παπανικολόπουλοςΤου Νίκου Παπανικολόπουλου*
Ιστορικό
Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας στην Ελλάδα (αρχικά με τους Ν. 2773/1999 και 3428/2005 – Κ.Ο 2003/55/ΕΚ και στη συνέχεια με το Ν. 4001/2011 – Κ.Ο 2009/72/ΕΚ), έδωσε τη δυνατότητα ιδιωτικές εταιρείες, να συμμετέχουν σε δραστηριότητες προμήθειας, μεταφοράς, διανομής, αποθήκευσης, υγροποίησης ή αεριοποίησης του φυσικού αερίου.
Τον Απρίλιο του 2010, με την έγκριση του «Κανονισμού χορήγησης αδειών φυσικού αερίου» (ΦΕΚ 464 Β/2010), η εταιρεία GASTRADE ΑΕ, υπέβαλλε (17-12-2010) αίτηση για χορήγηση άδειας Ανεξάρτητου Σταθμού Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ) στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης.
Το καλοκαίρι του 2011, η Ρυθμιστική Αρχή Ενεργείας (ΡΑΕ) και το Υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΚΑ), έδωσαν τις πρώτες εγκρίσεις τους.
Το Σεπτέμβριο του 2012, η GASTRADE ΑΕ, κατέθεσε τη ΜΠΕ του έργου στο ΥΠΕΚΑ για έγκριση.
Το Δεκέμβριο του 2012, το Δημοτικό Συμβούλιο Αλεξανδρούπολης και το Περιφερειακό Συμβούλιο ΑΜΘ ενέκριναν την ΜΠΕ.
Το Μάρτιο του 2013, μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών, η ΜΠΕ εγκρίθηκε και εκδόθηκε η αριθ. 181707/27-3-2013 Απόφαση ΥΠΕΚΑ «Έγκριση ΜΠΕ για εγκατάσταση και λειτουργία του έργου «ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ (ΑΣΦΑ) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ».
Τον Οκτώβριο του 2013, από την Ε.Ε εντάχτηκε στον κατάλογο των έργων
«Κοινού Ενδιαφέροντος» (PCI – Project of Common Interest – Κανονισμός Ε.Ε. 347/2013 και 1316/2013).
Το Νοέμβριο του 2014, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έγινε η οριστική επιλογή για να χρηματοδοτηθεί η Μελέτη Βασικού Σχεδιασμού του (Front-End Engineering and Design -FEED).
Το έργο παρουσιάστηκε στο κοινό της Αλεξανδρούπολη τουλάχιστον τέσσερις φόρες. Σε εκδήλωση του Ο.Λ.Α Α.Ε (12-12-2011), στο Δημοτικό Συμβούλιο Αλεξανδρούπολης (6-2-2012), σε εκδήλωση της Ένωσης Πολιτών ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΡΑΚΗΣ (19-3-2012), σε εκδήλωση της Δημοτικής Παράταξης ΑΝΑΣΑ (8-12-2014) και συζητήθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο Αλεξανδρούπολης (29-2-2016) μετά από αίτημα πολιτών.
Σκοπιμότητα και κόστος του έργου
Το έργο θα λειτουργεί ως τερματικός σταθμός εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου, το οποίο μετατρεπόμενο σε φυσικό αέριο, θα ενισχύει το δίκτυο φυσικού αερίου που ήδη διέρχεται από τον Έβρο.
Το ύψος της επένδυσης αναμένεται να φτάσει τα 300.000.000 ευρώ, λαμβανομένου υπόψη ότι μόνο το κόστος της πλωτής εγκατάστασης FSRU – Floating Storage and Regasification Unit, ξεπερνά τα 200.000.000 ευρώ.
Η αρχική δυναμικότητα του ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης, προβλέπεται να είναι παροχή 2,6 δις κυβικών μέτρων το χρόνο, με τεχνική δυνατότητα, ανάλογα με την υπάρχουσα ζήτηση, να φτάνει μέχρι τα 6,1 δις κυβικά μέτρα.

