις.

Οι τρεις βασικές αφορούν στη διαχείριση αποβλήτων. Η πρώτη με ευρήματα στα νερά που χύνονται στη θάλασσα στο Στρατώνι και έχουν σημειωθεί υπερβάσεις σε βαρέα μέταλλα. Σε άλλες επισημάνσεις γίνεται λόγος για «ανεξέλεγκτη διάθεση ρυπασμένων πανιών και φίλτρων», για απόθεση επικίνδυνων αποβλήτων εκτός στεγανοποιημένων τμημάτων των λιμνών, αλλά και για σοβαρές παραλείψεις, όπως ελλιπή παρακολούθηση της ποιότητας των αποβλήτων.

Στην Ολυμπιάδα από τον Απρίλιο του 2013 έως τον Αύγουστο του 2014 στο βούλευμα καταγράφονται πέντε περιβαλλοντικές παραβάσεις με σημαντικότερη τη διάθεση σχεδόν ανεπεξέργαστων υγρών αποβλήτων, από τις εκροές των νερών των μεταλλείων Ολυμπιάδας. Όπως φαίνεται από τα πορίσματα των ελεγκτών που αποτυπώνονται στο βούλευμα, διέθεσαν απόβλητα με υπερβάσεις ως προς τις συγκεντρώσεις των βαρέων μετάλλων από 100% έως 1.272%, βρέθηκαν όξινες απορροές σε τμήμα του ρέματος Μαυρόλακκα με υπερβάσεις στις συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων που φτάνουν τις 194.300% σύμφωνα με το βούλευμα. Επίσης, κατηγορούνται ότι απόθεσαν περίπου 100.000 τόνους υπολείμματος κατεργασίας από την Ολυμπιάδα σε χώρο που δεν προβλεπόταν και δεν είχε την υποδομή για τη διαχείριση στραγγιδίων και απορροών.

Αυτό που υπογραμμίζεται στην εισαγγελική πρόταση είναι πως η εταιρία αμφισβητώντας το αντικείμενο των παραβάσεων παρέπεμπε σε μετρήσεις βασισμένες σε νομαρχιακές αποφάσεις και όχι όσα προβλέπονταν από την αδειοδότηση των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων και τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. «Τελικά η εταιρία με το να ακολουθεί επιεικέστερες παραμέτρους επέλεγε να μην εντοπίζει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις τις οποίες προξενούσε ή θεωρούσε ότι δεν συνέβαιναν ούτως ή άλλως; Όποια και αν είναι η απάντηση στο ερώτημα αυτό, προφανώς καταδεικνύεται τόσο η γνώση των πράξεων αλλά και των σκοπούμενων παραλείψεων όσο και το προσδοκώμενο όφελος που επιδίωκαν οι εκπρόσωποι και ήδη κατηγορούμενοι, να τις προσπορίσουν», τονίζεται στην πρόταση της εισαγγελέα που υιοθετήθηκε απολύτως από το δικαστικό συμβούλιο.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ «ΚΑΡΦΙΤΣΑ»