Στις μέρες μας, καθώς το φάσμα της οικονομικής κατάρρευσης πλανάται ολοένα και πιο απειλητικά γύρω μας, καθώς αρχίζουμε πλέον να ξυπνάμε από το λήθαργο μιας ανέμελης σπατάλης δεκαετιών, η λέξη φτώχεια ή μάλλον η θεώρηση της φτώχειας, αποκτά επίκαιρα ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Αλλά τι ακριβώς είναι φτώχεια ;
Οικονομική θεώρηση
«Φτώχεια», στην οικονομική της θεώρηση, εννοούμε την αδυναμία απόκτησης ενός αξιοπρεπούς τρόπου ζωής ή με άλλα λόγια, την αδυναμία ικανοποίησης βασικών αναγκών μας..
Όμως, τόσο ο «τρόπος ζωής» όσο και οι «βασικές ανάγκες», είναι υποκειμενικά στοιχεία και διαφοροποιούνται από άτομο σε άτομο και από χώρα σε χώρα.
Έτσι, Διεθνείς Οργανισμοί, οικονομολόγοι και οίκοι αξιολόγησης, για να κάνουν τη φτώχεια μετρήσιμο μέγεθος, την ορίζουν σε σχέση με τους πόρους (χρήματα) και συγκεκριμένα με τους κατά κεφαλήν διαθέσιμους από τους πραγματικούς (οικονομικούς πόρους) μιας χώρας.
Το όριό της, επικράτησε να ορίζεται στο 60% του μέσου εισοδήματος της χώρας, δηλαδή οι άνθρωποι που έχουν εισόδημα λιγότερο από το 60% του μέσου εισοδήματος της χώρας, τους ανήκουν στην κατηγορία των φτωχών.
Σε ορισμένους οικονομικούς κύκλους, η έννοια της φτώχειας, καθαρά για επιστημονικούς και στατιστικούς λόγους εξειδικεύεται και στους όρους ‘’απόλυτη φτώχεια’’ και ‘’σχετική φτώχεια’’. Για την καθημερινή μας ζωή, αυτή η διάκριση, ελάχιστη σημασία έχει.
Για να ξεφύγουμε από την φτώχεια ή τουλάχιστον να την ελαχιστοποιήσουμε, το Δ.Ν.Τ, η Ε.Κ.Τ, οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης Moody’s, Standard & Poor’s, Fitch Ratings και διαπρεπείς οικονομολόγοι, μας λένε για απαιτούμενα ποσοστά ύφεσης, ρυθμούς ανάπτυξης κ.ο.κ

Από την πλευρά της οικονομικής θεώρησης, έχουν ενδιαφέρον μερικά δημοσιοποιημένα στο πρόσφατο παρελθόν, στατιστικά στοιχεία :

Στην ΕΕ, το επίπεδο ζωής των φτωχών ανθρώπων διαφοροποιείται σε μεγάλο βαθμό έτσι για παράδειγμα, στην Ουγγαρία, στην Πολωνία και στη Σλοβακία οι άνθρωποι που βρίσκονται στο όριο της φτώχειας επιβιώνουν με λιγότερα από 250€ τον μήνα, ενώ στις Σκανδιναβικές χώρες, στην Ιρλανδία, στο Λουξεμβούργο, στην Ολλανδία και στην Αγγλία, το όριο της φτώχειας ορίζεται περίπου στα 900€ το μήνα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat), για το 2010, το 27,7% των Ελλήνων ζει κάτω από το όριο της φτώχειας το οποίο ορίζεται περίπου στα 600€ το μήνα.
Τα υψηλότερα ποσοστά φτώχειας καταγράφονται στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία (41%), στη Λετονία (38%), στη Λιθουανία (33%), στην Ουγγαρία (30%), στην Πολωνία (27,8%) και στην Ελλάδα (27,7%).
Η περιφέρεια με την μεγαλύτερη φτώχεια είναι η Ήπειρος και ακολουθεί η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη ενώ οι περιφέρειες με την χαμηλότερη φτώχεια είναι η Αττική και η Κρήτη.

Ανατρεπτική θεώρηση

Σήμερα, που βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν πραγματικό εφιάλτη οικονομικής κατάρρευσης, αποκαλύπτεται σε όλο του το μεγαλείο, επίκαιρος απροσδόκητος, ανατρεπτικός, ο λησμονημένος λόγος του Θεού.
Και έχει πολλά να μας πει για τη φτώχεια. Πολύ διαφορετικά από αυτά που κουραστήκαμε να ακούμε στις ειδήσεις. Πολύ πιο αισιόδοξα από τις εκτιμήσεις των οίκων αξιολόγησης και τις επιταγές της τρόικα..
Από την πλευρά αυτής της ανατρεπτικής θεώρησης, έχουν ενδιαφέρον μερικές αλήθειες, που αν και ελέχθησαν χιλιάδες χρόνια πριν, είναι επίκαιρες και εφαρμόσιμες σήμερα. Είναι αιώνιες.

Πλούσιοι πτωχεύσαν και επείνασαν, οι δε εκζητούντες τον Κύριον ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού.
(Ψαλμός 33ος)

Πλούτον και πενίαν μή μοι δως, σύνταξον δε μοι τα δέοντα και τα αυτάρκη.
(Σοφός Σολομών)

Δεν είναι φτωχός αυτός που δεν έχει τίποτα, φτωχός είναι όποιος επιθυμεί πολλά.
(Ιερός Χρυσόστομος)

Εκείνος δι υμάς επτώχευσε πλούσιος ων, ινα υμείς τη εκείνου πτωχεία πλουτήσητε
(Απόστολος Παύλος).

Οι χριστιανοί είναι ως μηδέν έχοντες και τα πάντα κατέχοντες.
(Απόστολος Παύλος)

Στην παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου, ο πλούσιος είναι ανώνυμος (άνθρωπος τις) και ο φτωχός είναι επώνυμος, λέγεται Λάζαρος!
(Ευαγγέλιο κατά Λουκά)
Τα πρότυπα του Χριστιανισμού στην Παλαιά και Καινή Διαθήκη είναι όλοι φτωχοί

***
Στη διακριτική ευχέρεια του καθενός μας, είναι ποια από τις δυο θεωρήσεις θα εμπιστευτεί και θα εφαρμόσει…

Αλεξανδρούπολη Οκτώβριος 2012
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Πτυχιούχος Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών