Ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά και την τελευταία εσωτερική του διάσπαση, επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει την ταυτότητά του, υιοθετώντας εκ νέου τη ρητορική της «Προοδευτικής Διακυβέρνησης». Όμως, αυτή η στρατηγική δείχνει περισσότερο ως μια απέλπιδα προσπάθεια να ξανακερδίσει το χαμένο έδαφος παρά ως μια ρεαλιστική πολιτική πρόταση.
1. Η «Προοδευτική Διακυβέρνηση» ως Ρητορικό Τέχνασμα
Ο όρος «Προοδευτική Διακυβέρνηση» που υιοθετεί ο ΣΥΡΙΖΑ ακούγεται φιλόδοξος, αλλά είναι κενός περιεχομένου. Δεν συνοδεύεται από συγκεκριμένες πολιτικές θέσεις ή ένα συνεκτικό αφήγημα που να τον διαφοροποιεί από το παρελθόν του. Αντιθέτως, η νέα ηγεσία του κόμματος επενδύει σε αόριστες εξαγγελίες περί «ανασύνταξης του προοδευτικού χώρου», χωρίς να εξηγεί πώς θα ξεπεραστούν οι βαθιές ιδεολογικές και οργανωτικές του αδυναμίες.
2. Η Αποτυχία της «Προοδευτικής Διακυβέρνησης»
Ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να αναβιώσει την ιδέα μιας «προοδευτικής κυβέρνησης», αγνοώντας ότι στις τελευταίες εκλογές η κοινωνία απέρριψε ξεκάθαρα αυτό το σενάριο. Οι συνεχείς αναφορές σε μια δήθεν εφικτή κυβερνητική συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ , (το ΜέΡΑ25 και το ΚΚΕ έχουν δηλώσει ότι δεν συμμετέχουν σε κάτι τέτοιο) δεν έχουν καμία πολιτική βάση, καθώς τα κόμματα αυτά είτε δεν το συζητάνε (ΠΑΣΟΚ, εδώ και πέντε χρόνια) είτε δεν διαθέτουν την απαιτούμενη εκλογική δυναμική (ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 1,5%).
3. Το Έλλειμμα Αυτοκριτικής και η Διάσταση με την Κοινωνία
Αντί να αναγνωρίσει τις ευθύνες του για την κυβερνητική του θητεία και την εκλογική του αποδυνάμωση, ο ΣΥΡΙΖΑ επιλέγει να επενδύσει σε συνθήματα και σε μια υποτιθέμενη «δεύτερη ευκαιρία». Ωστόσο, χωρίς αυτοκριτική και ουσιαστική ανανέωση, παραμένει εγκλωβισμένος σε μια πολιτική νοοτροπία που τον απομακρύνει από την κοινωνία.
4. Ο Κίνδυνος της Πολιτικής Περιθωριοποίησης
Η εμμονή του ΣΥΡΙΖΑ με μια θολή «Προοδευτική Διακυβέρνηση» και μια ανέφικτη «συμμαχία» ενδέχεται να τον οδηγήσει στην πλήρη περιθωριοποίηση. Η ελληνική κοινωνία δεν αναζητά γενικόλογες διακηρύξεις, αλλά ρεαλιστικές λύσεις στα προβλήματά της. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν το αντιληφθεί έγκαιρα, θα συνεχίσει να βλέπει τη δύναμή του να φθίνει.
Ο δρόμος προς την ανάκαμψη δεν περνά από επικοινωνιακά τεχνάσματα και συνθήματα δίχως περιεχόμενο.
Η πολιτική κρίση του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ένα παροδικό φαινόμενο, αλλά μια διαρκής πορεία πολυκερματισμού και εσωτερικής διάλυσης. Οι αλλεπάλληλες διασπάσεις του κόμματος έχουν αφήσει βαθιά ρήγματα, καθιστώντας την προσπάθεια επανασύνδεσής του με τον προοδευτικό χώρο μια χαμένη υπόθεση.
Παρά τις εκκλήσεις για «ενότητα» και «ανασύνταξη», η αλήθεια είναι πως τα κομμάτια που έχουν διαλυθεί δεν μπορούν να κολλήσουν ξανά. Οι διαδοχικές αποχωρήσεις και οι εσωτερικές συγκρούσεις δεν είναι απλώς προσωπικές κόντρες ή οργανωτικές αδυναμίες. Αντικατοπτρίζουν μια βαθιά κρίση πολιτικής ταυτότητας. Ο ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να απαντήσει στο ερώτημα: είναι ένα αριστερό κόμμα με ριζοσπαστικές θέσεις ή ένα κεντροαριστερό κόμμα που φιλοδοξεί να κυβερνήσει ξανά; Χωρίς σαφή στρατηγική, κάθε νέα απόπειρα ενοποίησης μοιάζει καταδικασμένη να αποτύχει.
Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: τα ρήγματα που δημιουργήθηκαν δεν μπορούν να γεφυρωθούν εύκολα. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει μόνο χάσει στελέχη και κόσμο που στήριξε μια προσπάθεια, αλλά και την πολιτική του συνοχή. Τα διαφορετικά στρατόπεδα που σχηματίστηκαν μέσα και γύρω από το κόμμα έχουν πλέον αυτόνομη πορεία και δεν δείχνουν διάθεση επιστροφής. Ακόμη κι αν ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρήσει να χτίσει νέες συμμαχίες, θα το κάνει από μια θέση αδυναμίας, χωρίς το κύρος και τη δυναμική που είχε στο παρελθόν.
Η πολιτική φθορά, οι συνεχείς διασπάσεις και η απουσία ξεκάθαρου οράματος καθιστούν αδύνατη την ανασύνθεση του ΣΥΡΙΖΑ ως ισχυρού και ενιαίου πολιτικού φορέα. Αυτό που βλέπουμε σήμερα δεν είναι μια φάση κρίσης, αλλά το τελικό στάδιο μιας διαδικασίας αποσύνθεσης.
