Κύριε Περιφερειάρχα, στις 19 Αυγούστου 2011 μας καλέσατε σε σύσκεψη με θέμα «τον έλεγχο για το παραεμπόριο, μετά και την ψήφιση του Ν.3982/11» επισημαίνοντας ότι η παρουσία μας «κρίνεται απαραίτητη» και επισυνάπτοντας τη διευκρινιστική εγκύκλιο επί του νέου νόμου. Το περιεχόμενο της πρόσκλησης, μας άφησε να καταλάβουμε πως στις προθέσεις σας ήταν η ενημέρωσή μας για τα νέα δεδομένα και για την αμελλητί εφαρμογή τους. Εκ των υστέρων και δια ζώσης, είδαμε πως τέθηκε εκ μέρους σας ζήτημα κατάθεσης προτάσεων από τους συμμετέχοντες στη εν λόγω σύσκεψη.

            Οι Ομοσπονδίες Επαγγελματιών-Βιοτεχνών-Εμπόρων ΑΜΘ από την πλευρά τους ήταν ήδη ενήμερες για τις αλλαγές που επέφερε ο νέος νόμος και είχαν ήδη δρομολογήσει έγγραφη αναφορά-υπόμνημα προς τους αρμόδιους και κατά νόμο υπεύθυνους παράγοντες με αίτημα επιτακτικό την εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας στον έλεγχο του παραεμπορίου. Το ίδιο υπόμνημα κοινοποιήσαμε και σε εσάς στο πλαίσιο της σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε στις 24 Αυγούστου, μετά το πέρας της οποίας δεσμευτήκατε ότι θα μας ενημερώσετε την Παρασκευή 26 Αυγούστου για τις αποφάσεις σας. Αντ’ αυτού, το μεσημέρι της Παρασκευής 2 Σεπτεμβρίου μας αποστείλατε τα πρακτικά των δύο συσκέψεων που συγκαλέσατε για το παραεμπόριο στην Κομοτηνή και την Ξάνθη – και σημειώνουμε εδώ ότι από τα πρακτικά αυτά απουσιάζει η αναφορά στο υπόμνημα που καταθέσαμε.

                        Κύριε Περιφερειάρχα, μέχρις ότου επιτευχθούν οι τροποποιήσεις στο νόμο για τις οποίες κάνετε γενική μνεία στα πρακτικά, θεωρούμε ότι η ισχύουσα νομοθεσία (ν.3377/2005, ν.3557/2007, ν.3982/2011)* είναι υπέρ-ικανή να φέρει απτά αποτελέσματα ΕΑΝ εφαρμοσθεί.  Η μακρά θητεία σας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση εγγυάται πως γνωρίζετε πολύ καλά ότι αποτελέσματα στην αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων έρχονται με την εφαρμογή των νόμων και όχι με τη συζήτηση περί εφαρμογής των νόμων. Δεδομένου λοιπόν ότι – όπως φαίνεται και από τα πρακτικά που μας αποστείλατε – όλοι οι εμπλεκόμενοι προσεγγίζουν το στόχο της πάταξης του παραεμπορίου μέσω της ουσιαστικής εφαρμογής της νομοθεσίας, παρακαλούμε όπως επικεντρώσετε προς αυτή την κατεύθυνση.

            Εν κατακλείδι, θεωρούμε ότι αν χρειάζεται μία σύσκεψη, είναι αυτή που πρέπει να γίνει για τον συντονισμό όλων των παραπάνω στη βάση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου παρέμβασης του καθενός αρμοδίου, που θα αποκλείει τις πλημμελείς προσεγγίσεις και τις αλληλοεπικαλύψεις τους.  

Με τιμή

Ο Πρόεδρος της ΟΕΒΕ Δράμας

Όθωνας  Μουρμούρης

Ο Πρόεδρος ΟΕΒΕ Έβρου

Αθανάσιος Μπέλας

Ο Πρόεδρος της ΟΕΒΕΣ Καβάλας

Παναγιώτης Αρσονιάδης

Ο Πρόεδρος ΟΕΒΕ Ξάνθης

Σωτήριος Τσιακίρογλου

Η Πρόεδρος της ΟΕΒΕΣ Ροδόπης

Δέσποινα Χατζημάνου

*ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του υπαιθρίου εμπορίου καθορίζεται από τις διατάξεις των νόμων 3377/2005, 3557/2007, 3982/2011 και την πρόσφατη ΚΥΑ Κ1-164/17.01.11 (ΦΕΚ Β΄275/22.02.11) περί διαδικασιών αδειοδότησης. Φυσικά σε κάθε περίπτωση, και ειδικά της λαθρεμπορίας, ισχύει η φορολογική και τελωνειακή νομοθεσία (ΣΔΟΕ).

Οι δύο πρώτοι νόμοι είναι παλαιοί και δοκιμασμένοι. Οι δε αρμόδιες υπηρεσίες όπως άλλωστε και οι αιρετοί με μακρά πολιτική θητεία στην αυτοδιοίκηση, είμαστε βέβαιοι πως τους γνωρίζουν. Είναι αυτοί άλλωστε που εφαρμόζονταν μέχρι και το Δεκέμβρη του 2010. Η ισχύς τους δεν έπαυσε. Η εφαρμογή τους στο σκέλος των ελέγχων χαλάρωσε – από τα αρμόδια όργανα.

Ο τελευταίος νόμος 3982/2011, που στάθηκε αφορμή για τις θορυβώδεις συσκέψεις του Αυγούστου, δε κάνει τίποτε άλλο από να αντικαθιστά ΕΝΑ και μόνο άρθρο (11) του κατά τα λοιπά ισχύοντος 3377/2005: η αλλαγή αφορά στις ελεγκτικές αρμοδιότητες της Δημοτικής Αστυνομίας και των ΚΕΛΑΥΕ καθώς και στη διαδικασία καταστροφής προϊόντων παραεμπορίου. Και ορίζει με σαφήνεια ότι:

  1. «Τα κάθε είδους εμπορεύματα που διακινούνται στην αγορά (είτε υπαιθρίου εμπορίου, είτε εντός αποθηκευτικών χώρων στεγασμένων ή μη, είτε εντός αυτοκινούμενων μέσων) εφόσον συνιστούν είτε παράνομη απομίμηση προϊόντων, είτε κυκλοφορούν κατά παράβαση του Κώδικα Βιβλίων & Στοιχείων, είτε αυτός που τα διαθέτει δεν κατέχει την απαιτούμενη άδεια ή τα νόμιμα παραστατικά, ΚΑΤΑΣΧΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΝΤΑΙ ΑΜΕΣΑ με κάθε πρόσφορο μέσο». Ούτε χρονοβόρες διαδικασίες, ούτε μεταφορές σε αποθήκες, ούτε εκτιμήσεις αξίας από Επιτροπές, ούτε διάθεση σε ευαγή ιδρύματα. ΚΑΤΑΣΧΟΝΤΑΙ και ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΝΤΑΙ ΕΠΙΤΟΠΟΥ.
  2. «Η κατάσχεση επιβάλλεται από τα ΚΕΛΑΥΕ ή από τη Δημοτική Αστυνομία» που είναι τα αρμόδια όργανα («συνδρομή της ΕΛΑΣ παρέχεται όταν και όπου κρίνεται αναγκαία» και άρα δε συνιστά όρο για τη λειτουργία των δύο παραπάνω οργάνων).
  3. Στην περίπτωση που η επιτόπια καταστροφή είναι τεχνικώς αδύνατη τότε τα προϊόντα κατάσχονται, «μεταφέρονται σε αποθήκη και καταστρέφονται εκεί αμελλητί».
  4. Η καταστροφή των κατασχεμένων «αναβάλλεται» για τρεις ημέρες μόνον στην περίπτωση που το ΜΟΝΑΔΙΚΟ ελλείπον στοιχείο είναι η κατοχή αδείας την οποία επικαλείται ότι διαθέτει ο διακινητής των προϊόντων.
  5. Για την εφαρμογή των νέων διατάξεων τόσο η Δημοτική Αστυνομία όσο και τα ΚΕΛΑΥΕ αποκτούν από το Νόμο ελεγκτικές αρμοδιότητες ΣΔΟΕ.

Από τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την υπόλοιπη κείμενη νομοθεσία αλλά και τη μέχρι τώρα εμπειρία μας, προκύπτει καταρχήν η εξής διανομή ρόλων: οι Δημοτικές Αστυνομίες ελέγχουν ως ΣΔΟΕ το παραεμπόριο στους Δήμους τους, η ΕΛΑΣ παρεμβαίνει όπου δεν υπάρχει Δημοτική Αστυνομία και εάν ζητήσει ο Δήμαρχος έλεγχο παραεμπορίου, τα ΚΕΛΑΥΕ της Αποκεντρωμένης Διοίκησης εξορμούν σε επίπεδο Περιφέρειας ως ΣΔΟΕ, τα Τμήματα Εμπορίου των Αιρετών Περιφερειών ελέγχουν τους υπαίθριους παραγωγούς (τους οποίους και αδειοδοτούν) και το ΣΔΟΕ επικεντρώνει στις αποθήκες και τα σημεία εισόδου της χώρας.

Δεύτερον, προκύπτει ότι το να αναγάγουμε ως «αναγκαιότητα» ή προϋπόθεση το να αναλάβει η ΕΛΑΣ ενεργό ρόλο στην πάταξη του παραεμπορίου τη στιγμή που στο σύνολό της η ίδια η νομοθεσία την κρατά σε ρόλο επικουρικό των οργάνων ελέγχου της αγοράς, ισοδυναμεί με το να δημιουργούμε τεχνητό άλλοθι υπολειτουργίας των μηχανισμών πάταξης του παραεμπορίου. Πιστεύουμε πως οι δυνάμεις της ΕΛΑΣ δε θα πρέπει να κατακερματίζονται αλλά όσες μπορούν να διατεθούν να είναι παρά τω ΣΔΟΕ στον έλεγχο των συνοριακών διόδων όπου και επιβάλλεται να δοθεί ειδικό βάρος ώστε να επιτευχθεί σημαντικός περιορισμός του λαθρεμπορίου και άρα να διευκολύνθεί το έργο των υπολοίπων ελεγκτικών μηχανισμών του παραεμπορίου στο εσωτερικό της ΑΜΘ.

Τρίτον, προκύπτει ότι δεν χρειάζονται κι άλλες «συγκεκριμένες προτάσεις ώστε να γίνουν οι απαραίτητες τροποποιήσεις ώστε ο νόμος να γίνει εφαρμόσιμος, λειτουργικός και αποτελεσματικός». Το ίδιο το Υπουργείο Εσωτερικών δίνει απάντηση:

«…σας γνωρίζουμε ότι η καταπολέμηση του παραεμπορίου είναι κατά βάση θέμα πιστής εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας και κατά συνέπεια αποτελεσματικής συνεργασίας και σωστού συντονισμού των δράσεων όλων των εμπλεκομένων φορέων», λέει η Δ/νση Οικονομικών ΟΤΑ του Υπουργείο Εσωτερικών* – για να μην αδικούμε ως ΟΕΒΕ κανέναν…

*(Κοινοβουλευτικός Έλεγχος Α.π. Οικ.14540+14947/19.04.2011)