Του Μάνδαλου Παναγιώτη*
Μια μεγάλη μάχη γίνεται στον τόπο μας, με διεθνείς προεκτάσεις και φυσικά μεγάλα συμφέροντα που θα αποφέρουν πολλά δισεκατομμύρια σε εταιρείες. Ο κόσμος παρακολουθεί την μάχη αυτή μεταξύ υπερασπιστών και εχθρών των επενδύσεων αυτών, με την κυβέρνηση να δηλώνει ότι κανείς δεν θα την σταματήσει για να έρθουν οι ξένες επενδύσεις στον τόπο. Που ίσως πρέπει να θεωρηθεί η πιο ατυχής δήλωση των τελευταίων 50 χρόνων στην Ελλάδα.
Και ας πάρουμε τα πράγματα όπως έχουν. Μιλάμε για την επένδυση χρυσού στις Σκουριές Χαλκιδικής και αυτή που μας αφορά περισσότερο στην περιοχή του δήμου μας, της Αλεξανδρούπολης, αυτή του Περάματος. Το χρυσοφόρο κοίτασμα γνωστό από τα πανάρχαια χρόνια, μην ξεχνάμε ότι οι μόνες πόλεις που χρησημοποιούσαν χρυσά νομίσματα στην αρχαιότητα ήταν τα Άβδηρα στην Ξάνθη (γενέτειρα του Δημόκριτου) και η Μαρώνεια (που γίνεται γνωστή από τον Όμηρο με τον γνωστό κρασί τον Μαρωνίτη που ο Οδυσσέας έδωσε στον Κύκλωπα) όπως και η αρχαία Μεσημβρία (γενέτειρα του Αισώπου) ακριβώς στα πόδια του Περάματος με μια πανέμορφη παραλία κάτω από τον αρχαιολογικό χώρο με τα προϊστορικά αλλά και τα νεώτερα αρχαία ευρήματα καθώς και τα κομμάτια της Αρχαίας Εγνατίας οδού.
Κατ’ αρχήν ας εξηγήσουμε και λόγω της ιδιότητας μου ως βιολόγου, τι σημαίνει μια επένδυση χρυσού και μάλιστα επιφανειακού χαρακτήρα για το περιβάλλον.
Βέβαια σε άλλο παλαιότερο άρθρο που είχα δημοσιεύσει γράψαμε ακριβώς για τις περιβαλλοντολογικές επιπτώσεις και τις επιπτώσεις στην δημόσια υγεία. Το άρθρο υπόσχομαι να το αναδημοσιεύσουμε με την ανοχή και των αξιότιμων συνεργατών των μπλόκ.
Κατ’ αρχήν το πανέμορφο δάσος μαύρης Πεύκης και ο λόφος των 500 μέτρων ύψος θα μετατραπεί σε ένα λάκκο, βάθους 200 μέτρων και αρκετών εκατοντάδων τετραγωνικών μέτρων μήκος. Τα θειικά στοιχεία που θα έρθουν στην επιφάνεια της γης μετατρέπουν σε όξινη, την λίμνη που θα δημιουργηθεί αργότερα. Βέβαια μπορεί να δημιουργηθεί ένα άλλο τοπίο με την αποκατάσταση μετά το πέρας της εκμετάλευσης. Τα εξορύγματα εκτός από το κυάνιο που έχουν σε μικρές ποσότητες και εναποτίθεται με τα στείρα μπορεί να δημιουργήσουν ανεξέλεγκτες καταστάσεις αν σε περίοδο ισχυρών βροχοπτώσεων υπερχειλίσουν και χυθούν στην θάλασσα. Μην ξεχνάμε ότι η λίμνη τελμάτων είναι σε απόσταση αναπνοής από την θάλασσα και εύκολο να φτάσει με την βοήθεια του παρακείμενου ρέματος που περνάει εκεί. Κάτι παρόμοιο έχει γίνει και με τα εγκαταλειμμένα μεταλλεία της Κίρκης όπου οι διαβρωμένες δεξαμενές τελμάτων άρχισαν να ρίχνουν τα νερά τους μετά από βροχοπτώσεις στον παρακείμενο ποταμό Ειρήνη που αποτελούσε εύκολη και φτηνή πρόσβαση για την εταιρεία στο νερό με βαριές συνέπειες όμως σήμερα, αφού ποτέ δεν έγινε αποκατάσταση και το κράτος να σφυρίζει αδιάφορα, ενώ ακόμα βαρέλια κυανίου είναι παρατημένα έξω στην βροχή μετά από 35 χρόνια εγκατάλειψης.
