Ανάπλαση παραλιακής. Από το δημόσιο έπαινο στη δημόσια κατακραυγή
Του Νίκου Παπανικολόπουλου*
Η ανάπλαση της παραλιακής ζώνης Αλεξανδρούπολης, από το τέλος της οδού Κύπρου, κάτω από την πλατεία του Φάρου μέχρι και τη στροφή του Εγνατία, είναι ένα θέμα που άρχισε να απασχολεί τις εκάστοτε Δημοτικές Αρχές, μετά το 1993.
Για την υλοποίησή της, είναι γεγονός ότι υπήρχε και υπάρχει πρόβλημα, καθώς τμήμα αυτής (δυτικά του λιμένα μέχρι και το νεώσοικο των Ναυτοπροσκόπων), ήταν και εξακολουθεί να είναι χαρακτηρισμένο ως χερσαία ζώνη λιμένα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, στο άλλο τμήμα (από την ΑΡΓΩ μέχρι και τη στροφή του ΕΓΝΑΤΙΑ) που δεν είναι χαρακτηρισμένο χερσαία ζώνη λιμένα, βρίσκονται σε εξέλιξη έργα προστασίας με προοπτική και ανάπλασης, από το Δήμο.
Η χερσαία ζώνη λιμένα, αποτελεί ιδιάζοντα χώρο, ιδιαίτερης σημασίας, διεπόμενο από ειδικό νομικό καθεστώς (Β.Δ14/19-1-1939, Α.Ν 2344/1940, Ν. 2575/1998, Ν. 2971/2001, Ν. 2932/2001 και Ν.3153/2003) στον οποίο, σε καμία περίπτωση δεν εφαρμόζονται διατάξεις που διέπουν τους ΟΤΑ. Για οποιαδήποτε επέμβαση ή κατασκευή, διαχείριση ή χρήση αυτής, τον πρώτο και καθοριστικό ρόλο τον έχει ο Φορέας διαχείρισης και εκμετάλλευσης του λιμένα.
Αρμόδιοι Φορείς ήσαν : το Λιμενικό Ταμείο Αλεξανδρούπολης, μέχρι το 1950, το Λιμενικό Ταμείο Έβρου μέχρι το 2001, ο Ο.Λ.Α Α.Ε μέχρι το 2011 και το Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ Α.Ε από το 2011 μέχρι και σήμερα. (Σχετική νομοθεσία : Β.Δ 12-12-1950, Ν.2932/2001, Ν.3986/2011 και Απόφαση Διυπουργικής Επιτροπής αριθ. 195/27-10-2011)
Όμως, τα προβλήματα έχουν και τις λύσεις τους. Εν προκειμένω, η λύση βρισκόταν στη συνεργασία των δυο εμπλεκομένων Φορέων, του Δήμου Αλεξανδρούπολης και του Φορέα διαχείρισης του λιμένα.
Δυστυχώς για την πόλη, από το 1993, μέχρι το 2012 πέρασαν πέντε Δημοτικές Αρχές και αντίστοιχες Διοικήσεις Λιμένα, χωρίς να βρεθεί λύση για την ανάπλαση της παραλιακής.
Η μεγάλη ευκαιρία χάθηκε, την περίοδο 2007-2008, όταν με την αριθ. 4244/16-7-2008 Απόφαση Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας ΑΜΘ «Τροποποίηση και επέκταση χερσαίας ζώνης λιμένα Αλεξανδρούπολης» (ΦΕΚ 369/19-8-2008), δεν αποχαρακτηρίστηκε, από χερσαία ζώνη λιμένα, το τμήμα κάτω από το Φάρο.
Το 2012, πιστέψαμε (έτσι όπως μας το παρουσίασαν) ότι επιτέλους βρέθηκε λύση.
Ήταν η 12η Νοεμβρίου 2012, όταν στο Δημαρχείο Αλεξανδρούπολης πραγματοποιήθηκε η πανηγυρική υπογραφή της ‘’προγραμματικής σύμβασης’’ μεταξύ των δυο Φορέων, για την «Ανάπλαση της Δυτικής Χερσαίας Ζώνης λιμένα Αλεξανδρούπολης» στα πλαίσια του Ν. 3614/2007 για αναπτυξιακές παρεμβάσεις μέσω του ΕΣΠΑ. Είχε προηγηθεί, την 22α Μαρτίου 2012, δήλωση του Περιφερειάρχη ΑΜΘ, από την Αλεξανδρούπολη, ότι «η ανάπλαση της Δυτικής Ζώνης του λιμένα Αλεξανδρούπολης θα ενταχτεί στο ΕΣΠΑ 2007-2013».
Δυο μέρες μετά την υπογραφή της ‘’προγραμματικής σύμβασης’’, σε άρθρο μου (14-11-2012) είχα γράψει ότι ’’ αξίζει ο δημόσιος έπαινος ’’.
Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά, δεν μπορώ πλέον να πω ότι ‘αξίζει ο δημόσιος έπαινος,’ αλλά η ’’ δημόσια κατακραυγή ’’.
Και αιτιολογώ :
• Στο από 5 Δεκεμβρίου 2016 Δελτίο Τύπου, του Δήμου Αλεξανδρούπολης με τίτλο, «Πρώτη η πρόταση του Δήμου Αλεξανδρούπολης στην αξιολόγηση για τη Στρατηγική της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης», στις πράξεις που πρόκειται να υλοποιηθούν περιλαμβάνεται και η ’’Ανάπλαση της δυτικής χερσαίας ζώνης του λιμένα’’.
• Στη ‘Συνάντηση Συμμετοχικού Σχεδιασμού και Συνεργασίας’ που πραγματοποίησε την 8η Ιουλίου 2015, ο Δήμος Αλεξανδρούπολης με θέμα «Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη: Σχεδιάζοντας μαζί το κέντρο της πόλης μας», δεν αναφερόταν η Ανάπλαση της δυτικής χερσαίας ζώνης του λιμένα, αλλά ο παραπλανητικός τίτλος «Σχεδιάζοντας μαζί το κέντρο της πόλης μας», αφαιρώντας τεχνηέντως τη δυνατότητα διαβούλευσης για το θέμα της παραλιακής.
• Διαψεύστηκαν οι εξαγγελίες του Δημάρχου το 2012 ότι, «η ανάπλαση της Δυτικής Ζώνης του λιμένα Αλεξανδρούπολης θα ενταχτεί στο ΕΣΠΑ 2007-2013 και το πρόβλημα ‘’ανάπλαση της παραλιακής ζώνης’’, επιτέλους βρήκε τη λύση του».
• Δεν έγινε καμία προσπάθεια για τον αποχαρακτηρισμό του συγκεκριμένου χώρου από χερσαία ζώνη λιμένα, ώστε να είναι σίγουρες οι διαδικασίες εκ μέρους του Δήμου και να μην είναι ανά πάσα στιγμή υπό την ‘’δαμόκλειο σπάθη’’ του ΤΑΙΠΕΔ στο οποίο έχει περιέλθει ο χώρος.
Γνωρίζουν οι αρμόδιοι τα όσα αναφέρει το άρθρο 2 παρ 9 του Ν.3986/2011, «Μισθώσεις ή παραχωρήσεις χρήσης ακινήτων, που ανήκουν κατά κυριότητα στο Ταμείο ή σε εταιρεία της οποίας το μετοχικό κεφάλαιο ανήκει εξ ολοκλήρου, άμε¬σα ή έμμεσα, στο Ταμείο, μπορεί να καταγγέλλονται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου ή της εταιρείας, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης. Η καταγγελία επιφέρει τη λύση της μίσθωσης ή τη λήξη της παραχώρησης δύο (2) μήνες από την επίδοσή της στο μισθωτή ή σε εκείνον στον οποίο παραχωρήθηκε το ακίνητο. Για την πρόωρη λύση των μισθώσεων οφείλεται αποζημίωση ίση με τρία (3) μηνιαία μισθώματα» ;
Γνωρίζουν το ρόλο του ΤΑΙΠΕΔ για την αξιοποίηση (μάλλον ξεπούλημα) κρίσιμων ελληνικών περιουσιακών στοιχείων τα οποία έχουν περιέλθει σε αυτό ;
Γνωρίζουν ότι σε Ελληνο – Τουρκική Ημερίδα, στην Κωνσταντινούπολη
που πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαρτίου 2012, και έτυχε ευρύτατης
κάλυψης από τα τουρκικά ΜΜΕ, τα στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ ζήτησαν από
τους Τούρκους να αγοράσουν κομμάτια ελληνικής γης ;
• Η ανάπλαση της παραλιακής ζώνης της Αλεξανδρούπολης, από το Φάρο μέχρι τη στροφή Εγνατία, δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται αποσπασματικά αλλά ενιαία και οπωσδήποτε με τη χωροθέτηση ‘μαρίνας’, ανεξάρτητα του πότε αυτή θα γίνει. Η θέση της μαρίνας πρέπει να ληφθεί υπόψη στο σύνολο των έργων ανάπλασης της παραλιακής ώστε αυτά να προσαρμοστούν ανάλογα.
Μέχρι πότε θα περιμένουμε μια παραλιακή ζώνη, η οποία θα διαφεντεύεται αποκλειστικά από το Δήμο και συγχρόνως θα σηματοδοτεί τη φυσιογνωμία της Αλεξανδρούπολης, ως μιας πραγματικά παραλιακής πόλης ;
Μέχρι πότε ;
Αλεξανδρούπολη 12 Δεκεμβρίου 2016
*Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)