Άρθρο του προέδρου του εργατικού κέντρου Έβρου για τις ελεύθερες οικονομικές ζώνες
Τι είναι οι Ε.Ο.Ζ. και πώς λειτουργούν; Οι Ε.Ο.Ζ. ουσιαστικά είναι περιοχές ενός κράτους, οι οποίες λειτουργούν με ιδιότυπο καθεστώς και στην ουσία «απελευθερώνονται» από τα ελεγκτικά όργανα και μεταβάλλονται σε περιοχές «ειδικού καθεστώτος» σε ευρεία και όχι σε στενή κλίμακα. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, στο Σύνταγμα του 1911, φοβούμενος τάσεις διαφοροποίησης περιοχών της χώρας, είχε προβλέψει με τα κατάλληλα άρθρα να αποκλειστεί κάθε τέτοιο ενδεχόμενο. Αυτά τα άρθρα, δεν τα έλαβαν και δεν φαίνετε να τα λαμβάνουν υπόψη τους οι σύγχρονοι συνταγματολόγοι.
Ειδικές Οικονομικές Ζώνες έχουν κυρίως οι ασιατικές χώρες, όπως: Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, Ινδία, Ιορδανία, Πολωνία, Καζακστάν, οι Φιλιππίνες, Ντουμπάϊ, Αρμενία και Ρωσία. Η Βόρεια Κορέα το έχει προσπαθήσει επίσης αυτό ως έναν βαθμό.
Πρόκειται για περιοχές όπου λειτουργούν οικονομικά, με διαφορετικά επιχειρηματικά κριτήρια από τις άλλες περιοχές της χώρας. Διαμορφώνεται ένα ελκυστικό πλαίσιο προσέλκυσης επενδύσεων, το οποίο περιλαμβάνει «ειδικές οικονομικές ζώνες με ξεχωριστό νομικό, διοικητικό και εργασιακό καθεστώς, προκειμένου να διευκολυνθούν οι επενδυτές. Οικονομική ζώνη είναι μια γεωγραφική περιοχή που έχει διαφορετικούς οικονομικούς νόμους, η κυβέρνηση μπορεί να προβλέψει απαλλαγές από τους εισαγωγικούς και τους εξαγωγικούς δασμούς, να απλοποιήσει τους τελωνειακούς και διοικητικούς ελέγχους και τις διαδικασίες, να ακολουθήσει φιλελεύθερη συναλλαγματική πολιτική και να παρέχει φορολογικά κίνητρα. Συνήθως ο στόχος είναι η αύξηση των ξένων επενδύσεων. Στη συνέχεια είναι δυνατό να δημιουργηθούν διάφορα είδη ειδικών οικονομικών ζωνών, π.χ. ζώνες ελεύθερου εμπορίου, ζώνες μεταποίησης προς εξαγωγή, βιομηχανικές ζώνες, ελεύθεροι λιμένες, κ.λ.π.
Απ’ όσο γνωρίζουμε, η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη συγκεκριμένα σχέδια για τη δημιουργία ειδικών οικονομικών ζωνών, με την έννοια που αναφέρθηκε πιο πάνω, σίγουρα θα πρέπει να εξεταστεί με ιδιαίτερη σοβαρότητα μια τέτοια εκδοχή, λαμβάνοντας υπόψη τις θεμελιώδεις αρχές και πολιτικές της ΕΕ, όπως οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και τον ανταγωνισμό, η φορολογική νομοθεσία και ειδικότερα ο κώδικας δεοντολογίας για τη φορολόγηση των επιχειρήσεων, καθώς και το εργατικό δίκαιο. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι η εμπλοκή του Εμπορευματικού Κέντρου του Θριάσιου Πεδίου «κολλάει» στο αίτημά των Κινέζων για δημιουργία ΕΟΖ, καθώς συγκρούεται με το Κοινοτικό Δίκαιο.
Ο Αγώνας της Γερμανίδας καγκελάριου να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα των βιομηχάνων της χώρας της, φαίνεται να γέννησε την ιδέα των Ειδικών Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ). Κι εδώ αξίζει να αναρωτηθεί κανείς: Μα είναι δυνατόν να ενδιαφέρονται τόσο πολύ για το καλό της Ελλάδας και των Ελλήνων εργαζομένων οι Γερμανοί βιομήχανοι; Μάλλον όχι, αφού λοιπόν το ελληνικό κεφάλαιο δεν βάζει χρήματα για να εκμεταλλευτεί τις επενδυτικές ευκαιρίες, αναλαμβάνουν οι ξένοι μεγαλοκαρχαρίες να τεμαχίσουν την Ελλάδα σε ΕΟΖ, αξιοποιώντας μάλιστα κοινοτικό χρήμα, γι’ αυτό έχει πέσει η ιδέα οι «φίλοι» μας Γερμανοί «επενδυτές» να αξιοποιήσουν τα προγράμματα του ΕΣΠΑ και τα κεφάλαια που δεν μπορέσαμε να απορροφήσουμε εμείς, να τα χρησιμοποιήσουν αυτοί για τις επενδύσεις τους. Και ο ίδιος ο Ραϊχενμπάχ στις… προγραμματικές του δηλώσεις, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο γεγονός, επισημαίνοντας πως τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ θα πρέπει να αξιοποιηθούν για στήριξη των «πραγματικών» δικαιούχων.
Η σύνδεση, δε, με την πολυπόθητη τοπική ανάπτυξη μόνο όνειρο θερινής νυκτός φαντάζει, αφού οι Ε.Ο.Ζ. ουσιαστικά προσφέρουν μηδενικό κέρδος για το κράτος μέσα στο οποίο δημιουργούνται, καθώς οι όποιες θέσεις εργασίας δημιουργηθούν στις ζώνες αυτές, θα είναι κακοπληρωμένες και θα εφαρμοστούν στο έπακρο όλες οι αντεργατικές νομοθετικές ρυθμίσεις για τις εργασιακές σχέσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια (Άρθρο 37 εκ περιτροπής εργασία, μερική απασχόληση, συμψηφισμός ωρών εργασίας, κ.τ.λ.) Σύμφωνα με μελέτη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, οι εργαζόμενοι αυτών των ζωνών – δουλεύουν 10 – 12 ώρες καθημερινά, ενώ σε κάποιες περιόδους ακόμη και 16 ώρες συνεχώς. Πολλά εργοστάσια χρησιμοποιούν σύστημα ημερήσιων, ή εβδομαδιαίων πλάνων παραγωγής. Πράγμα που σημαίνει ότι για να πάρει ο εργάτης το μεροκάματό του πρέπει να πετύχει το πλάνο παραγωγής. Έτσι, σε κάποιες περιπτώσεις οι εργάτες είναι υποχρεωμένοι να δουλεύουν πέραν της «κανονικής» βάρδιας,- στις Ε. Ο. Ζ. της Κίνας το μέσο ωράριο εργασίας κυμαίνεται από 54 έως 77 ώρες τη βδομάδα. ..». Πρέπει να τονιστεί ότι η πρακτική των ΕΟΖ σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο (π.χ. Πολωνία, Ρωσία, Σκόπια, Ντουμπάϊ, Αρμενία, κλπ) έχει αποδείξει ότι οι επιδιωκόμενοι στόχοι των χωρών δεν επιτυγχάνονται, επίσης να σημειωθεί ότι η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας παρατηρεί στην λειτουργία και δράση των ΕΟΖ διεθνώς την εφαρμογή ατομικών συμβάσεων εργασίας και την απαγόρευση του συνδικαλίζεσθε, στις περισσότερες ΕΟΖ διεθνώς επικρατεί εργασιακός μεσαίωνας, δηλαδή παραβίαση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, υποχρεωτικές υπερωρίες, εργασιακή ανασφάλεια, υποβαθμισμένες συνθήκες εργασίας.
Αυτό είναι – σε συντομία – το καθεστώς υπό το οποίο λειτουργούν οι Ειδικές Οικονομικές Ζώνες που επιδιώκουν να στήσουν και στη χώρα μας, εμείς σαν Εργατικό κέντρο θεωρούμε ότι ανοίγουμε την κερκόπορτα για την εφαρμογή της οδηγίας Μπολκεστάϊν, και να θέσουμε ένα ερώτημα ακόμη, εάν ένας επιχειρηματίας έρθει και στήσει μία επιχείρηση επεξεργασίας πυρηνικών αποβλήτων από ποιόν και πως θα ελέγχετε;
Η Αρχή γίνεται με δύο περιφέρειες, της Πελοποννήσου, και της περιφέρειας Αν. Μακεδονίας Θράκης, όπου οι παραγωγικοί φορείς, τάσσονται υπέρ της δημιουργίας μιας ΕΟΖ κατά δήλωση της προέδρου του Χρηματοοικονομικού Φόρουμ Θράκης, αλήθεια τι όργανο είναι το Χρηματοοικονομικό Φόρουμ Θράκης αιρετό; Θεσμικό; Ποιους εκπροσωπεί; από ποιους φορείς απαρτίζεται; Ας σημειωθεί πως τέτοια είναι η σπουδή του παραπάνω φορέα να απολαύσει τα οφέλη της ΕΟΖ, που έχει ήδη συνταχθεί και σχετική νομοτεχνική μελέτη από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Φόρουμ, που όλως τυχαίως είναι… Γερμανός.
ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΒΡΟΥ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΓΚΙΓΚΟΥΔΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