Του Νίκου Παπανικολόπουλου
(Με αφορμή ένα σχέδιο νόμου που τα αφορά)

Για πολλά χρόνια, Τοπικοί Άρχοντες με πρωταγωνιστές το Δήμο και τον ΟΛΑ ΑΕ μοιράζουν «ευχολόγια» για την Αλεξανδρούπολη : ‘Ανάπτυξη λιμένα’, ‘κόμβος συνδυασμένων μεταφορών’, ‘διεθνές εμπορευματικό κέντρο’, ‘κέντρο αγωγών και δικτύων ενέργειας’ και τα παρόμοια…
Όλα αυτά, εκτός από τις υπάρχουσες υποδομές του λιμανιού, προϋποθέτουν και άλλα, αλλά κυρίως τη σύνδεσή του με την «Εγνατία οδό», με το (μελλοντικό) εμπορευματικό κέντρο στην περιοχή Απαλού, έκτασης περίπου 550 στρ., ιδιοκτησίας Δήμου Αλεξανδρούπολης και την αξιοποίηση της έκτασης των 250 στρ. περίπου των «Μαϊστριανών» που συνορεύουν ανατολικά με τη (νόμιμη) χερσαία ζώνη του λιμένα.
Μετά τα «μνημόνια» και την οικονομική αδυναμία του Κράτους για επενδύσεις, απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη του λιμανιού, είναι να βρεθούν ιδιώτες επενδυτές. Από το 2011, το ΤΑΙΠΕΔ αφού πήρε τις μετοχές των Οργανισμών Λιμένα ΑΕ ανέλαβε και την ευθύνη της αξιοποίησής τους με την παραχώρησή τους σε ιδιώτες επενδυτές.
Το σχέδιο νόμου «Για την κύρωση των Συμβάσεων Παραχώρησης που συνήφθησαν μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και των Οργανισμών Λιμένων Α.Ε. και άλλες διατάξεις», τέθηκε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση (http://www.opengov.gr/ynanp/?p=1207) από 29/10/2018 μέχρι 15/11/2018, σκοπεύοντας να ρυθμίσει την προσέλκυση επενδυτών με εξειδικευμένη εμπειρία, που θα φέρουν την στοχευμένη ανάπτυξη των υπο-παραχωρούμενων λιμενικών δραστηριοτήτων στα 10 περιφερειακά λιμάνια μεταξύ των οποίων και της Αλεξανδρούπολης.
Εδώ όμως υπάρχει για πολλά χρόνια μια εκκρεμότητα. Είναι τα ‘Μαϊστριανα’.
Αν και στις ερωτήσεις που έγιναν στη Βουλή, για αυτές τις ιδιωτικές εκτάσεις, τον Αύγουστο του 2008, από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, ΝΤΟΛΙΟ Γεώργιο και ΤΣΟΥΡΗ Ελπίδα, και το Φεβρουάριο του 2014 από τον βουλευτή των ΑΝΕΛ, ΟΥΖΟΥΝΙΔΗ Μαρίνο, η απάντηση – δεν μπορούσε να είναι διαφορετική – ήταν : «Σύμφωνα την παρ. 1 του άρθρου 22 του Ν.2971/2001 « οι χώροι και όλα εν γένει τα κτήματα που περιλαμβάνονται στη ζώνη λιμένα είναι κοινόχρηστα δημόσια κτήματα και ανήκουν στο Δημόσιο κατά κυριότητα, η χρήση όμως και η εκμετάλλευση τους ανήκει στον οικείο φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα. Αν στη ζώνη λιμένα περιλαμβάνονται ιδιωτικά κτήματα, απαλλοτριώνονται αναγκαστικά για λόγους δημοσίας ωφέλειας υπέρ τον Δημοσίου με δαπάνες του αρμοδίου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα και σε περίπτωση αδυναμίας του με δαπάνες του Δημοσίου», ΟΛΑ ΑΕ και Δημόσιο δεν έκαναν τίποτα.
Σήμερα, το θέμα των «Μαϊστριανών», έρχεται για μια ακόμη φορά στην επικαιρότητα, με αφορμή το προαναφερθέν σχέδιο νόμου.
Κι αυτός είναι ο λόγος που τίθενται προβληματισμοί και ερωτήματα όπως :
Είναι αναγκαία ή όχι η έκταση των «Μαϊστριανών» για την ανάπτυξη του λιμανιού που χρόνια προσδοκά η τοπική κοινωνία ;
Αν όχι, παραμένουμε στην από το 1966 καθορισμένη «χερσαία ζώνη λιμένα» Αλεξανδρούπολης (ΦΕΚ 447 Β/27-5-1966 και ΦΕΚ 1447 Β/22-10-2001) χωρίς τα «Μαϊστριανά».
Πως είναι δυνατόν η έκταση αυτή να περιλαμβάνεται στο master plan του λιμανιού χωρίς να έχει προβλεφτεί η αποζημίωση των ιδιοκτητών τους ;
Μήπως από το ίδιο το σχέδιο νόμου διαγράφονται τα «Μαϊστριανά» από τον μελλοντικό σχεδιασμό επειδή δεν υπάρχουν χρήματα για αποζημίωση ;
Διαφορετικά τι νόημα έχει η αναφορά στο σχέδιο νόμου (βλέπε άρθρο 1παρ.1Α) της από 21-03-2003 Σύμβασης Παραχώρησης, μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης ΑΕ, στην οποία δεν υπήρχαν τα «Μαϊστριανά» ;
Ποιος θα μας απαντήσει ;
Γιατί η διοίκηση του ΟΛΑ ΑΕ το 2008 συμπεριέλαβε στη Χερσαία Ζώνη Λιμένα την έκταση των «Μαϊστριανών», παρά το γεγονός ότι το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας με το αριθ. 8116.3/Φ.3/02/02-6-2008 έγγραφό του στον ΟΛΑ ΑΕ, συναινούσε μόνο υπό την προϋπόθεση υλοποίησης των απαλλοτριώσεων σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 22 του Ν.2971/2001 ;
Τι έκαναν οι διοικήσεις του ΟΛΑ ΑΕ και του Δήμου Αλεξανδρούπολης, από το 2008 και μετά ;
Ποια θέση πήραν για τα «Μαϊστριανά» από το 2008 και μετά, οπότε πρόεκυψε το πρόβλημα, ο ΟΛΑ ΑΕ και ο Δήμος Αλεξανδρούπολης ;
Σε τι ενέργειες προέβηκαν προς το ΤΑΙΠΕΔ από το 2011 και μετά, οπότε αυτό έγινε ουσιαστικά ιδιοκτήτης του λιμανιού ;
Θα είναι αυτά, «προίκα» στον υποψήφιο μελλοντικό επενδυτή ή θα πρέπει αυτός να τα αγοράσει από τους ιδιοκτήτες τους ;
Είναι δυνατόν να φτάνουμε στις περιβόητες διαδικασίες των υπο-παραχωρήσεων του λιμένα που σημαίνει τον ερχομό επενδυτών χωρίς να έχει λυθεί η αποζημίωση των ιδιοκτητών όταν εκτός από το άρθρο 22 του Ν.2971/2001, και το ίδιο το Σύνταγμα της Ελλάδος (άρθρο 17) αναφέρει ότι «Κανένας δεν στερείται την ιδιοκτησία του, παρά μόνο για δημόσια ωφέλεια….και πάντοτε αφού προηγηθεί πλήρης αποζημίωση…» .

Αλεξανδρούπολη Νοέμβριος 2018

Ο Νίκος Παπανικολόπουλους είναι Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)