Η αρχή του μεταφορικού ισοδύναμου και η Σαμοθράκη
Του Νίκου Παπανικολόπουλου*
Επανέρχομαι και πάλι στο θέμα του «μεταφορικού ισοδύναμου» το οποίο αφορά πρωτίστως την ακριτική Σαμοθράκη, το μοναδικό νησί της Θράκης μας. Άλλωστε, η εφαρμογή του δεν είναι υποχρεωτικά πανελλαδική αλλά μπορεί να εφαρμοστεί και μόνο σε συγκεκριμένο ή συγκεκριμένα νησιά, με πρωτοβουλία της Περιφέρειας στην οποία αυτά ανήκουν.
Το θέμα το είχα θίξει, για πρώτη φορά, με αρθρογραφία μου στις 6 Ιουλίου 2010, με αφορμή σχετικές δηλώσεις της τότε αρμοδίας Υπουργού, κυρίας Κατσέλη, χωρίς η Περιφέρεια ΑΜΘ ή κάποιος άλλος θεσμικός φορέας της περιοχής να δείξει το παραμικρό ενδιαφέρον.
Το επαναφέρω ενόψει της σύγκλισης, εντός του Οκτωβρίου 2015, για πρώτη φορά του «Συμβουλίου Νησιωτικής Πολίτικης» το οποίο θεσμοθετήθηκε με το Ν.4150/2013 και στην αρμοδιότητα του οποίου, μεταξύ άλλων, είναι και η εισήγηση για την εφαρμογή της «Αρχής του Μεταφορικού Ισοδύναμου – Principle of transfer of an equivalent» που έχει υιοθετήσει η Ε.Ε με το άρθρο 174 της ‘’Συνθήκης της Λισαβόνας’’ και ισχύει από 1ης Δεκεμβρίου 2009. Για την Περιφέρεια ΑΜΘ, στην πράξη, το ενδιαφέρον του μεταφορικού ισοδύναμου αφορά μόνο τη Σαμοθράκη και εν προκειμένω θα εκπροσωπείται στο Συμβούλιο Νησιωτικής Πολίτικης από τον Αντιπεριφερειάρχη Έβρου (άρθρο 33 παρ.1 περιπτ ε του Ν.4150/2013).
Με απλά λόγια η «Αρχή του μεταφορικού ισοδύναμου» λέει ότι, ο κάτοικος ή ο επισκέπτης των νησιών δικαιούται, τουλάχιστον μια φορά την ημέρα, όλο το χρόνο, να επικοινωνεί, πρωτίστως με την ηπειρωτική χώρα, πληρώνοντας, αναλογικά με την απόσταση, το ίδιο αντίτιμο με τον κάτοικο ή τον επισκέπτη των χερσαίων περιοχών.
Παράδειγμα : Ο κάτοικος του Σουφλίου έχει τη δυνατότητα, όλο το χρόνο, να έρχεται καθημερινά στην πρωτεύουσα του νομού, την Αλεξανδρούπολη, απόστασης περίπου 60 χιλιομέτρων, με 6,5 ευρώ. Ο κάτοικος της Σαμοθράκης όχι μόνο δεν έχει αυτή την καθημερινή δυνατότητα αλλά και όταν μπορεί να έρχεται στην Αλεξανδρούπολη, απόστασης περίπου 55 χιλιομέτρων, πληρώνει (υπερδιπλάσιο ποσό) 15,80 ευρώ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μας δίνει το δικαίωμα, εφαρμόζοντας την «Αρχή του μεταφορικού ισοδύναμου», μέσα από ευρωπαϊκά κονδύλια να εξαλείψουμε αυτή την ανισότητα μεταξύ των κατοίκων της Σαμοθράκης, έναντι αυτών του Σουφλίου, με την επιδότηση της διαφοράς του ακτοπλοϊκού εισιτήριου. Βέβαια, κάτι τέτοιο, απαιτεί κατάλληλη προετοιμασία και δουλειά. Έξι χρόνια τώρα, οι πολιτικοί μας απλά το θάβουν και το θυμούνται όποτε τους συμφέρει, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες με νησιά που το εφήρμοσαν αμέσως.
