Του Νότη Μαριά*

Ενώ ο Ερντογάν εντείνει τις προκλήσεις φτάνοντας μέχρι του σημείου να δρομολογεί την μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί, ταυτόχρονα συνεχίζει να ροκανίζει τον πακτωλό των δισεκατομμυρίων ευρώ τα οποία ενθυλακώνει από την ΕΕ με τη σύμφωνη γνώμη και της Αθήνας.
Έτσι στο διάστημα 2007-2020 η Άγκυρα μόνο στο πλαίσιο της προενταξιακής βοήθειας (IPA) έχει λάβει 9,3 δις ευρώ σύμφωνα με ομολογία της ίδιας της Τουρκίας (Daily Sabah 14/5/2020). Αυτό σημαίνει κονδύλια ύψους περίπου 660 εκατ. ευρώ ετησίως κατά μέσο όρο τα οποία αξιοποιήθηκαν για την ενίσχυση σημαντικών τομέων της τουρκικής οικονομίας με έμφαση στον τομέα της ενέργειας και ιδίως των αγωγών φυσικού αερίου, στον τομέα των μεταφορών, του εμπορίου, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, του τουρισμού, της περιφερειακής ανάπτυξης κλπ. Στα κονδύλια αυτά θα πρέπει να προστεθούν τα δισεκατομμύρια ευρώ ως χαμηλότοκα δάνεια που έλαβε από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η οποία ενδεικτικά μόνο το 2014 χρηματοδότησε την Τουρκία με 2,1 δις ευρώ.
Επιπλέον η Τουρκία χρηματοδοτείται από τις Βρυξέλλες με τουλάχιστον 6 δις ευρώ για το δήθεν προσφυγικό τη στιγμή μάλιστα που όχι μόνο δεν λαμβάνει μέτρα αλλά το αντίθετο ενισχύει τα δουλεμπορικά κυκλώματα και γεμίζει τα νησιά του Αιγίου με χιλιάδες παράνομους μετανάστες οργανώνοντας ταυτόχρονα και αλλεπάλληλα «ντου» δήθεν προσφύγων στον Έβρο.
Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά οι Βρυξέλλες τελικά ετοιμάζονται να ενισχύσουν ξανά την Τουρκία με νέο πακτωλό χρημάτων.
Έτσι όπως ανακοίνωσε η Κομισιόν (ec.europa.eu 4/6/2020) σχεδιάζει άμεσα να ενισχύσει την Άγκυρα με 485 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση του δήθεν προσφυγικού, ενώ για την Ιορδανία και τον Λίβανο που πραγματικά σηκώνουν το βάρος του προσφυγικού διαθέτει συνολικά μόνο 100 εκατ. ευρώ. Με τον τρόπο αυτόν η ΕΕ στην ουσία επιβραβεύει την τουρκική εισβολή στη Συρία η οποία δημιούργησε νέα κύματα προσφύγων.
Επιπλέον η Άγκυρα ετοιμάζεται να καθίσει στο τραπέζι της διανομής και άλλων ευρωπαϊκών κονδυλίων τα οποία θα χορηγηθούν στην υπό ένταξη χώρες της ΕΕ.
Έτσι η Κομισιόν για την περίοδο 2021-2027 προβλέπει ως προενταξιακή βοήθεια για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και την Τουρκία 14,5 δις ευρώ. Μάλιστα αλλάζει και τη σχετική διαδικασία και για πρώτη φορά στο πλαίσιο της προενταξιακής βοήθειας δεν επιμερίζει τα σχετικά κονδύλια ανά χώρα αλλά τα διαθέτει εν συνόλω για όλες τις χώρες στη βάση ανταγωνιστικών προγραμμάτων τα οποία θα υποβάλλουν οι εν λόγω χώρες. Καθώς η τουρκική οικονομία ως μέγεθος και ισχύ έχει συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων υπό ένταξη χωρών αναμένεται να ενθυλακώσει πολύ περισσότερα κονδύλια από αυτά τα οποία θα έπαιρνε με την παλαιά μέθοδο.
Έτσι η Άγκυρα ετοιμάζεται «να καθίσει πρώτο τραπέζι πίστα» και για τον λόγο αυτόν, μετά την ανακοίνωση της Κομισιόν για το νέο πακέτο των 14,5 δις ευρώ για προενταξιακή βοήθεια της περιόδου 2021-2027, συγκάλεσε ήδη σύσκεψη όλων των τουρκικών υπουργείων υπό την προεδρία του αναπληρωτή υπουργού εξωτερικών και αρμόδιου για ευρωπαϊκής υποθέσεις Faruk Kaymakci προκειμένου να «καμακώσει» κυριολεκτικά το «ψητό» (Anadolu Agency 14/5/2020).
Τα ποσά αυτά και μάλιστα σε συνάλλαγμα έρχονται ως «μάννα εξ ουρανού» για την Τουρκία η οποία έχει βγει στη ζητιανιά προκειμένου να βρει ξένο συνάλλαγμα για να μην πτωχεύσουν οι χιλιάδες τουρκικές επιχειρήσεις οι οποίες χρωστάνε δις δολάρια στο εξωτερικό για δάνεια σε συνάλλαγμα. Μια κατάσταση η οποία επιδεινώνεται συνεχώς λόγω της πανδημίας η οποία έχει οδηγήσει σε μείωση των τουρκικών εξαγωγών αλλά και του τουρισμού που αποτελούν τους αιμοδότες σε ξένο συνάλλαγμα για την τουρκική οικονομία.
Όπως έχουμε αναλύσει σε προγενέστερα άρθρα μας η τουρκική οικονομία μόνο για το 2020 πρέπει να βρει περίπου 170 δις δολάρια προκειμένου να πληρώσει τα τοκοχρεολύσια του εξωτερικού της χρέους το οποίο είναι κυρίως ιδιωτικό (Capital.gr 3/5/2020).
Και όλα αυτά ενώ μειώνονται συνεχώς τα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας και συνεχίζεται η βουτιά της τουρκικής λίρας.
Όμως τα νέα ευρωπαϊκά κονδύλια των 14,5 δις ευρώ ως προενταξιακή βοήθεια για να εγκριθούν δεν αρκεί η πρόταση της Κομισιόν αλλά απαιτείται έκδοση απόφασης του Συμβουλίου Υπουργών της ΕΕ όπου η Ελλάδα στο συγκεκριμένο ζήτημα διαθέτει το δικαίωμα βέτο.
Για τον λόγο αυτόν η Αθήνα μπορεί και πρέπει να στείλει ένα αποφασιστικό μήνυμα στην Άγκυρα και να μπλοκάρει την έγκριση των κονδυλίων αυτών το μέγιστο μέρος των οποίων ετοιμάζεται να ξεκοκαλίσει κυριολεκτικά ο ανάλγητος Ερντογάν.
Γι΄ αυτό λοιπόν κύριοι της κυβέρνησης κόψτε το ευρωπαϊκό χρήμα από τον Ερντογάν.
Μόνο έτσι θα αναγκαστεί να μαζευτεί. Διαφορετικά και το χρήμα της ΕΕ θα βάλει στην τσέπη και θα γίνει ακόμη πιο προκλητικός και επιθετικός.

*Ο Νότης Μαριάς είναι πρόεδρος του κόμματος ΕΛΛΑΔΑ- Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής