Μια πρώτη αποτίμηση των αποτελεσμάτων της περιώνυμης νομοθετικής ρύθμισης στην Ανώτατη Παιδεία
Άρθρο του Στέλιου Παναγούτσου, Καθηγητή Ιατρικής ΔΠΘ, υποψήφιου βουλευτή Έβρου ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής
Στις 21/7/2022 ψηφίστηκε από τη Βουλή ο νόμος 4957 με τον βαρύγδουπο τίτλο: «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα». Με βάση το αφήγημα της κυρίας Κεραμέως: «Ο συγκεκριμένος νόμος αποτελεί ένα νόμο-πλαίσιο για την ανώτατη εκπαίδευση, ένα συνολικό πλέγμα ρυθμίσεων για τα ΑΕΙ που: κωδικοποιεί υφιστάμενη νομοθεσία, καθορίζει ένα σαφές νομικό πλαίσιο για ζητήματα που για χρόνια είχαν μείνει αρρύθμιστα, παρέχει νέες δυνατότητες στα Πανεπιστήμια, στους φοιτητές, στους πανεπιστημιακούς και στους πολίτες.»
Δυστυχώς για τα ΑΕΙ ο νόμος κατά την εφαρμογή του αποδείχθηκε ότι, ούτε νόμος πλαίσιο ήταν, ούτε κωδικοποιούσε νομοθεσία αλλά ούτε σαφές νομικό πλαίσιο αποτελούσε. Απόδειξη για τις παραπάνω διαπιστώσεις αποτελεί το γεγονός ότι συνεχώς μέχρι σήμερα από τα ΑΕΙ ζητούνται διευκρινήσεις για την εφαρμογή του και επίσης το γεγονός των έντεκα τροποποιήσεων σε ισάριθμους νόμους. Χαρακτηριστικό είναι ότι η πρώτη τροποποίηση έγινε στις 30/7/2022, 9 ημέρες μετά την δημοσίευσή του. Είναι ένας νόμος με 489 άρθρα, πολύ μακριά από τον όρο νόμος «πλαίσιο». Από την άλλη, παρά τα πολλά άρθρα του, είναι ασαφής και η εφαρμογή του δημιούργησε καθημερινά προβλήματα στη λειτουργία των ΑΕΙ.
Το βασικό πρόβλημα όμως του νόμου είναι οι διατάξεις που αφορούν τα συμβούλια διοίκησης, διατάξεις για τις οποίες είχε εξαρχής αντιρρήσεις η αντιπολίτευση αλλά και η ΠΟΣΔΕΠ. Αποτέλεσμα των διαδικασιών του νόμου είναι το αδιέξοδο στο οποίο βρέθηκαν τρία Πανεπιστημιακά ιδρύματα, από τα δέκα στα οποία έγιναν εκλογές με το νέο νόμο. Στα τρία αυτά ΑΕΙ δεν κατέστη δυνατό με την εφαρμογή του συγκεκριμένου νόμου να εκλεγεί το 11μελές Συμβούλιο Διοίκησης, το οποίο θα εκλέξει και τον Πρύτανη. Το Υπουργείο Παιδείας με εγκυκλίους, αποφάσεις, τροπολογίες προσπαθεί, μέχρι στιγμής ανεπιτυχώς, να λύσει το πρόβλημα, που το ίδιο δημιούργησε.
Ο νόμος 4957, με τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει δε νομίζω ότι θα μακροημερεύσει. Έτσι η κυρία Κεραμέως δεν θα πραγματοποιήσει το όνειρό της, το οποίο ήταν να μνημονεύεται στην ιστορία της πολιτικής της Παιδείας για το νόμο της. Και αυτό είναι λογικό διότι ο νόμος αυτός δεν προήλθε από διάλογο ούτε είχε τη συναίνεση όχι μόνο της αντιπολίτευσης αλλά ούτε καν όλων των φιλοκυβερνητικών πανεπιστημιακών. Οι νόμοι που αφορούν την Παιδεία θα πρέπει να έχουν πολυκομματική συναίνεση για να είναι εμβληματικοί. Τέτοιοι ήταν ο νόμος της πρώτης κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ (νόμος πλαίσιο 1268) αλλά και ο νόμος της τελευταίας κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ (νόμος Διαμαντοπούλου).
Συμπερασματικά, εάν στο νόμο αυτό προσθέσουμε και τον πολυδιαφημισμένο, αλλά απαράδεκτο, νόμο για την Πανεπιστημιακή Αστυνομία εύκολα συμπεραίνουμε ότι η τετραετής διακυβέρνηση της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία στέφθηκε από πλήρη αποτυχία για την Ανώτατη Παιδεία.