***
Πρώτη φορά το θέμα του «μεταφορικού ισοδύναμου» αναφέρθηκε από την Υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, κυρία Λούκα Κατσέλη, σε ευρεία σύσκεψη για το θέμα των άγονων γραμμών και γενικότερα των ακτοπλοϊκών συνδέσεων, που πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2010 και στην οποία συμμετείχαν μεταξύ άλλων και ο Υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Νίκος Σηφουνάκης, ο Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Δημήτρης Χαλκιώτης και αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες των Υπουργείων.
http://peiratikoreportaz.blogspot.gr/2010/01/blog-post_3945.html
Επαναλήφτηκε στη Βουλή από την ίδια Υπουργό την 1η Ιουλίου 2010.
www.youtube.com/watch?v=3HbqMf9u7WU
www.youtube.com/watch?v=N4EYEfcLLjI
Το επανέφεραν οι ‘’ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ – ΠΡΑΣΙΝΟΙ’’ το καλοκαίρι του 2011.
https://ecogreensalonika.wordpress.com/2011/07/27/to-promote-the-transfer-equivalent-to-the-maritime-transportation/
Το επανέλαβε ο κύριος Τσίπρας όταν ήταν στην αντιπολίτευση.
Απόσπασμα, από την προεκλογική ομιλία του κ. Τσίπρα στη Μυτιλήνη 2-5-2014. Ολόκληρη η ομιλία υπάρχει στην εφημερίδα ΑΥΓΗ της 3ης Μαΐου 2014.
http://www.avgi.gr/article/2464635/al-tsipras-apo-mutilini-go-back-merkel-kai-soimple-irthe-i-diki-mas-ora
«….Δεν είναι το ίδιο η Αγλαΐα Κυρίτση, άνεργη της ΕΡΤ, και οι συνεργάτες της, με τους επαγγελματίες πολιτευτές και τους τοπικούς παρατρεχάμενους κάθε εξουσίας. Μαζί της και μαζί σας θα δώσουμε τη μάχη για να λυθεί το ζωτικό για όλα τα νησιά πρόβλημα της ακτοπλοΐας. Γιατί καμιά υποτιθέμενη ανάπτυξη δεν πρόκειται να επιτευχθεί χωρίς τη λύση του. Η ιδιαιτερότητα των νησιών μας, απαιτεί να ικανοποιούνται οι ανάγκες μεταφοράς των νησιωτών, με βάση την αρχή του «ισοδύναμου μεταφορικού κόστους», που ισχύει ήδη σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Στόχος μας είναι η δημιουργία ενός δημόσιου-κοινωνικού φορέα παροχής ακτοπλοϊκών υπηρεσιών, με μοχλό την περιφέρεια και τους ΟΤΑ. Ο φορέας αυτός θα είναι υπεύθυνος και για τη ναυπήγηση ή την αγορά πλοίων, και για τη διαχείρισή τους. Μαζί της και μαζί σας θα αντιμετωπίσουμε το σύνθετο πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης….»
***
Περιμένουμε, έκτος απροόπτου, τη σύγκλιση, εντός του Οκτωβρίου 2015, για πρώτη φορά του «Συμβουλίου Νησιωτικής Πολίτικης, καθώς αυτό είχε προγραμματιστεί να γίνει τον Ιούλιο του 2015 και δεν έγινε….
Περιμένουμε, για να δούμε αν εκεί, τεθεί και επίσημα το «μεταφορικό ισοδύναμο» για τη Σαμοθράκη. Γιατί ενδεχομένως, αυτό, μπορεί τελικά να είναι μια προσωπική επιθυμία-ουτοπία του υπογράφοντος το άρθρο και μόνο.
Αλεξανδρούπολη 4 Οκτωβρίου 2015
*Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)