Ερώτηση με θέμα: «Εργασιακή επισφάλεια και διακρίσεις σε βάρος των συμβασιούχων σχολικών καθαριστριών», κατέθεσαν προς τον υπουργό εσωτερικών βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.
Η ερώτηση που υπογράφει και ο βουλευτής Έβρου του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Ρίζος αναλυτικά:
Σε ένα ιδιότυπο εργασιακό καθεστώς εκμετάλλευσης βρίσκονται οι συμβασιούχες σχολικές καθαρίστριες σε όλη την χώρα, οι οποίες επί δεκαετίες συνάπτουν ολιγόμηνες συμβάσεις, με αβεβαιότητα για την ανανέωσή τους κάθε νέο σχολικό έτος.
Τα προβλήματα του συγκεκριμένου κλάδου είναι χρόνια και σωρευμένα λ.χ. καθεστώς υποαμοιβής, καθυστέρηση καταβολής δεδουλευμένων, μη τήρηση των προβλεπόμενων όρων των συμβάσεων, λήψη άδειας με την προϋπόθεση της αναπλήρωσής τους κ.α.
Είναι εντυπωσιακό ότι πανελλαδικά οι συμβασιούχες εργαζόμενες στον χώρο της καθαριότητας των σχολείων ανέρχονται στις 9.500 καλύπτοντας σχεδόν το 80% του συνόλου των εργαζομένων στην σχολική καθαριότητα (δηλαδή, μόνο ένα ποσοστό της τάξης του 20% εργάζονται με συμβάσεις αορίστου χρόνου ή έχουν οργανικές δημόσιες θέσεις). Συνεπώς, ένας μεγάλος αριθμός εργαζομένων αντιμετωπίζει την εργασιακή επισφάλεια και το φάσμα της ανεργίας διαρκώς.
Οι συγκεκριμένες/οι συμβασιούχοι συνάπτουν συμβάσεις με τον Πρόεδρο της εκάστοτε σχολικής επιτροπής του δήμου/ της περιφέρειας στην οποία ανήκει και η σχολική δομή στην οποία εργάζονται.
Οι εν λόγω συμβάσεις χρηματοδοτούνται από το Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης (ν.π.ι.δ. εποπτευόμενο από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων).Η χρηματοδότηση των σχολικών επιτροπών σε ό,τι αφορά τις συμβάσεις καθαριότητας των σχολικών μονάδων και οι σχετικές πίνακες είναι αναρτημένα και στον σχετικό ιστότοπο του Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.:
Ωστόσο, τα προβλήματα, όπως ιδίως τίθενται από το Σωματείο Συμβασιούχων Σχολικών Καθαριστριών Βορείου Ελλάδος χρονίζουν και διογκώνονται σε βάρος όλου του κλάδου.
Αρχικά ως προς την καταβολή των δεδουλευμένων συμβαίνει το εξής παράδοξο: ενώ είναι ενταγμένες στην Ενιαία Αρχή Πληρωμών, καθώς χρηματοδοτούνται από το ΙΝΕΔΙΒΙΜ στις Σχολικές Επιτροπές των δήμων- οι πιστώσεις φθάνουν μόνο τρεις φορές τον χρόνο (ενδεχομένως και δύο).
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δεδουλευμένα του πρώτου τριμήνου καταβάλλονται μετά τα Χριστούγεννα, του δεύτερου μετά το Πάσχα και του τρίτου τον Αύγουστο. Μάλιστα, τον Φεβρουάριο του 2018 (ΦΕΚ 310/τ.Β’/2.2.2018), με σχετική απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών επήλθε Τροποποίηση της αριθμ. 8440/2011 (Β΄ 318) υπουργικής απόφασης «Καθορισμός λειτουργίας των σχολικών επιτροπών και ρύθμιση οικονομικών θεμάτων αυτών», χωρίς όμως πρακτικά να έχει επέλθει εξυγίανση προς όφελος της έγκαιρης καταβολής των δεδουλευμένων στις συμβασιούχες καθαρίστριες.
