Α. Ιστορικό

1. Στις 14/08/2013 επιβεβαιώθηκε το 1ο κρούσμα, στο Πύθιο του Βόρειου Έβρου.
2. Ληπτέα μέτρα σε κάθε περίπτωση εμφάνισης της νόσου:
• Θανάτωση των ζώων των θετικών εκτροφών
• Δημιουργία ζωνών προστασίας(3Km) και ζώνη επιτήρησης (10Km)
• Κλινική Επιτήρηση των εκτροφών που βρίσκονται μέσα στις ζώνες και οποιαδήποτε άλλη περίπτωση κρίνεται σκόπιμο
• Απαγόρευση μετακίνησης ζώντων ζώων, ζωοτροφών, χορτονομών και γενικά κάθε μετακίνηση ατόμων και υλικών που θα μπορούσε να μεταφέρει τον ιό της Ευλογιάς
• Εγκλεισμός μέσα στις σταυλικές εγκαταστάσεις, όλων των κοπαδιών αιγοπροβάτων που βρίσκονται μέσα στις ζώνες
• Απαγόρευση σφαγής αιγοπροβάτων στα σφαγεία των προσβεβλημένων Περιφερειακών Ενοτήτων
• Απαγόρευση συλλογής του γάλακτος μέσα στην Ζ.Π και οδηγίες στις γαλακτοβιομηχανίες για τα μέτρα βιοασφάλειας για μετάβαση εκτός των ζωνών
• Επιδημιολογική έρευνα για τον προσδιορισμό προέλευσης της νόσου και την πιθανή διασπορά της
• Απαγόρευση αγοραπωλησίας ζώων και επίσκεψης εμπόρων στις εκμεταλλεύσεις και γενικά κάθε προσώπου που δεν σχετίζεται άμεσα με την εκμετάλλευση
Β. Κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σήμερα:

