Η πορεία των μάγων
Του Αρχιμ. Ειρηναίου Λαφτσή, Πρωτοσυγκέλλου Ι.Μητροπόλεως Αλεξανδρουπόλεως
Τις άγιες ημέρες των Χριστουγέννων, το ερώτημα που απευθύνουν πολλοί χριστιανοί αφορά στον χρόνο που έκαναν οι μάγοι να πάνε στην Βηθλεέμ για να προσκυνήσουν τον νεογέννητο Χριστό.
Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος γραφεί ότι οι Μάγοι ήρθαν από τις χώρες της Ανατολής στα Ιεροσόλυμα και βρήκαν στην οικία το παιδίο με την μητέρα του Μαρία[1]. Ο Ευαγγελιστής Λουκάς αναφέρει ότι οι Ποιμένες βρήκαν τον νεογέννητο Χριστό σπαργανωμένο στη φάτνη με την Παναγία και τον Ιωσήφ[2]. Επίσης Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος μας αναφέρει ότι ο Ηρώδης όταν κατάλαβε ότι τον ξεγέλασαν οι μάγοι οργίστηκε και έστειλε τους στρατιώτες για να σφάξουν όλα τα παιδιά που ήταν στην Βηθλεέμ και στην γύρω περιοχή της από δυο ετών και κάτω. Σύμφωνα με τον χρόνο τον οποίο εξακρίβωσε από τους Μάγους[3]. Από αυτά τα στοιχεία των Ευαγγελίων καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει χρονική απόσταση από την γέννηση του Χριστού, την προσκύνηση των Ποιμένων και την προσκύνηση των Μάγων. Δεν συμπίπτει χρονικά η μια επίσκεψη με την άλλη, όπως μας το παρουσιάζει η παράσταση της εικόνας της γεννήσεως του Χριστού. Οι Ποιμένες ήταν κοντά και μόλις έλαβαν το μήνυμα του αγγέλου επισκέφτηκαν το θείο βρέφος. «Ἰδοὺ γὰρ εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην, ἥτις ἔσται παντὶ τῷ λαῷ, ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτήρ»[4]. Οι Μάγοι, όμως, από την στιγμή που δια του θαυμαστού αστέρος έμαθαν το γεγονός της γεννήσεως έως ότου φτάσουν στην Βηθλεέμ χρειάστηκαν περίπου δύο χρόνια. Το βέβαιο είναι πως η αγία οικογένεια είχε φύγει από το σπήλαιο και διέμενε σε σπίτι. Γι’ αυτό και ο Ευαγγελιστής Ματθαίος αναφέρει: «…καὶ ἐλθόντες εἰς τὴν οἰκίαν εἶδον τὸ παιδίον μετὰ Μαρίας τῆς μητρὸς αὐτοῦ»[5].
Η γέννηση του Χριστού συμπίπτει με την εμφάνιση του αστέρος. Αυτό το αναφέρουν όλοι οι ερμηνευτές. Όταν έφτασαν οι μάγοι στα Ιεροσόλυμα είπαν: «εἴδομεν γὰρ αὐτοῦ τὸν ἀστέρα ἐν τῇ ἀνατολῇ καὶ ἤλθομεν προσκυνῆσαι αὐτῷ»[6].
Φανταστείτε πόσο μεγάλη διαδρομή είναι τα 1500 περίπου χιλιόμετρα από την Περσία μέχρι την Βηθλεέμ με τα μέσα της εποχής εκείνης. Όταν ο Ηρώδης κάλεσε κρυφά τους Μάγους εξακρίβωσε από αυτούς τον χρόνο της γεννήσεως του Χριστού σύμφωνα με την εμφάνιση του αστέρος στους Μάγους.
