Γιάννης Ξανθούλης: νιώθω την ανάσα των προσώπων του βιβλίου στο σβέρκο μου…
Τον Γιάννη Ξανθούλη φιλοξενεί το thraki Νεα. Ο γνωστός και αγαπημένος συγγραφέας γεννημένος και μεγαλωμένος στην Αλεξανδρούπολη, μιλάει για την πόλη που αγάπησε, την Ορεστιάδα και φυσικά για το καινούργιο του βιβλίο «Ζωή μέχρι χθες» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.
Ο κ. Ξανθούλης απαντάει στις ερωτήσεις του Γιάννη Τομαδάκη, με τον οποίο συναντήθηκαν τυχαία σε μία επίσκεψή τους σε βιβλιοπωλείο της Ορεστιάδας.
Πολλοί λένε ότι η ζωή μέχρι χθες δεν είναι ποτέ ίδια με τη σημερινή ζωή.
Τελικά τι αλλάζει; Η ζωή, οι άνθρωποι, ο τρόπος που ζούμε τη ζωή ή ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε το χθες μας;
Tα πάντα αλλάζουν εκτός από τις ανθρώπινες αδυναμίες. Δηλαδή συναίσθημα και ασθένειες. Το βλέπουμε καθημερινά άσχετα αν το περίφημο όριο ζωής παρατάθηκε.
Το «…μέχρι χθες» στο μυθιστόρημά μου αφορά βέβαια την προσωπική περιπέτεια της ηρωίδας μου – μιας εβδομηντάχρονης γυναίκας με ταλαιπωρημένο παρελθόν- που αποφασίζει να φωτίσει τη ζωή της με αισιοδοξία. Όση ζωής της απόμεινε.
Στο τελευταίο σας βιβλίο δεν υπάρχει μόνο μία ανατροπή. Υπάρχουν ανατροπές που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον μέχρι την τελευταία σελίδα. Γιατί ένας συγγραφέας να θέλει να παρουσιάσει μία ανατρεπτική ιστορία που ίσως κάποτε υπήρχε;
Πόσο δύσκολο είναι ο έρωτας να παρουσιαστεί ως πάθος και το αντίστροφο;
Όταν γράφω κι αφού σιγά σιγά μπαίνω στα βάθη της ιστορίας συνήθως πιστεύω ότι είμαι ένα φιλότιμος ρεπόρτερ που παρακολουθεί κάτι απολύτως πραγματικό. Δηλαδή νιώθω την ανάσα των προσώπων του βιβλίου στο σβέρκο μου… οπότε συμπεριφέρομαι αναλόγως.
Η Αθήνα αλλάζει. Η Ελλάδα αλλάζει. Οι παλαιότεροι κάτοικοι της Αθήνας βιώνουν μέσα από το “Ζωή μέχρι χθες” κάποιες από τις αλλαγές. Πιστεύετε ότι ο αναγνώστης προσθέτει εικόνες στις λέξεις σας;
Και η Αθήνα όπως κι ολόκληρη η Ελλάδα διαφοροποιείται. Καινούργιες κοινωνικές τάξεις καταλαμβάνουν χώρο στα πράγματα, γειτονιές απαξιώνονται, παλιά «τζάκια» σβήνουν, νέες νευρώσεις προκύπτουν…. Όμως σε ένα βιβλίο ο συγγραφέας σίγουρα ζητά και τη συνεργασία του αναγνώστη κεντρίζοντάς του την φαντασία.
Στον καιρό του εγκλεισμού, προτιμώ το εγκλεισμός από το καραντίνα, χωρίς να ξέρω γιατί, ο κόσμος ίσως να διαβάζει λίγο περισσότερο. Ίσως να ξεκίνησε να διαβάζει. Εσείς διαβάζετε περισσότερο, γράφετε περισσότερο ή κάνετε κάτι που δεν έχετε κάνει ποτέ ξανά;
Ναι, ήταν πολύ ενθαρρυντικό που η κίνηση των βιβλίων ξεπέρασε την αρχική απαισιοδοξία και επιφύλαξη. Όσο για μένα θέλοντας και μη μπήκα σε ένα αυστηρό πρόγραμμα διαβάζοντας ή ασκούμενος. Το βιβλίο μου το τελείωσα τον Αύγουστο. Τώρα βοηθώ στην προώθησή του… Ο εγκλεισμός φυσικά και μου δημιούργησε προβλήματα. Το χειρότερο είναι που δεν μπορώ να ταξιδέψω.
Η Αλεξανδρούπολη είναι η πόλη σας. Η γενέθλια γη. Με τον Φάρο, που υπήρχε όταν ζούσατε στην πόλη, με τα πανεπιστήμια που δεν υπήρχαν στο παρελθόν και με τον ουρανό της να γίνεται ένα με το θρακικό πέλαγος. Τι ελπίζετε για την πόλη τα επόμενα χρόνια;
Έζησα σε μια διαφορετική Αλεξανδρούπολη των είκοσι χιλιάδων κατοίκων. Συχνά στα βιβλία μου κάνω αναφορές στην πόλη που γεννήθηκα αν και δεν είχα ιδιαίτερα κοινωνική ζωή. Εξάλλου οι πιο κοντινοί μου άνθρωποι δεν ζουν πια. Ωστόσο επιστρέφω στην Αλεξανδρούπολη και στον Έβρο που αγαπώ. Η πόλη σήμερα είναι αυτάρκης, έχει τη δική της κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα, έγινε πανεπιστημιούπολη αλλά μου είναι μάλλον άγνωστη αφού απουσιάζω πάνω από μισό αιώνα.
Αρκετά πιο πάνω, βρίσκεται μία άλλη αγαπημένη πόλη. Η νεότερη στην Ελλάδα. Δεν θα ξεχάσω ότι σε ανύποπτο χρόνο σας συνάντησα στο βιβλιοπωλείο Χαραλαμπίδης. Είναι γνωστή η αγάπη σας για το θέατρο και ακόμη γνωστότερο ότι οι άνθρωποι του θεατρικού εργαστηρίου “Διόνυσος” σας λατρεύουν. Πώς αισθάνεστε όταν επισκέπτεστε την Ορεστιάδα;
Ναι, την Ορεστιάδα την ανακάλυψα εκ νέου τα τελευταία είκοσι χρόνια. Και λόγω της νύφης μου, που ζει με τον γιο μου και τα παιδιά τους στη Νορβηγία και λόγω του αγαπημένου «Διόνυσου», που ξέρω πόσο μόχθο και επιμονή ανάλωσε για να γίνει ένα υποδειγματικό πολιτιστικό κέντρο όχι μόνο στον Έβρο αλλά πανελληνίως. Πραγματικά λυπάμαι που ενώ προγραμματίζαμε με τη σύζυγό μου να κάνουμε Χριστούγεννα στην Ορεστιάδα με τη συμπεθέρα μας Τζούλια Αραμπατζή ο κορωνοϊός μας τα χάλασε. Όμως… οψόμεθα.
Σας ευχαριστώ.
Σας ευχαριστώ και σας εύχομαι τα καλύτερα.