Το καλοκαίρι του 2018 και ενόψει της έναρξης της νέας σχολικής περιόδου και της υπογραφής των συμβάσεων μίσθωσης έργου, δόθηκε οδηγία να καταρτιστούν διετείς συμβάσεις για τα σχολικά έτη 2018-2019 και 2019-2020. Ο σχετικός νόμος 4547/2018 για την «Αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις», ορίζει στο άρθρο 115 παρ.1. «Καθαρισμός σχολείων με συμβάσεις μίσθωσης έργου σε περιπτώσεις ανεπάρκειας του τακτικού προσωπικού» ότι: «1. To πρώτο εδάφιο της περίπτωσης α΄ της παρ. 5 του άρθρου 113 του ν. 1892/1990 (Α΄ 101) αντικαθίσταται ως εξής: «Μέχρι τη λήξη της ισχύος της Π.Υ.Σ. 33/2006, ο καθαρισμός των σχολείων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, όταν οι ανάγκες τους δεν καλύπτονται από το προσωπικό καθαριότητας που υπηρετεί σε οργανικές θέσεις, μπορεί να ανατίθεται σε καθαριστές – καθαρίστριες με συμβάσεις μίσθωσης έργου, διάρκειας δύο (2) διδακτικών ετών.». Ωστόσο τα παραπάνω προβλεπόμενα δεν τηρήθηκαν παρά μόνον σε ελάχιστους δήμους της χώρας.
Οι περισσότερες εξ’ αυτών εξακολουθούν να εργάζονται για πολλές δεκαετίες ως ολιγόμηνες συμβασιούχες σχολικές καθαρίστριες καθώς το ισχύον νομικό πλαίσιο, αλλά και οι προβλέψεις – όροι στις συμβάσεις που συνάπτουν δεν επιτρέπουν να μετατραπούν σε αορίστου χρόνου, παρότι είναι προφανές ότι καλύπτουν διαρκείς και πάγιες ανάγκες σε έναν ιδιαίτερα ευαίσθητο χώρο, όπως είναι τα σχολεία όλων των βαθμίδων.
Επιπρόσθετα ο κλάδος των συμβασιούχων στη σχολική καθαριότητα εξαιρείται από τα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα. Στο καθεστώς ΒΑΕ έπαψαν να εντάσσονται από το 2012, όπου με την τότε σχετική ρύθμιση (νέος πίνακας ΒΑΕ του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης) και τη διευκρινιστική εγκύκλιο (27/2012 της Γενικής Διεύθυνσης Ασφαλιστικών Υπηρεσιών ΙΚΑ) προβλεπόταν συγκεκριμένο εισοδηματικό –κατώτατο-όριο μηνιαίων αποδοχών για την ένταξη εργαζομένων στα ΒΑΕ, υψηλότερο από τις απολαβές των καθαριστριών (το ποσό ανερχόταν στα 672ευρώ!). Σε συναφές δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών, «εκμετάλλευση και ομηρία για τις σχολικές καθαρίστριες» του Στέργιου Ζιαμπάκα στις 21.11.2018 επισημαίνεται χαρακτηριστικά: «Αμείβονται με 33 ευρώ/μήνα μεικτά (26 ευρώ/μήνα καθαρά) για κάθε αίθουσα διδασκαλίας που καθαρίζουν, ασχέτως ωραρίου. Οι 18 αίθουσες είναι ο μέγιστος αριθμός. Όμως, δεν προσμετρώνται σε αυτές οι κοινόχρηστοι χώροι (π.χ. γυμναστήρια, αίθουσες φυσικής κ.λπ.) των σχολείων από τους οποίους προσθέτουν μόλις 2 ευρώ/αίθουσα». (ηλεκτρονική έκδοση).
Ακόμη, υπάρχει ειδική πρόβλεψη για την χορήγηση Μέσων Ατομικής Προστασίας, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 3 της παρ. 97 του νόμου 4483/2017 όπου ορίζεται ότι: «Οι εργαζόμενοι με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, καθώς και οι συμβασιούχοι μίσθωσης έργου των Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών που απασχολούνται στις εργασίες που αναφέρονται στην με αριθμό 53361/11.10.2006 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομίας και Οικονομικών και Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας (Β΄ 1503), όπως ισχύει, δικαιούνται των αντίστοιχων Μ.Α.Π., με τους όρους και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στην εν λόγω κοινή υπουργική απόφαση».
