παπανικολόπουλοςΤου Νίκου Παπανικολόπουλου*
Με το ξεκίνημα του 2016, ήρθαν και πάλι στο προσκήνιο τα τρία μεγάλα αναπτυξιακά έργα, αναμφισβήτητα, έργα περιβαλλοντικού ρίσκου, τα οποία απασχολούν την τοπική μας κοινωνία και όχι μόνο.
Ο Πετρελαιαγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, τα Χρυσωρυχεία στο Πέραμα και ο Υπεράκτιος Ανεξάρτητος Σταθμός Φυσικού Αεριού στη θαλάσσια περιοχή της Μάκρης.
Συχνά, άλλοτε από την εξουσία και άλλοτε από την κοινωνία, προβάλλεται το δίλημμα: ανάπτυξη ή προστασία περιβάλλοντος; Όμως, το δίλημμα αυτό, είναι πραγματικό ή εικονικό ; Κατ’ άλλους πάλι, σε τέτοια έργα, το ΝΑΙ υπό προϋποθέσεις, είναι ψευτοδίλημμα και πρέπει να λέμε ΟΧΙ. Τι τελικά συμβαίνει ;
Όλες οι Διεθνείς Συμβάσεις, Συμφωνίες και Πρωτόκολλα, Κοινοτικές Οδηγίες και εθνική νομοθεσία, που έχουν θεσπιστεί για την προστασία του περιβάλλοντος, διέπονται από τη φιλοσοφία ότι η ανάπτυξη και η περιβαλλοντική προστασία, υπό προϋποθέσεις, μπορούν να συνυπάρχουν, να αλληλοϋποστηρίζονται και να ενισχύονται.
Με αυτό το σκεπτικό, η Πολιτεία οφείλει να αναζητά επενδύσεις για την ποθούμενη ανάπτυξη και από αυτές που έχουν περιβαλλοντικό ρίσκο.
Ο όρος υπό προϋποθέσεις, δεν είναι μια αφηρημένη έννοια αλλά συγκεκριμένα μέτρα και μέσα προστασίας, προληπτικά και κατασταλτικά, για κάθε μια περίπτωση χωριστά, τα οποία κοστίζουν τόσο στο Κράτος, όσο και στους επενδύτες. Γι αυτό και το Σύνταγμα της Ελλάδος, στο άρθρο 24, το αναφέρει ξεκάθαρα : «Η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα τoυ πολίτη. Για τη διαφύλαξή του, το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά μέτρα».
Εδώ είναι και το κρίσιμο σημείο. Πολιτεία και κοινωνία, οφείλουν να βάζουν κόκκινη γραμμή στα «αναγκαία μέτρα και μέσα προστασίας» όχι κατά το δοκούν αλλά κατά το πρέπον.
Δυστυχώς, στην πατρίδα μας και φυσικά και στην τοπική μας κοινωνία επικρατούν απόψεις – προσώπων ή θεσμών – οι οποίες απορρέουν όχι από αυτό καθαυτό το θέμα, αλλά από την οπτική γωνία που το βλέπουν.
Θα αναφέρω ένα παράδειγμα, για τον Πετρελαιαγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, με τις διαφορετικές θέσεις του ιδίου προσώπου πριν (από άλλη θέση) και τώρα (από διαφορετική θέση).
…2009 … Έξω από κομματικές σκοπιμότητες, απευθυνόμενος στους τοπικούς ηγέτες, τους καλώ να αναθεωρήσουν το ψευτοδίλημμα του δήθεν προβληματισμού στο «Ναι» με τη προϋπόθεση της διασφάλισης του κινδύνου από ατύχημα. Αυτό είναι στάχτη στα μάτια, είναι φυγοδικία, είναι υποχώρηση από το δικαίωμα στη ζωή. Είναι έγκλημα έναντι των επόμενων γενεών …Άραγε τι θα παραδώσουμε στα παιδιά μας;
…2016… Διαβεβαιώνω τους πολίτες ότι θα είμαι αυστηρότατος στο θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος. Γιατί όταν προσβάλλεται το περιβάλλον σε μια χώρα που στηρίζεται σε αυτό μη έχοντας ελπίδα για επενδύσεις τουλάχιστον όπως φαίνεται τα επόμενα χρόνια από κάπου αλλού, είναι το μεγαλύτερο πλουτοπαραγωγικό της κομμάτι. Επομένως για να συμβεί οποιαδήποτε επένδυση μη εξαιρουμένου και του αγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη θα πρέπει να περάσει από όλα εκείνα τα φίλτρα που θα μας διαβεβαιώσουν ότι δεν θα προσβληθεί το περιβάλλον και αν τελικά συμβεί με τη συναίνεση του λαού μας, αυτό θα συμβεί με τη διασφάλιση από μεριάς μας της μεγαλύτερης ασφάλειας του θαλάσσιου χώρου και της ξηράς όπου θα βρίσκεται αυτός ο αγωγός.
Με τέτοιες νοοτροπίες, πολύ φοβάμαι – και μακάρι να διαψευστώ – ότι τελικά θα χάσουμε και την ανάπτυξη και το περιβάλλον.
Για την ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος μέσα από έργα, εγκαταστάσεις και δραστηριότητες, όπως αυτές που προαναφέρθηκαν, απαιτείται πρωτίστως μια φερέγγυα Πολιτεία, από την Τοπική Αυτοδιοίκηση Α’ Βαθμού μέχρι και τον Πρωθυπουργό.

Αλεξανδρούπολη Ιανουάριος 2016

* Υποναύαρχος ΛΣ (ε.α)