I. Αριθμός κρουσμάτων
• Στο Βόρειο Έβρο έχουν φθάσει τα 25
• Στο Νότιο Έβρο πέραν των αρχικών τριών (3) κρουσμάτων , επιβεβαιώθηκε ένα ακόμα κρούσμα στο Δέλτα του ποταμού Έβρου και τέθηκε υπόνοια για ένα νέο στο χωριό Λευκίμη.
• Επιβεβαιώθηκε στις 25/10/2013 η εμφάνιση της νόσου και στην Π.Ε Ξάνθης με μαζική εμφάνιση(ουσιαστικά σε μια εβδομάδα) οκτώ κρουσμάτων σε 6 οικισμούς σε όλο το νότιο τμήμα του Νομού.
• Στις 5/11/2013 επιβεβαιώνεται κρούσμα και στο Νομό Ροδόπης στο χωριό Γλυφάδα
II. Είσοδος της νόσου
• Εκτιμούμε πως η είσοδος της νόσου στη χώρα έγινε αρχικά από την Τουρκία, μέσω της παράνομης μετακίνησης ζώων ή ανθρώπων ή ακόμα και με τις μετακινήσεις της άγριας πανίδας(μηχανική μεταφορά)
• Η μετάδοση στον Νότιο Έβρο έγινε κατά πάσα πιθανότητα με μετακίνηση ατόμων
• Στην Ξάνθη και Ροδόπη , οι μέχρι τώρα ενδείξεις ενοχοποιούν εμπόρους ζώων που μετακινήθηκαν σε εκτροφές προς αναζήτηση ζώων για «κουρμπάνι» κατά την γιορτή «Κουρμπάν Μπαϊράμ» των μουσουλμάνων συμπολιτών μας
III. Θανατώσεις
Μέχρι την Παρασκευή 6/11/2013 είχαν θανατωθεί τα εξής ζώα(αιγοπρόβατα):
• Βόρειος Έβρος : 4170
• Νότιος Έβρος: 296
• Ξάνθη : 2565
• Ροδόπη : 378
IV. Εκτιμώμενος κόστος
• Το συνολικό κόστος για αποζημίωση θανατωθέντων ζώων(μέχρι σήμερα) εκτιμάται ότι φθάνει τις 600.000€ περίπου
• Δεν συμπεριλαμβάνονται οι δευτερογενείς ζημιές που προκύπτουν από περιοριστικά μέτρα, στο εμπόριο, στις μετακινήσεις ζώων, προϊόντων και ζωοτροφών και οι οποίες είναι πολλαπλάσιες.
• Δεν συμπεριλαμβάνονται επίσης τα ποσά που χορηγήθηκαν ή θα χορηγηθούν στους κτηνοτρόφους για τον εγκλεισμό των αιγοπροβάτων ούτε η δαπάνη που θα καταβληθεί σε ιδιώτες για τις διαδικασίες θανάτωσης και ταφής.
V. Δραστηριότητες των λοιπών Τμημάτων Κτηνιατρικής
• Τα Τμήματα Κτηνιατρικής των υπολοίπων Π.Ε, συνεχίζουν να υλοποιούν δράσεις όπως:
i. Διερεύνηση του ενδεχόμενου μετακίνησης ζώντων ζώων των ευαίσθητων ειδών από τις προσβεβλημένες περιοχές σε εκμεταλλεύσεις της περιοχής τους
ii. Κλινική επιτήρηση των αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων και λήψη δειγμάτων αίματος ή παθολογικού υλικού κατά περίπτωση
iii. Ενημέρωση και έλεγχο των κτηνοτρόφων και επαγγελματιών για την πιστή εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων
Γ. Διαπιστώσεις:
i. Η νόσος στον Βόρειο Έβρο φαίνεται να εντοπίζεται κυρίως στις ήδη ορισθείσες ζώνες προστασίας ή επιτήρησης. Παρουσιάζεται ευνοϊκή εξέλιξη στις περιοχές του Καναδά, Ορεστιάδας και Δικαίων. Με το κρούσμα του Ελληνοχωρίου διαγράφεται ένας μικρός κίνδυνος να «ξεφύγει» από την αρχική περιοχή εμφάνισης .
ii. Στην Ξάνθη οι οικισμοί στους οποίους επιβεβαιώθηκαν οι εστίες ευλογιάς, περιλαμβάνουν δυστυχώς πολύ μεγάλο αριθμό εκμεταλλεύσεων με ακόμη μεγαλύτερο αριθμό ζώων, σε πολύ κοντινές αποστάσεις η μία από την άλλη και αναπόφευκτα χρησιμοποιούν κοινούς βοσκοτόπους, οδούς διάβασης και σε πολλές περιπτώσεις και κοινά σημεία ποτίσματος.
iii. Στη Ροδόπη επί του παρόντος η νόσος εντοπίζεται σε μία σχετικά απομονωμένη περιοχή
iv. Οι πιθανότητες επέκτασης της νόσου και σε άλλες Περιφερειακές ενότητες , είναι πλέον πολύ μεγαλύτερες καθώς από τα κρούσματα της Ξάνθης έχουν περιληφθεί στις ζώνες επιτήρησης και οικισμοί της Π.Ε Καβάλας
v. Παρουσιάστηκε σημαντική πρόοδος στην επίλυση βασικών ζητημάτων από τις Περιφερειακές αρχές όπως η παραχώρηση οχημάτων για την μετακίνηση του προσωπικού των Κτηνιατρικών υπηρεσιών, προσωπικού από άλλες υπηρεσίες και γενικά την παροχή κάθε είδους βοήθειας
vi. Η αντιμετώπιση επιζωοτιών σε τέτοια κλίμακα δεν είναι μόνο υπόθεση της Κτηνιατρικής, αλλά υπόθεση όλων μας. Απαιτείται:
 κινητοποίηση των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών και γενικά όλου του κρατικού μηχανισμού
 Επαγρύπνηση και συνεργασία των κτηνοτρόφων για την τήρηση όλων των μέτρων και έγκαιρη ειδοποίηση των αρμόδιων Κτηνιατρικών Αρχών
 Συνδρομή από την Αστυνομία, την Πυροσβεστική, τους Επαγγελματίες του χώρου
 Άμεση κινητοποίηση των Δήμων και κάθε εμπλεκόμενης υπηρεσίας

Δ. Προβλήματα:
• Η κατάσταση εξελίσσεται εδώ και τρείς μήνες και παρουσιάζεται κόπωση του προσωπικού (δουλεύουν πέρα από κάθε έννοια δημοσιοϋπαλληλικού ωραρίου ακόμα και αργίες και η συνήθης ώρας διακοπής των δραστηριοτήτων είναι 6-7μμ)
• Αδυναμία μετακίνησης του προσωπικού λόγω των περιορισμών που υπάρχουν στις εκτός έδρας μετακινήσεις (60 ετησίως) άλλα και στα υπηρεσιακά οχήματα σε χιλιόμετρα και καύσιμα
• Δυσφορία των ίδιων των κτηνοτρόφων λόγω της μακράς διάρκειας εφαρμογής των μέτρων, των πολύ μεγάλων εξόδων στην διατήρηση και την συνεχή διατροφή των κοπαδιών εντός των σταβλικών εγκαταστάσεων
• Κτηνιατρικές υπηρεσίες εξαιρετικά αποδυναμωμένες, λόγω της δραματικής μείωσης του προσωπικού αλλά και των διαθέσιμων υλικών και μέσων, με αποτέλεσμα το έργο της εκρίζωσης της νόσου να καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο.

