χωράφι αγροτική ανάπτυξηΤου Δρ. Κωνσταντίνου Μπαγινέτα*
Πρόσφατα το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ) προκήρυξε για το 2018 το Μέτρο 13 «Ενισχύσεις σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από φυσικά ή άλλα ειδικά μειονεκτήματα» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020.
Μία ετήσια, στοχευμένη δράση που απευθύνεται σε αγρότες που έχουν τις αγροτικές τους εκμεταλλεύσεις σε περιοχές ορεινές ή και µε φυσικούς περιορισµούς. Επικεντρώνεται, δηλαδή, σε αγροτικές περιοχές οι οποίες έχουν µειωµένη παραγωγική ικανότητα, το οποίο οδηγεί σε µικρότερες αποδόσεις σε σύγκριση µε άλλες περιοχές, ενώ ταυτόχρονα έχουν να αντιμετωπίσουν πρόσθετο κόστος για την αντιμετώπισή τους.
Στόχος του Μέτρου είναι, αναγνωρίζοντας τις δύσκολες συνθήκες στις οποίες ασκούν τις δραστηριότητες τους οι αγρότες των ορεινών και απομακρυσμένων περιοχών, να τους παρέχει μία ενίσχυση οικονομικού χαρακτήρα προκειμένου και να τους βοηθήσει να ανταποκριθούν στις αυξημένες οικονομικές υποχρεώσεις, αλλά και να τους τονώσει αποτελώντας, παράλληλα, ένα είδος ηθικής ανταμοιβής.
Ωστόσο, τα τελευταία τρία χρόνια, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, έχει μετατρέψει άλλο ένα σημαντικό Μέτρο μακροχρόνιας αγροτικής πολιτικής, σε βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα «επίδομα». Συγκεκριμένα, με τα κριτήρια που έθεσε η κυβέρνηση με τις σχετικές προκηρύξεις του Μέτρου, η εξισωτική αποζημίωση θα δοθεί σε μεγάλο αριθμό ατόμων (υπερδιπλάσιο του κανονικού), οι οποίοι επιπλέον διαμένουν και εκτός των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών.
Συμπερασματικά, οι δικαιούχοι αυξάνονται από τους μέχρι πρότινος 150.000 περίπου, σε περισσότερους από 250.000 κάθε έτος, με βάση τις προκηρύξεις των τελευταίων ετών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, από τη μια, η εξισωτική αποζημίωση να μετατρέπεται από ουσιαστικό βοήθημα σε απλό φιλοδώρημα, και από την άλλη, την εξάντληση του προϋπολογισμού του Μέτρου.
Σύμφωνα με το ισχύον χρηματοδοτικό σχήμα του ΠΑΑ 2014-2020, στο Μέτρο 13 έχουν κατανεμηθεί συνολικά 950.000.000€ (κοινοτική συμμετοχή), εκ των οποίων, μέχρι τώρα, τα 540.000.000€ έχουν ήδη εκταμιευτεί με τις προηγούμενες προσκλήσεις. Εάν σε αυτά συμπεριλάβουμε και τα 230.000.000€ της εφετινής προκήρυξης, εύκολα αντιλαμβανόμαστε ότι, εάν συνεχιστεί η ίδια «επιδοματική» διαχείριση, για το 2019 θα έχουν περισσέψει μόνο 180.000.000€, διακινδυνεύοντας πλέον την ομαλή συνέχιση του Μέτρου για τα επόμενα χρόνια.
Βεβαίως, τα κριτήρια βάσει των οποίων καθορίζονται οι δικαιούχοι ορίζονται με Υπουργική Απόφαση κάθε χρόνο κι, επομένως, μπορεί να αλλάζουν σε ετήσια βάση.
Η ΝΔ, όπως ενεργούσε και ως κυβέρνηση για την αντίστοιχη προκήρυξη του Μέτρου της Εξισωτικής Αποζημίωσης, και διά μέσου του Προέδρου της Κυριάκου Μητσοτάκη, έχει δεσμευτεί ότι θα επαναφέρει τα ουσιαστικά κριτήρια επιλογής των δικαιούχων αγροτών που πραγματικά αφορά το Μέτρο και θα δώσει το σημαντικό ποσό της εξισωτικής αποζημίωσης στους δικαιούχους που θα έπρεπε να έχει ως στόχο το μέτρο αυτό και με την σημερινή κυβέρνηση.
Σημειώνεται, τέλος, ότι η παραπάνω δέσμευση αποτελεί μέρος του προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας για την αγροτική πολιτική, πολλά βασικά σημεία του οποίου έχουν παρουσιαστεί από τον ίδιο τον Πρόεδρο της ΝΔ, όπως στο πρόσφατο 11ο Τακτικό Συνέδριο Αρχών και Θέσεων.

*Γραμματέας αγροτικών φορέων της Νέας Δημοκρατίας