Τα στείρα και θειικά πετρώματα που θα εναποτεθούν στην λίμνη τελμάτων που θα είναι σε στερεά μορφή αφού αυτή την φορά προβλέπεται και φυγοκέντριση που θα μειώνει τα ποσοστά υγρασίας εναποτίθενται σε δεξαμενή στείρων που περιέχει κυάνιο σε μικρές συγκεντρώσεις. Το ph αν παραμένει κοντά στο 9-10 δεν υπάρχει κίνδυνος εξάτμισης και φυσικά ατμών υδροκυανίου ….αλλά αυτά κατά την λειτουργεία του. Και τι θα γίνει αν μια μέρα ενώ το κοίτασμα όπως είναι προβλέψιμο σε 8-10 χρόνια εξαντληθεί; Τι θα γίνει αν παραιτηθεί η εταιρεία με μια ενδεχόμενη πτώχευση; Μια άλλη Κίρκη χειρότερη αφού θα απειλείται και το ρέμα και η παρακείμενη ακτή. Και φυσικά αν σε περίπτωση σεισμού ή διαρροής από την μεμβράνη της δεξαμενής τελμάτων τι θα έχει γίνει με το βουνό τοξικών λυμάτων;
Άρα σε αυτή την περίπτωση πρέπει να εξεταστούν πολλοί όροι. Θέλουμε επενδύσεις τύπου Ουγκάντας όπου ο δούλος δουλεύει και ο άρχοντας κερδίζει και όταν βαριέται τον αποκεφαλίζει ή τον αφήνει να πεθάνει; Ή επενδύσεις που θα φέρουν ανάπτυξη; Εκεί πρέπει να βρεθούν οι όροι. Δεν προτάσσονται επενδύσεις με το «ελάτε πάρτε τα και κάντε ότι θέλετε». Εντάσσονται επενδύσεις κάτω από ανταποδοτικά οφέλη προς την τοπική κοινωνία που μπορεί να ισοσταθμήσουν την επεικήμενη καταστροφή. Και εννοώ. Όταν ο Κ. Καραμανλής ο γηραιός όχι ο ….άλλος ο κοιμώμενος, έβγαλε τα κοιτάσματα της Θάσου σε πετρέλαιο, ζήτησε 30% ποσοστό για το Ελληνικό δημόσιο. Σε ένα τουριστικό νησί με τα πετρέλαια απένατι ίσως ήταν αρνητικό για τον τουρισμό; Αντ αυτού πάρθηκαν αυτά τα μέτρα που δώσανε μεγάλες ανάσες στα δημόσια ταμεία, αλλά και αντισταθμηστικά έργα στην τοπική κοινότητα Πρίνου. Αλλά μιλάμε για τον Καραμανλή που έλεγε οι όροι είναι αυτοί ελάτε αν θέλετε και δεν παρακαλούσε ούτε εκλιπαρούσε. Έτσι δημιούργησε την Στάγερ και γέμισε η Ελλάδα από Ελληνικά φορτηγά , Η Ελληνική Βιομηχανία όπλων, η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία με τα γνωστά ανταποδοτικά μέσα, κλπ. Όλα αυτά σήμερα απαξιώθηκαν λόγω της μίζας. Τα αντισταθμιστικά οφέλη δεν ζητούνται και φυσικά η παραγωγή μηδέν. Αλλά μιλάμε για τον Καραμανλή τον εθνάρχη και όχι για τους υπόδουλους σήμερα πολιτικούς που λόγω οικογενειοκρατίας κρατούν τα σκήπτρα.
