2 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων
Της Όλγας Ρενταρή*
Αν και η έννοια του υγροτόπου αποτελεί αντικείμενο επιστημονικής διαμάχης, παρ’ όλα αυτά η σημασία τους για το περιβάλλον και τους ανθρώπους είναι αδιαμφισβήτητη. Σε γενικές γραμμές, θεωρούνται υγρότοποι, περιοχές με συγκεντρώσεις νερού, είτε μόνιμες, είτε εποχιακές, κάτι ενδιάμεσο μεταξύ χερσαίων και υδάτινων συστημάτων.
Η σημασία των υγροτόπων, όχι μόνο για τον άνθρωπο, αλλά και για τις ισορροπίες στο φυσικό περιβάλλον του πλανήτη, οδήγησε στην μελέτη τους και στη θέσπιση μέτρων προστασίας τους σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Σύμβαση Ramsar (υπογράφτηκε στην ομώνυμη πόλη του Ιράν το Φεβρουάριο του 1971), είναι διεθνής και έχει υπογραφτεί και από τη χώρα μας. Σύμφωνα με αυτήν, οι υγρότοποι χωρίζονται σε διεθνούς και εθνικής σημασίας. Στην Ελλάδα υπάρχουν 11 υγρότοποι διεθνούς σημασίας που έχουν προαναφερθεί και πάνω από 100 εθνικής σημασίας. Από αυτούς, οι 8 διεθνούς σημασίας και πάνω από 60 εθνικής, βρίσκονται στη Βόρεια Ελλάδα, με πρώτο και βασικότερο όλων το Δέλτα του Έβρου.
Σήμερα, οι υγρότοποι θεωρούνται ως αξιόθαυμαστα φυσικά τοπία περισσότερο, παραβλέποντας τις ευεργετικές τους συνέπειες τόσο για το περιβάλλον και όσο την ανθρώπινη δραστηριότητα. Επιπλέον, η εργαλειακή χρήση του περιβάλλοντος είχε ως συνέπεια την καταστροφή πολλών υγροτόπων στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια.
Αξίζει να σημειωθεί πως η έλλειψη ανάλογης κουλτούρας στην Ελλάδα έχει αποτρέψει την ορθολογική χρήση του περιβάλλοντος τόσο για την καθημερινή δραστηριότητα των ανθρώπων όσο και για την αξιοποίησή του για αναπτυξιακούς και τουριστικούς σκοπούς. Για παράδειγμα, το εκτεταμένο κυνήγι στους υγροβιότοπους πλήττει την πανίδα, ενώ η κατασκευή φραγμάτων τους αφυδατώνει.
Το Δέλτα του ποταμού Έβρου, που είναι και ο σημαντικότερος υγρότοπος στην Ελλάδα, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί προς δύο βασικούς στόχους. Ο πρώτος είναι η ανάπτυξη κτηνοτροφικής δραστηριότητας, με σεβασμό προς το περιβάλλον, που θα οδηγούσε σε μία κτηνοτροφία ποιοτικότερη και αποτελεσματικότερη. Ο δεύτερος συνδέεται με την αύξηση του τουρισμού και του αγροτουρισμού. Η σωστή αξιοποίηση με άλλα λόγια της περιοχής, η δημιουργία κατάλληλων υποδομών καθώς και η προώθηση του Δέλτα του Έβρου θα μπορούσε να προσελκύσει τουρισμό και να δώσει μία νέα ώθηση στην οικονομική ζωή της περιοχής.
Εν κατακλείδι, πιστεύω πως η λογική της μη αξιοποίησης του περιβάλλοντος είναι μία λάθος λογική. Με κατάλληλες και στοχευμένες κινήσεις από τη μία και με το δέοντα σεβασμό στην ιδιαιτερότητα κάθε τοπικού περιβαλλοντικού συστήματος μπορούμε και το περιβάλλον να προστατέψουμε, αλλά και να το αξιοποιήσουμε αναπτυξιακά με πολλαπλά οφέλη για τους κατοίκους των εκεί περιοχών.
*Βουλευτής Έβρου ΠΑΣΟΚ