Κυριακή Ορθοδοξίας – Μνημόσυνο Προκατόχων στον ιερό ναό Αγίου Νικολάου
Την Κυριακή της Ορθοδοξίας 9 Μαρτίου 2014 θα τελεσθεί στο μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου Αλεξανδρουπόλεως επίσημη Αρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του μητροπολίτη κ. Ανθίμου. Αυτή την Κυριακή, την πρώτη των Νηστειών, όπως είναι καθιερωμένο στην Ορθόδοξη Εκκλησία, θα λιτανευθούν οι Ιερές Εικόνες «εις ανάμνησιν της αναστηλώσεως αυτών υπό των αοιδήμων αυτοκρατόρων Μιχαήλ και της μητρός αυτού Θεοδώρας τω 843».
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, όπως έχει καθιερωθεί ανά τριετία από την Ιερά Μητρόπολη, θα τελεσθούν τα Μνημόσυνα των κεκοιμημένων προκατόχων Αρχιερέων, του Μητροπολίτου Αίνου και Δεδεαγάτς Ιωακείμ Γεωργιάδη (1907-1922) και των τριών Μητροπολιτών Αλεξανδρουπόλεως, Γερβασίου Σαρασίτη (1922-1934), Ιωακείμ Καβύρη (1934-1966) και Κωνσταντίου Χρόνη (1966-1974).
Το απόγευμα της Κυριακής, 9 Μαρτίου, θα τελεσθεί ο Β΄ Κατανυκτικός Εσπερινός χοροστατούντος του μητροπολίτη κ. Ανθίμου, και στο τέλος του Εσπερινού, θα ομιλήσει ο Πρωτοσύγκελλος της Μητροπόλεως αρχιμ. Ειρηναίος Λαφτσής, με θέμα: «Η Εκκλησία απέναντι στην αμαρτία και στην αίρεση».
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Την Α’ Κυριακή των Νηστειών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, εορτάζεται πανορθοδόξως η αναστήλωση των Ιερών Εικόνων, η οποία καθιερώθηκε το 843 στο Βυζάντιο, από την αυτοκράτειρα –και μετέπειτα αγία– Θεοδώρα, τον υιό της Μιχαήλ τον Γ’ και τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Μεθόδιο τον Ομολογητή.
Πρόκειται για τη μεγάλη «εικονομαχική» έριδα, η οποία συντάραξε την Εκκλησία για περισσότερα από εκατό χρόνια. Το 726 μ.Χ. ο αυτοκράτωρ Λέων ο Γ’ ο Ίσαυρος (717 – 741 μ.Χ.) αποφάσισε να επιφέρει στο κράτος ριζικές μεταρρυθμίσεις. Μια από αυτές ήταν η απαγόρευση προσκύνησης των ιερών εικόνων, επειδή, παίρνοντας αφορμή από ορισμένα ακραία φαινόμενα εικονολατρίας, πίστευε πως η χριστιανική πίστη παρέκλινε στην ειδωλολατρία. Η αναταραχή ήταν αφάνταστη. Η αυτοκρατορία χωρίστηκε σε δύο φοβερά αντιμαχόμενες ομάδες, τους εικονομάχους και τους εικονολάτρες. Οι διώξεις που σημειώθηκαν ήταν μεγάλες σε ένταση και σκληρότητα. Μεγάλες πατερικές μορφές ανάλαβαν να υπερασπίσουν την ορθόδοξη πίστη. Το 787 συγκλήθηκε η Ζ’ Οικουμενική Σύνοδος, η οποία διατύπωσε με ακρίβεια την οφειλόμενη τιμή στις ιερές εικόνες. Σε αυτή, επίσης, διευκρινίστηκαν και άλλα δυσνόητα σημεία της χριστιανικής πίστεως, έτσι ώστε να υπάρξει πλήρης αποκρυστάλλωση του ορθοδόξου δόγματος.
Εν τω μεταξύ, η ηρεμία στο Βυζάντιο δεν αποκαταστάθηκε, διότι εξακολουθούσαν να βασιλεύουν εικονομάχοι αυτοκράτορες. Το 843 η ευσεβής αυτοκράτειρα Θεοδώρα, έθεσε τέρμα σε αυτή την τεράστια διαμάχη, συντελώντας στο θρίαμβο της Ορθοδοξίας.
Η εικόνα στην Ορθοδοξία δεν αποτελεί αντικείμενο λατρείας, αλλά λειτουργεί αποκλειστικά ως μέσον τιμής του εικονιζόμενου προσώπου. Ακόμα και ο Χριστός μπορεί να εικονισθεί, διότι έγινε άνθρωπος. Οι μεγάλοι Πατέρες και διδάσκαλοι της Εκκλησίας, που αναδείχθηκαν μέσα από τη λαίλαπα της εικονομαχίας, διατύπωσαν το ορθόδοξο δόγμα με προσοχή και ευλάβεια. Η προσκύνηση της ιερής εικόνας του Χριστού και των άλλων ιερών προσώπων του Χριστιανισμού δεν είναι ειδωλολατρία, όπως κατηγορούνταν από τους εικονομάχους, διότι η τιμή δεν απευθύνεται στην ύλη, αλλά στο εικονιζόμενο πρόσωπο, καθότι «η της εικόνος τιμή επί το πρωτότυπον διαβαίνει» (Μ. Βασίλειος P.G.32, 149) και «Προσκυνούμεν δε ταις εικόσιν ου τη ύλη προσφέροντες την προσκύνησιν, αλλά δι΄αυτών τοις εν αυταίς εικονιζομένοις» (Ι. Δαμασκηνός. P.G.94, 1356). Η ευλογία και η χάρη που λαμβάνει ο πιστός από την προσκύνηση των ιερών εικόνων δίνεται από το ζωντανό ιερό πρόσωπο και όχι από την ύλη της εικόνας.
Από την Εκκλησία ορίστηκε να εορτάζεται ο θρίαμβος του Ορθοδόξου δόγματος την πρώτη Κυριακή των Νηστειών για να δείξει στους πιστούς πως ο πνευματικός τους αγώνας θα πρέπει να συνδυάζεται με την ορθή πίστη για να είναι πραγματικά αποτελεσματικός.