Τα εν λόγω μέσα τα δικαιούνται όλοι ανεξαιρέτως οι συμβασιούχοι μίσθωσης έργου -χωρίς διάκριση- και μάλιστα τα κονδύλια αυξήθηκαν ανερχόμενα στο ποσό των 28εκ. ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη τις διογκούμενες ανάγκες και τις υποχρεώσεις των δήμων για κάλυψη των ΜΑΠ και του γάλακτος των καθαριστριών με σύμβαση μίσθωσης έργου. Ωστόσο, και σύμφωνα με τα όσα επισημαίνει το Σωματείο Καθαριστριών Βορείου Ελλάδος, συχνά τα ΜΑΠ δεν τους καταβάλλονται με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται ακόμη περισσότερο η επιβίωσή τους, καθώς καλύπτουν βασικές και ζωτικής σημασίας ανάγκες για τις ίδιες και τις οικογένειές τους, στις οποίες δεν μπορούν διαφορετικά να ανταπεξέλθουν λόγω του χαμηλού μισθού τους.
Επειδή η προστασία της εργασίας, της αξιοπρέπειας και της ασφάλισης είναι συνταγματικά κατοχυρωμένα και αναφαίρετα δικαιώματα όλων, ανεξαρτήτως του είδους εργασιακής σχέσης με την οποίο προσφέρουν τις υπηρεσίες τους.
Επειδή η ίση μεταχείριση και αποφυγή διακρίσεων προβλέπεται σε διεθνείς συνθήκες, αλλά και στην εσωτερική συνταγματική έννομη τάξη.
Επειδή οι συμβασιούχες εργαζόμενες στο χώρο της σχολικής καθαριότητας καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες και ωστόσο βρίσκονται σε επισφαλές εργασιακό καθεστώς.
Επειδή η κατάρτιση Πρότυπης Σύμβασης Διετίας είναι υποχρεωτική για όλον τον κλάδο των συμβασιούχων σχολικών καθαριστριών.
Επειδή, το τελευταίο χρονικό διάστημα παρατηρούνται προσπάθειες προς την κατεύθυνση της βελτίωσης του εργασιακού καθεστώτος των συμβασιούχων σχολικών καθαριστριών.
Ερωτάται ο κ. υπουργός:
Τι μέτρα προτίθενται να λάβει προκείμενου να αποκατασταθούν οι χρόνιες εργασιακές αδικίες σε βάρος των συμβασιούχων σχολικών καθαριστριών;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Παρασκευόπουλος Νικόλαος

Αντωνίου Χρήστος

Γεννιά Γεωργία

Γκιόλας Ιωάννης

Ζεϊμπέκ Χουσεΐν

Θελερίτη Μαρία

Θηβαίος Νικόλαος

Θραψανιώτης Εμμανουήλ

Ιγγλέζη Αικατερίνη

Καββαδία Αννέτα

Καραγιαννίδης Χρήστος

Καρασαρλίδου Ευφροσύνη (Φρόσω)

Καστόρης Αστέριος

Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)

Κουράκης Αναστάσιος (Τάσος)

Κυρίτσης Γεώργιος

Μανιός Νικόλαος

Μιχαλίδης Ανδρέας

Μορφίδης Κωνσταντίνος

Μπαλαούρας Γεράσιμος (Μάκης)

Μπαλτάς Αριστείδης

Μπαλωμενάκης Αντώνης

Πρατσόλης Αναστάσιος (Τάσος)

Ρίζος Δημήτριος

Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)

Σταμπουλή Αφροδίτη

Συρίγος Αντώνιος

Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος

Φίλης Νικόλαος

Χριστοδουλοπούλου Αναστασία (Τασία)

Ψυχογιός Γεώργιος