Ε. Προτάσεις

Έχοντας υπόψη όλα τα παραπάνω η Δνση Κτηνιατρικής της ΠΑΜΘ, σε συνεργασία με όλα τα Τμήματα Κτηνιατρικής, διατύπωσε και απέστειλε νέες προτάσεις με συμπληρωματικά μέτρα, με την αμέριστη στήριξη και του κ. Περιφερειάρχη, στον κ. Υπουργό του Υπ.Α.Α. & Τροφίμων :

1. Άμεσος περιορισμός των κοπαδιών αιγοπροβάτων που βρίσκονται στις ζώνες προστασίας και επιτήρησης για 45 ημέρες
2. Ενίσχυση των κτηνοτρόφων που θα κρατήσουν τα κοπάδια τους στις σταβλικές εγκαταστάσεις , σε οποιαδήποτε περιοχή επιβληθούν παρόμοια περιοριστικά μέτρα, με αύξηση του καταβαλλόμενου τιμήματος σε 0,70 λεπτά ανά ζώο ανά ημέρα περιορισμού, καθώς θα αρχίσουν άμεσα όλοι οι τοκετοί και τα ζώα δεν θα βρίσκονται πλέον σε ξηρά περίοδο αλλά σε πλήρη παραγωγική διαδικασία.
3. Ενίσχυση των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών με εποχικό προσωπικό ακόμα και στρατιωτικούς κτηνιάτρους κατά την εμπειρία της Γρίπης των πτηνών το 2005
4. Κατάργηση του ορίου των χιλιομέτρων και καυσίμων για τα υπηρεσιακά οχήματα που χρησιμοποιούνται για την εξάλειψη της νόσου.
5. Άμεση έγκριση για κατ’ εξαίρεση υπερωριακή απασχόληση των υπαλλήλων που εμπλέκονται στην καταπολέμηση της νόσου, καθώς δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίσουμε το νόσημα με δημοσιοϋπαλληλικό ωράριο.
6. Άμεση έγκριση για υπέρβαση του ορίου των 60 ημερών των εκτός έδρας μετακίνησης του προσωπικού των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών της ΠΑΜΘ
7. Ολική ή περιορισμένη(κυνήγι χωρίς σκυλιά) απαγόρευση του κυνηγιού στην περιοχή Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
8. Συμβολή της Αστυνομίας στην εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων που λαμβάνονται(π.χ επιτήρηση των κοπαδιών που πρέπει να παραμείνουν στις σταβλικές εγκαταστάσεις)
9. Συνδρομή της Αστυνομίας , της Πυροσβεστικής και των Δνσεων Τεχνικών Υπηρεσιών για την λειτουργία των τάφρων απολύμανσης των διερχόμενων οχημάτων καθώς και στη δημιουργία νέων σημείων απολύμανσης
10. Συνδρομή των Δήμων με το προσωπικό τους για την επιτήρηση των περιοριστικών μέτρων και την λειτουργία των απολυμαντικών σημείων
11. Να υπάρξει πρόβλεψη και συνεργασία με τον ΟΠΕΚΕΠΕ, για να μην υπάρξουν απώλειες δικαιωμάτων στους κτηνοτρόφους των οποίων τα ζώα θανατώθηκαν και δεν υπήρξε δική τους υπαιτιότητα.
12. Να υπάρξει πρόβλεψη για συμπληρωματική ενίσχυση των κτηνοτρόφων που θα αντικαταστήσουν τα κοπάδια τους (ανασύσταση της εκτροφής) κυρίως με ζώα Ελληνικών φυλών για ενίσχυση της παραγωγής και εμπορίας της Φέτας

Κομοτηνή 06/11/2013

Ο Προϊστάμενος Δνσης Κτηνιατρικής
Σαχπατζίδης Αχιλλέας