Κύρια χαρακτηριστικά του έργου
Ο ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης θα εγκατασταθεί στη θαλάσσια περιοχή 17,6 χλμ ΝΔ του λιμένα Αλεξανδρούπολης και 10 χλμ νότια του λιμενίσκου Μάκρης και θα περιλαμβάνει, από πλευράς περιβαλλοντικών επιπτώσεων, τέσσερα επιμέρους έργα :
(α) Πλωτή εγκατάσταση, διαστάσεων 300Χ50 μ, με πολλαπλές χρήσεις
• Προσέγγιση πλοίων τύπου LNG, προς εκφόρτωση.
• Αποθήκευση 135.000-170.000 κυβικών μέτρων Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου.
• Μονάδα μετατροπής του, από υγρή σε αέριο μορφή, με λειτουργία τεσσάρων υπο-μονάδων.
• Ελικοδρόμιο.

(β) Υποθαλάσσιο αγωγό 30’’, μήκους περίπου 25 χλμ.
(γ) Χερσαίο αγωγό 30’’, μήκους περίπου 5 χλμ.
(δ) Μετρικό Σταθμό στην Αμφιτρίτη, όπου ο αγωγός θα ενσωματώνεται
στο εθνικό δίκτυο μεταφοράς φυσικού αερίου.

Απαγορεύσεις και περιβαλλοντικοί κίνδυνοι
Σύμφωνα με την ΜΠΕ, θα απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα (αλιεία, κυκλοφορία σκαφών κλπ) γύρω από την πλωτή εγκατάσταση και σε απόσταση 800 μέτρων.
Σύμφωνα με το άρθρο 231 του Γενικού Κανονισμού Λιμένα Αλεξανδρούπολης, θα απαγορεύεται απόλυτα η αλιεία με κάθε μέσο σε απόσταση μικρότερη των πεντακοσίων (500) μέτρων κατά μήκος του υποθαλάσσιου αγωγού σε μήκος περίπου 25 χλμ.
Πρόσθετα προληπτικά και απαγορευτικά μέτρα θα αποφασιστούν από τις συναρμόδιες Τοπικές Αρχές (Λιμεναρχείο, Πυροσβεστική Υπηρεσία κλπ), στα πλαίσια του Σχεδίου Πολιτικής Προστασίας «Ξενοκράτης», για την προστασία της ανθρώπινης ζωής, της υγείας, της περιουσίας των πολιτών, και φυσικά την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Το Γενικό Σχέδιο «Ξενοκράτης» έχει συνταχτεί από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ) με την Υ.Α. 1299/2003 (ΦΕΚ 423 Β΄/10-4-2003). Αναθεωρήθηκε και συμπληρώθηκε με την Υ.Α. 3384/2006 (ΦΕΚ 776 Β΄//28-6-06) και ειδικά και τοπικά σχέδια εκπονούνται κατά περίπτωση.
Ένα επιπλέον σημαντικό στοιχείο είναι ότι η πλωτή εγκατάσταση υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη νομοθεσία της Ε.Ε. θεωρείται επικίνδυνη εγκατάσταση και προβλέπεται λήψη ειδικών μέτρων, τα οποία καθορίζονται στην Κοινοτική Οδηγία, γνώστη ως «Οδηγία Σεβέζο».
Στις 10 Ιουλίου του 1976 το Σεβέζο έγινε συνώνυμο της περιβαλλοντικής καταστροφής όταν από εργοστάσιο της φαρμακοβιομηχανίας Hoffman – Roche διέρρευσε διοξίνη. Λόγω του ατυχήματος αυτού, από την Ευρωπαϊκή Ένωση ψηφίστηκε μία Οδηγία για την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων σχετιζόμενων με επικίνδυνες ουσίες, γνωστή ως Οδηγία SEVESO. Η Οδηγία αυτή τροποποιήθηκε αρκετές φόρες.

Για τον ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης, έχοντας υπόψη ότι :

(i) Το Μάρτιο του 2013, που εγκρίθηκε η ΜΠΕ ίσχυε η «Οδηγία Σεβέζο ΙΙ».
(ii) Η εγκατάσταση δεν έχει ξεκινήσει τη λειτουργία της και
(iii) Από 17-2-2016 ισχύει η «Οδηγία Σεβέζο ΙΙΙ» η οποία ενσωματώθηκε στο εθνικό μας Δίκαιο με την ΚΥΑ 172058/11-2-2016 (ΦΕΚ 354 Β/17-2-2016).

Έχουν αλλάξει τα δεδομένα βάσει των οποίων εγκρίθηκε η ΜΠΕ το Μάρτιο του 2013 και απαιτείται πλέον επικαιροποίησή της.

Αλεξανδρούπολη Μάρτιος 2016
*Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)