Οι μάγοι ταξιδεύουν δυο χρόνια περίπου για να προσκυνούν τον Χριστό. Γι’ αυτό και ο Ηρώδης δίνει εντολή στους στρατιώτες να σφαγιάσουν τα παιδιά από δυο χρονών και κάτω[7]. Το διάστημα αυτό μπορεί και να ήταν λιγότερο των δυο χρονών όμως ο Ηρώδης για να είναι σίγουρος ότι θα εξοντώσει το θειο βρέφος δίνει εντολή να σφαγιαστούν από δυο χρονών και κάτω. Πόση αποστροφή μας προκαλεί η κτηνωδία του Ηρώδη και πόσο θαυμασμό μας δημιουργεί η επιμονή των Μάγων; Ξεκινούν το ταξίδι τους διασχίζοντας την καυτή έρημο την ημέρα και κινδυνεύοντας από το κρύο και τα αγρίμια τη νύχτα. Κι όμως δεν σταμάτησαν πουθενά, ούτε στις ειρωνείες των ανθρώπων, ούτε στην αβεβαιότητα του αστέρα που κάποιες στιγμές, και μάλιστα στην πιο κρίσιμη, εξαφανίζεται.
Και γεννιέται το ερώτημα: και που τους οδηγεί το αστέρι; Τους οδηγεί σε μια άσημη οικογένεια, σε ένα φτωχικό κατάλυμα μπροστά σ’ ένα νήπιο. Τίποτα το εντυπωσιακό. Οι σοφοί της εποχής εκείνης γονατίζουν μπροστά σ’ εκείνον που «ἀλλ’ ἑαυτὸν ἐκένωσε μορφὴν δούλου λαβών»[8]. Του προσφέρουν τρία δώρα, όπως μας αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος, «Χρυσόν και Λίβανον και Σμύρναν»[9]. Χρυσό επειδή αναγνώρισαν στο Θείο βρέφος την Βασιλική του ιδιότητα. Μια βασιλεία όμως που δεν έχει ούτε τοπικά ούτε χρονικά όρια, μια Βασιλεία που ο θρόνος εδρεύει στην καρδιά του καθενός μας που θέλει να λέγεται δούλος Του. Προσέφεραν Λίβανο επειδή πίστεψαν στην Θεϊκή του καταγωγή. Προσκυνούν τον παντοδύναμο Θεό που ήρθε ως ανίσχυρος άνθρωπος με μοναδικό σκοπό να ανεβάσει στον ουρανό τον αδύναμο άνθρωπο και να τον κάνει μέρος του παντοδύναμου Θεού. Του δωρίζουν Σμύρνα προφητεύοντας στην ουσία την πορεία του βρέφους που ήρθε στον κόσμο για να πεθάνει. Ο δικός Του όμως θάνατος θα μοιράσει απλόχερα σε όλους τους ανθρώπους την αιώνια ζωή.
Αυτές τις ημέρες των Χριστουγέννων ας προσπαθήσει ο καθένας από εμάς να βάλει τον εαυτό του στη θέση των Μάγων με μοναδικό κριτήριο να ξεκινήσουμε την πορεία για να παραδώσουμε κι εμείς τρία δώρα στον Χριστό. Η πορεία αυτή για να συναντήσουμε τον Χριστό πρέπει να κρατά 365 ημέρες. Ο,τιδήποτε κι αν αντιμετωπίσουμε ως δυσκολία και αποπροσανατολιστούμε από την πορεία μας, πρέπει να το ξεπεράσουμε, επειδή ο Χριστός μας περιμένει, όπως περίμενε τους Μάγους. Σε εκείνους για να μην χαθούν έστειλε τον αστέρα επειδή ζούσαν σε κόσμο ειδωλολατρικό. Σε μας ο δρόμος είναι στρωμένος, έχει σήμανση, και κυρίως έχει σίγουρο τέλος αφού στο ταξίδι αυτό μας συνοδεύουν οι Άγγελοι και οι Άγιοι του Θεού. Και το κυριότερο στο δρόμο αυτό κάθε Κυριακή υπάρχει σταθμός ανεφοδιασμού που είναι η Θεία Λειτουργία και η συμμετοχή μας στο Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Τα τρία δώρα που εμείς θα παραδώσουμε φέτος στο Χριστό είναι: πρώτον οι αμαρτίες μας, δεύτερον η μετάνοια μας και τρίτον η καρδιά μας. Τις αμαρτίες τις προσφέρουμε στο Θεό για να τις σβήσει. Την μετάνοια την προσφέρουμε στον Βασιλιά να την αξιολογήσει και την καρδιά μας την προσφέρουμε στον νεκρό Ιησού για να την αναστήσει.
Ο Χριστός μας περιμένει για να Του δώσουμε τα δώρα μας.
† Αρχιμ. Ειρηναίος Λαφτσής