Εδώ τι λέμε, ελάτε πάρτε τα, μειώσαμε τους μισθούς και τα εργοδοτικά, ο κόσμος δεν έχει να φάει, η ανεργία στο 50% στην Θράκη άρα πάρτε τα και οι ιθαγενείς θα βρουν ένα κομμάτι ψωμί όχι για να ζήσουν αλλά για να πεθάνουν αργότερα με ηπιότερο τρόπο. Ότι έγινε και το 29 όπου οι εταιρείες στο Λαύριο αφού πήραν τα μεταλλεύματα και βγάλανε τα δις άφησαν τους εργάτες στην μοίρα τους. Φανταστείτε, όταν μιλάμε για χρυσό και αργυρό, σε μεγάλες ποσότητες κάπου 13 γρ αργυρός και 4-6 γρ χρυσό στον τόνο, ένα από τα μεγαλύτερα και αξιολογότερα κοιτάσματα στον κόσμο. Μεταλλεύματα όπου εκεί στηρίζεται η παγκόσμια οικονομία, εσύ έρχεσαι και τα δίνεις ή μάλλον τα ξεπουλάς σαν παλιοσίδερα, όσο-όσο, αρκεί να…. επενδύσουν, ενώ θα μπορούσες να είσαι ακριβώς ο διαχειρηστής της κρίσης. Και φυσικά τα κέρδη τα βεβαιωμένα της επιχείρησης κάπου στα 6 δις, τεράστια. Όσο για τους φόρους…. να μην ανησυχούμε υπάρχουν τερτίπια που μπορεί για χρόνια να βγαίνουν παθητικά και να μην πάρεις τίποτα (βλέπε Χόφτιφ και αεροδρόμιο Αθηνών, ακόμα χρωστάν 500εκατομ σε ΦΠΑ και φεύγουν). Και μετά οι φόροι δεν σημαίνουν τίποτα. Σε περίπτωση μικτής εταιρείας τότε και οι φόροι θα πληρώνονται και τα κέρδη θα έρχονται. Η επιχείρηση μπορεί να είναι δήμος- εταιρεία, δήμος- κράτος -εταιρεία, κλπ, ώστε να μείνουν χρήματα στην εταιρεία πόλλά και αρκετά για την τοπική κοινωνία και το Ελληνικό δημόσιο. Αυτό λέγεται αντιπαροχή. Έχω τον χώρο, έλα βγάλτο, αφού έχεις την τεχνολογία και παίρνω το ποσοστό μου σαν παραχώρηση …πολλά δις που θα ανακουφίσουν τον δοκιμαζόμενο λαό, ενώ θα μείνουν και αρκετά για την αποκατάσταση. Βέβαια πρέπει να γίνει η αυστηρότερη παρακολούθηση όλων των παραμέτρων και η άμεση αντιμετώπιση τους. Δεν ξεπουλάς όσο-όσο και με κάθε κόστος. Απλώς βλέπεις και διεκδικείς από όλους και σε όλα, αλλιώς όπως πηγαίνουμε είμαστε χαμένοι…αφού πραγματικά ξεπουλάμε ένα κράτος με έναν βιό, που θα μπορούσαν να ζήσουν ακόμα και τα τρισέγγονα μας, από ορυκτό πλούτο, πετρέλαια, ενεργιακούς και συγκοινωνιακούς κόμβους, τουρισμό, γεωργία, κτηνοτροφία. Ένα κράτος που τους πόρους του τους εξαντλεί με ξεπούλημα κάθε τόσο όλων των γνωστών του μέσων σε τιμές ευκαιρίας χωρίς έλεος για τους πολίτες του που δουλεύουν και απαξιώνονται από ακατάλληλους ανθρώπους που διεκδικούν και διαχειρίζονται την εξουσία.
*E-mail:panosmandalos@yahoo.gr
Ο κ. Παναγιώτης Μάνδαλος είναι Βιολόγος, Υποψήφιος Διδάκτορας του Εργαστηρίου Υγιεινής και Προστασίας Περιβάλλοντος στο Τμήμα Ιατρικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και εργάζεται στο Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (Π.Ε.Δ.Υ.) Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης